De competitie

:: www.catlaystwomen.org en www.vrouwenmanagement.be

:: Reacties : tessa.vermeiren@knack.be

:: www.weekend.be

Op de site van Weekend Knack ontdekt u wat u op tafel kunt zetten, waar u uw vakantie kunt doorbrengen, wat u in uw kleerkast moet hebben, hoe u uw huis renoveert… En u kunt er ook uw mening kwijt.

Is het glazen plafond, waartegen ambitieuze vrouwen hun hoofd stoten in bedrijven, er wel echt ? En wordt het in stand gehouden door mannen, die niet van de macht willen wijken, zoals veel vrouwen denken die ermee te maken krijgen ? Wel, volgens recent onderzoek is het antwoord op die vraag een beetje ja en een beetje neen. Het antwoord is eerder dat vrouwen te nuchter zijn om tegen die imaginaire zoldering te gaan stoten tot die breekt. Het is het hun niet waard, ze blijven liever met beide voeten op de grond. Wat blijkt immers uit recent Amerikaans onderzoek ? Dat het voornaamste verschil tussen mannen en vrouwen op managementsniveau zit in hun zin voor competitie. Dat beweren althans twee vrouwelijke professoren economie, Muriel Niederle van Stanford University en Lise Vesterlund van de University of Pittsburgh. Ze baseren zich op een interessant experiment met mannen en vrouwen.

Ze betaalden mannelijke en vrouwelijke managers om reeksen van vijf getallen uit het hoofd te laten optellen. Ze moesten op individuele basis zoveel mogelijk sommen maken binnen de vijf minuten en kregen daarvoor per correcte som een halve dollar. Daarna werden telkens vier personen in competitie gezet. De winnaar kreeg 2 dollar per juiste som, de verliezer niets. Vrouwen bleken in beide systemen evenveel te verdienen als mannen.

Toen ze echter moesten kiezen tussen het eerste, individuele, systeem van geld verdienen en het tweede, de competitie, had de meerderheid van de vrouwen, ook de besten, geen zin in de rekenrace en de meerderheid van de mannen, ook de zwaksten, ging overtuigd voor de wedstrijd met de anderen.

Met interviews en verdere tests probeerden de professoren Niederle en Vesterlund uit te vissen wat daar de redenen voor waren. De deelnemende mannen hadden in de eerste plaats een hoge dunk van zichzelf, vrouwen waren veel bescheidener. Maar dat was niet de hoofdreden waarom vrouwen niet in competitie gingen. Mannen en vrouwen bleken anders aan te kijken tegen het wedstrijdelement. Winnen was voor mannen belangrijk, voor vrouwen veel minder.

Volgens Niederle lieten de slimste vrouwen heel wat geld liggen door niet deel te nemen aan de wedstrijd en de minst slimme mannen verloren slechts een beetje door deel te nemen en te verliezen. Tja, testosteron zal er wel iets mee te maken hebben zeker.

Maar dit experiment verklaart veel over waarom maar zo weinig vrouwen actief zijn in de hoogste regionen van bedrijven, waar het systeem sterk gebaseerd is op competitie en op willen winnen, zowel intern als extern. Of dat zo snel zal veranderen ?

In sommige regionen van de economie is er tegenwoordig zeker meer bereidheid om vrouwen kansen te geven in hogere functies. Het Amerikaanse Catalyst, een non-profitorganisatie die onderzoek doet en programma’s opzet om de positie van vrouwen in het Amerikaanse bedrijfsleven te verbeteren, heeft trouwens aangetoond dat bedrijven, waar meer vrouwen in senior-managementsposities zitten, hun aandeelhouders grotere winsten opleveren.

Maar de vrouwen moeten ook nog zelf de arena in willen natuurlijk. De arena waar de gladiatoren van de economie in hun kreukvrije wapenrusting dag in dag uit met elkaar de strijd aanbinden. Zelfs al zijn veel mannen tegenwoordig bereid om hun testosteronniveau te dimmen, toch zijn het alleen de meisjes die zich wagen op ‘de koer van de groten’ tussen de jongens, die het hier zullen halen. Maatregelen voor positieve discriminatie kunnen hen op dat niveau niet veel meer helpen. Wel organisaties als het Amerikaanse Catalyst en het vrouwennetwerk Sofia van het Limburgs Universitair Centrum, waar ervaren vrouwelijke bedrijfsleiders en topkaderleden jonge vrouwen coachen, die nog aan het begin van hun carrière staan.

TESSA VERMEIREN