De nieuwe doodzonden

:: Reacties : tessa.vermeiren@knack.be

:: www.weekend.be

Op de site van Weekend Knack ontdekt u wat u op tafel kunt zetten, waar u uw vakantie kunt doorbrengen, wat u in uw kleerkast moet hebben, hoe u uw huis renoveert… En u kunt er ook uw mening kwijt.

Het is dus de wreedheid die mensen tegenwoordig het meeste verafschuwen. Wreedheid wordt gezien als de echte doodzonde van deze tijd. Van de klassieke doodzonden die ons door ‘onze moeder de Heilige Kerk’ werden aangesmeerd, wordt de lust tegenwoordig nog het minst als dusdanig ervaren. Althans als we een recente peiling van het BBC-programma Heaven&Earth mogen geloven. Zulke peilingen zijn geen exacte wetenschap, maar ze geven wel een indicatie van waar mensen mee bezig zijn. In het rijtje van de nieuwe doodzonden van deze tijd komt volgens de BBC-kijker overspel op de tweede plaats, maar wel een heel eind na de wreedheid. Op de derde plaats staan fanatisme en onverdraagzaamheid. Daarna komen oneerlijkheid en leugenachtigheid, hypocrisie, hebzucht en op de zevende plaats pas egoïsme. Mensen hebben steeds minder last van het feit dat ze lui zijn, of hebzuchtig of gulzig, toch ook klassieke doodzonden.

Als we de hoogmoed niet meer zo hoog inschatten, betekent dat dat we de (valse) nederigheid hebben afgelegd. Misschien maar goed ook, want het is ongezond om jezelf altijd minder te vinden dan en onder te schikken aan anderen. Vals ontzag voor gezag ging vaak gepaard met ingepeperde bescheidenheid of zelfs kruiperigheid. Het maakte mensen manipuleerbaar.

Afgunst, nog zo’n doodzonde die uit de wereld lijkt te zijn. Dat zal wel te maken hebben met het feit dat tegenwoordig, in onze maatschappij althans, meer dan vroeger duizend bloemen mogen bloeien. Dat er niet langer één norm is en dat die zeker niet meer wordt bepaald vanuit de religie.

De woede en de gramschap schuiven wat naar de achtergrond, geen mens heeft er nog moeite mee zijn mening en ergernis legitiem te ventileren. Er zijn dan ook zoveel kanalen voor tegenwoordig : praatprogramma’s, forums op het internet. Daar wordt driftig gebruik van gemaakt. Wie neemt daar nog aanstoot aan ?

De luiheid wordt al lang niet meer als ‘het oorkussen des duivels’ ervaren, maar is integendeel het bed van de lust geworden, en daarmee hebben mensen al helemaal geen moeite meer. Lust is het feest van het leven dat gevierd moet worden. En daar mag best wat gulzigheid aan te pas komen. Lust gaat trouwens over veel meer dan alleen maar het ‘vleselijke begeren’, waarmee het bij de oorspronkelijke doodzonden zo onverbrekelijk was verbonden. Wie legt er nu nog een blaam op genieten in deze tijd ? Zelfs als dat niet altijd met mate gebeurt ?

Overspel, daar hebben we het nog wel altijd heel moeilijk mee. De nummer twee van de nieuwe doodzonden heeft alles te maken met oneerlijkheid en bedriegen. Je partner, de persoon die het dichtst bij je staat, wetens en willens een rad voor ogen draaien getuigt inderdaad ook van wreedheid. Ook hypocrisie behoort tot de nieuwe hoofdzonden volgens Heaven&Earth. Eerlijkheid en openheid worden gewaardeerd, ook al gaan die soms zo ver dat ze kwetsen. Liever dat dan doen alsof. Hebzucht en egoïsme zijn zes en zeven op het hedendaagse lijstje. Het gaat niet meer over wat je hebt, maar over wie je bent, wat je voorstelt, hoe je denkt. Delen kun je alleen maar als je niet het oppotten voor een ver afgelegen later het belangrijkste vindt, maar het leven zelf, hier en nu.

Doodzonde, eigenlijk is het een prachtig woord. Oorspronkelijk stond het voor iemand die na de dood geen recht meer had op een nieuw of een ander leven, de zondaar werd zonder respijt naar de hel verbannen, volgens de middeleeuwse kerkvaders die dit waardensysteem hadden bedacht. Hij zou daar eeuwig branden.

De nieuwe doodzonden zijn eerder zonden tegen het leven zelf. Tegen de mensen die je omringen. Als het leven zich hier en nu afspeelt, zijn mensen ook veel meer bekommerd om het van dag tot dag draaglijk, aangenaam en zelfs zinvol te maken. Met elkaar. Dus de doodzonden zijn diegene die je tegen de anderen begaat, niet tegen de wet van een of andere verre God.

TESSA VERMEIREN