Familie in het meervoud
Een weekend in de Franse Ardennen. Zes vrouwen, zes vriendinnen, voor een paar dagen samen op stap. Zes levens, voor even verenigd. Uit vrije keuze zijn ze al jaren een beetje familie van elkaar geworden. Zelfgekozen familie, in een trouwe vriendschapsband. Ze zouden zussen kunnen zijn uit één groot gezin, tussen de jongste en de oudste ligt een afstand van ongeveer tien jaar. Er zijn periodes in hun leven dat ze wat dichter bij elkaar zijn en andere waarin de band wat losser wordt. Ze hebben hun eigen rituelen geschapen. Af en toe voor elkaar koken en samen eten, en één keer per jaar een wandelweekend in de Ardennen. Ach, eigenlijk is het meer een babbel- dan een wandelweekend.
Een paar dagen samen, waarin een sobere maar gezellige tafel, een scrabblebord, boeken en fauteuils rond de houtkachel de lijm vormen. Er zijn ernstige gesprekken, maar er wordt ook gedold, veel gelachen en gegiecheld. Dat Ardense weekend is een soort ritueel geworden. Op de heenrit wordt er steevast gegeten in hetzelfde café met open haard, in het boekendorp Redu, en het weekend wordt afgesloten met het verdelen van de culinaire restjes. Ieder heeft haar rol : van de houtkachel aan de praat houden, over ’s ochtends vers stokbrood en croissants halen tot dagelijks voor de overvloedige aperitiefhapjes zorgen. Zoals dat in een familie gaat : ieder kent haar plaats en speelt haar rol naar best vermogen.
In dit kleine verband uit vrije wil, zo eigen aan deze tijd, komen weer zoveel echte familielijnen samen. Ook weer zo typisch voor vandaag. De ene heeft een broer, de andere een zoon in de States, weer een ander een zoon en een kleindochter in Spanje, de laatste een Colombiaanse schoondochter in Brussel. De meeste van hun kleinkinderen zijn een wereldmix. Eén vriendin is al vele jaren weduwe, drie zijn gescheiden en experimenteren, laat in hun leven, met nieuwe relaties. Niet altijd eenvoudig. Twee anderen vormen een al lang verenigd, maar sinds kort gehuwd holebipaar. Zij hebben dan weer veel zorgen over hun zeer bejaarde ouders. En allemaal of bijna allemaal weten ze dat je je aan familie pijn kunt doen, maar ook dat het meestal weer goed komt.
Nieuw aangegane banden kunnen geen afbreuk doen aan de rituelen tussen deze vrouwen. Zeker niet aan het jaarlijkse weekend, dat hebben ze gezworen. De nieuwe partners werden in de groep geïntroduceerd op een etentje. Het leek wel of ze voor het eerst bij vijf schoonmoeders tegelijk over de vloer kwamen, al hebben de mannen die vuurproef met brille doorstaan. Wat meteen een garantie leek dat hun aanwezigheid de band tussen de vrouwen niet zou schaden.
Familie, via bloedbanden of zelfgekozen, lijkt onmisbaar om een mens een gelukkig en vervuld leven te bezorgen. Er waren wat bedrukte tijden dat familie een dwang was, zware druk legde op mensen die hun eigen weg wilden gaan. Niet verwonderlijk dat als reactie daarop een veel groter individualisme groeide. Maar een mens heeft behoefte aan mensen met wie veel gedeeld wordt zonder dat er veel woorden aan te pas hoeven te komen, hoezeer we dat in sommige stadia van ons leven ook trachten te ontkennen.
Ik herinner me een scène in een Grieks hotel, waar ik een paar jaar na mijn echtscheiding en na het overlijden van mijn moeder in mijn eentje zat te eten. Vlakbij zaten rond een grote tafel, een ouder echtpaar met kinderen en kleinkinderen. Een gezellige sibbe, zo op het eerste gezicht. Het heimwee naar dat warme nestgevoel vervulde me die middag. Iets wat ik nooit echt had gekend, maar waarvan ik vermoedde dat het moest bestaan, sloeg een gat in mijn hart.
Een mens blijft daar zijn hele leven naar op zoek, vaak langs moeilijke paden. Als het via bloedbanden niet altijd zo goed lukt, dan proberen we het te vinden bij een zelfgekozen roedel.
Familie. In deze tijden is het een woord met een multipele inhoud en een veelzijdige betekenis.
Tessa blogt !
Van muizen en mensen, op www.knack.be
Reacties : tessa.vermeiren@knack.be
Tessa Vermeiren
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier