reacties : TESSA.VERMEIREN@knack.be
Hoe komen mensen ertoe om zich te omringen met oneindig veel spullen ? Dat vroeg ik me af dit weekend toen ik voor het eerst in het huis kwam van iemand die ik nog maar pas ken. Een ruim huis, maar tjokvol. Zo vol dat je er nauwelijks kunt bewegen. Duidelijk iemand die van niets of niemand afscheid kan nemen, dacht ik bij mezelf. Een versleten fauteuil verhuisde naar een al volle gastenkamer om in de woonkamer plaats te ruimen voor reusachtige banken, die de schaars overgebleven ruimte vullen met hun bovenmaatse volume. Een spuuglelijk kastje uit het ouderlijke huis kreeg een plaats naast waardevolle antieke stukken. Tien parfumflessen staan in het gelid in de badkamer, half leeg of met enkel nog een bodempje, sommige al jaren oud. Ze zullen wel een betekenis hebben, herinneren aan de schenker, aan een bijzondere gebeurtenis of plek ? Bijna verwelkte bloemen worden zo lang mogelijk in leven gehouden. Niet één boeket, maar vijf.
Zo’n vasthoudende verzamelwoede intrigeert mij. Mij is dat volkomen vreemd, ik kan zonder veel moeite afstand nemen van spullen, van een tijdperk in mijn leven, van een plek. Veel mensen vinden dát dan weer vreemd, wat het misschien net zo goed zal zijn.
Een huis als een gewatteerde vitrine, het heeft in mijn ogen iets benauwends. Zo zag ik ooit in het huis van een man een echt reliekschrijn voor alle voorbije vrouwen in zijn leven. Mooi uitgelicht in het hart van de woonkamer. Het lijkt of in zo’n huis de tijd en het leven bevroren moeten worden, moedwillig vastgehouden, bij gebrek aan een betekenisvol heden. Een dergelijk huis kan een houvast zijn voor wie niet echt grip krijgt op het leven buiten de deur. Een gebarricadeerd nest waar men zich veilig waant. Omdat men alles wat daarbuiten ligt met wantrouwen bekijkt ? Een moedwillig eiland in de boze wereld. Een illusoir paradijs waartoe alleen zorgvuldig geselecteerde uitverkorenen toegang krijgen.
De overvloed versluiert volkomen de schoonheid van elk stuk afzonderlijk. Het wezen van de mooie dingen wordt overschreeuwd door het teveel. Het hébben van alles verdringt het zijn van het unieke.
Jennifer, mijn schoondochter, signaleert me dat in de States een teveel aan clutter in een huis gezien wordt als een indicatie voor een psychisch probleem. Ze heeft er net een radioprogramma over gemaakt. Nu overdrijven ze ginder natuurlijk altijd wat. Maar je stelt toch veel vragen bij zo’n uitstalling van alle tijdperken in een leven, samengeperst in de afmetingen van een modaal huis in de rij. Het heeft iets krampachtigs.
In zo’n huis vraag ik me dan af wat er zou gebeuren als om de één of andere reden de bewoner gedwongen werd om zich te ontdoen van de helft van zijn of haar spullen ? Hoe er zou gekozen worden, wat zouden de criteria zijn om iets te elimineren ? Hoe hartverscheurend dat zou zijn ?
Stel dat zo iemand zijn huis moet delen met een partner die ook al een leven achter de rug heeft en eigenaar is van een complete inboedel. Veel ruzies bij nieuwe, wat oudere paren schijnen voort te komen uit het feit dat het onmogelijk blijkt om daarover een compromis te vinden. Zo belandt heel wat waardevolle huisraad bij de brocantewinkels. In ieder geval een goede zaak voor de meubelhandel, die nieuwe spullen kan verkopen.
Mijn handen jeukten bij het bezoek aan dat huis, in ieder geval om een inventaris te maken van alles wat ik zonder scrupule op de vrachtwagen van de Kringloopwinkel zou zetten. Niet dat daar een aanleiding toe was. Maar ik zou alleen het mooie overhouden, het waardevolle. Om ruimte te scheppen en licht, veel licht.
Soms is het belangrijk in het leven om te kiezen voor het unieke, het juiste en al het overbodige te elimineren, net zoals het soms heilzaam is om alle ruis weg te poetsen en je te concentreren op het zuivere geluid.
Volgende week
De kers op de taart. In de laatste Weekend Knack van het jaar laten we traditiegetrouw de ratrace aan ons voorbijgaan. Na onder meer het troost-, vriendschaps- en nachtnummer trakteren we de lezer weer op een blijvertje.
www.weekend.be
Tessa Vermeiren
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
