‘Waarom bestaan kindermenu’s zo vaak uit fishsticks en curryworst?’

Chefkok Seppe Nobels en Rikolto (het vroegere Vredeseilanden) slaan de handen in elkaar voor het project GoodFood@School. Hun doel? Van gezonde en duurzame voeding op school de normaalste zaak van de wereld maken. ‘Als je iets wil veranderen aan een eetcultuur, moet je met de jeugd starten.’

Er is werk aan de winkel, of – beter gezegd – aan ons eten. Van berichten over overgewicht tot klimaatopwarming: eten lijkt iets problematisch geworden. Het is echter niet onmogelijk en zelfs vrij eenvoudig om onze weinig duurzame levensstijl te verbeteren, maar daarvoor moeten we in de scholen beginnen. Als je namelijk iets wil veranderen aan een eetcultuur, moet je met de jeugd starten.

Daar gaat GoodFood@School over, een project dat de ambitie heeft die we vandaag nodig hebben. Gezonde en duurzame voeding kan realiteit worden als we genoeg waardering geven aan jongeren, ons eten en de mensen die het produceren en bereiden.

Geen chiazaad en quinoasalades nodig

Die waardering is momenteel ver zoek. Ik heb zelf twee jonge dochters, en ik zie regelmatig wat voor rotzooi er op de markt te verkrijgen is. Noem het eigenbelang, maar ik wil dat zij en hun vriendinnetjes goed eten.

‘Waarom bestaan kindermenu’s zo vaak uit fishsticks en curryworst?’

Het kan niet dat kinderen alsmaar zaken geserveerd krijgen waar totaal geen voedingswaarde in zit. Hoeveel restaurants zijn er nog altijd waar de ouders een prachtig gerecht krijgen voorgeschoteld, terwijl de kindermenu’s bestaan uit fishsticks en curryworst? Of een pannenkoek met Smarties als oogjes en een chocolademondje: lekker, maar geen maaltijd.

Het zou een evidentie moeten zijn dat wat je op restaurant of op school krijgt, gezond is. Suiker en zout eten jongeren vanzelf. Die producten hebben geen marketing nodig. Daarom is het mijn streefdoel om groenten opnieuw hip en trendy te maken. Hiervoor moet je je inleven in de leefwereld van jongeren. Wat vinden ze leuk en lekker? Fluorescerende kleuren, of krokante dingen zoals chips en koekjes. Die eigenschappen kunnen we ook perfect toepassen in groentebereidingen door ze bijvoorbeeld rauw te houden en kort te pekelen.

Zo maakte ik Good Food-versies van tien Vlaamse klassiekers: herkenbare maaltijden voor de jeugd. Op die manier kunnen ze gezonde en voedzame maaltijden eten, zonder ook maar iets te missen. Je moet bij kinderen niet meteen met chiazaad en quinoasalades beginnen, want onze lokale landbouw heeft al ‘powerfood’ genoeg.

Onzichtbare helden

GoodFood@School geeft daarnaast weer waardering aan de mensen die eten produceren en klaarmaken. Ikzelf heb niet te klagen. Chefs groeiden de voorbije jaren uit tot tv-sterren die de boekentoptien bijna volledig bezetten. Maar de aandacht is daardoor ongelijk verdeeld. Zo is er dringend meer waardering nodig voor de onzichtbare helden achter ons eten.

Wat vinden kinderen leuk en lekker? Fluorescerende kleuren, of krokante dingen zoals chips en koekjes. Die eigenschappen kunnen we ook perfect toepassen in groentebereidingen.

Denk maar aan de boeren, om te beginnen. Zij zijn de professionals die we te weinig horen. We moeten onze lokale boeren heel hard steunen door hun ambacht te verwerken in hippe gerechten die onze Belgische keukentraditie vieren. Ga met de klas het veld op of breng de boer naar de klas. Wie weet stimuleert het jongeren om zelf een ambacht te leren?

Maar ook de chefs die in de grootkeukens staan, verdienen een ereplaats als we de droom van GoodFood@School willen waarmaken. Eind mei ging ik een dag meekoken in het Technisch Instituut Heilige Familie in Brugge. Ik assisteerde er chef Kevin om de plat du jour te maken en stond ervan versteld hoe moeilijk dat is. Die mensen moeten elke dag kleine mirakels verrichten om zoveel maaltijden klaar te krijgen voor een zo goed als onmogelijk laag bedrag.

Iedereen is chef geworden uit de liefde voor het koken. Of je nu in een grootkeuken kookt of thuis: je moet kunnen koken met dezelfde drive waarmee je voor je gezin of je lief kookt. Ik heb de knowhow om gerechten te creëren voor GoodFood@School die jongeren prikkelen. Maar we staan nergens zonder de expertise van grootkeukenchefs zoals Kevin. Ik droom ervan om samen met Rikolto een GoodFood@School-denktank op te richten waar chefs uit restaurants en grootkeukens hun expertise bundelen om de beste gerechten uit te dokteren die grootkeukenproof zijn.

Ja, er is werk aan ons eten, maar de kaarten liggen goed.

Waardering voor voeding

Op school moeten kinderen enorm veel leerstof verwerken, maar de voeding waarmee ze dat moeten doen volstaat niet. School is juist de plek waar je kinderen kan fascineren door ze terug de oorsprong te laten ontdekken. Hoe worden aardbeien gekweekt? Hoe groeit een artisjok? Hangt dat in een struik of in een boom? Met dergelijke vragen over voeding kan je in alle lessen aan de slag, ook buiten de klas. Dat vind ik zo sterk aan het GoodFood@School-project: het trekt voeding van de keuken naar de wereld door het te integreren in alle aspecten van de school.

Ja, er is werk aan ons eten, maar de kaarten liggen goed. We hebben de chefs, de boeren, de leerkrachten en een hele nieuwe generatie die klaar is voor een gezondere eetcultuur.