COLUMN

Vader en moeder staan bovenaan de toptien van bewonderde mensen bij de Vlaamse adolescenten van nu, zo blijkt uit een onderzoek van professor Leni Verhofstadt-Denève (RU Gent) dat 15 jaar beslaat. Ook al zijn conflicten met hun ouders niet van de lucht. Er wordt nu meer gediscuteerd tussen ouders en kinderen dan in 1980.

Aan de ene kant mogen we ons koesteren in de waardering van onze kinderen, maar aan de andere kant zijn we ook van ons voetstuk getuimeld. Misschien wel een comfortabele positie. Je hoeft niet meer te spelen dat je de perfecte, alleswetende moeder of vader bent. En je hoeft je niet meer zo schuldig te voelen als je weer eens denkt: ik doe het allemaal verkeerd. Kinderen van nu hebben er alle begrip voor dat het leven voor volwassenen in deze tijden evenmin makkelijk is.

Uit een ander recent onderzoek van De Bond blijkt dat vaders en moeders van hun kant ook best tevreden zijn met hun tienerkinderen. Dat het niet zo’n vaart loopt met de jeugd van tegenwoordig als ultraconservatieve strekkingen graag willen laten geloven. Drugs zijn bijvoorbeeld slechts volgens 15 procent van de bevraagde ouders een probleem. Regels en grenzen duidelijk maken, dat ervaren ze wel als moeilijk. Vroeger hadden kinderen maar te aanvaarden wat vader en moeder vertelden. Met het overlegmodel van nu wordt dat wat moeilijker.

Je moet inderdaad meer dan vroeger bedacht zijn op openhartig gespuide en soms ongenadige commentaar. Een beetje slordig leven wordt misschien nog met een zijdelingse kritische blik genoteerd, maar serieus gerommel door de ouwelui wordt minder gewaardeerd. Jonge mensen van nu zijn onverbiddelijk voor lafheid en huichelarij. Vooral eerlijkheid leidt tot hun respect.

Tieners van nu hebben volgens het Gentse onderzoek absoluut (90%) geen problemen met seks voor het huwelijk, en één op twee heeft ervaring in bed. Maar wie daaruit lichtvaardig de conclusie trekt dat ze vanaf de eerste avond met de eerste de beste de koffer in duiken, vergist zich. Meer dan ooit zijn ze serieus als het relaties betreft. Niet seks maar gevoelens zijn voor hen het belangrijkste. Dus daarmee spelen is tegen de code.

Ongeveer tegelijk met het Gentse onderzoek werd de New York Times/CBS Survey over tieners in Amerika bekendgemaakt. Mam is daar beduidend populairder dan dad, maar ook zij is nummer één voor veel zonen of dochters. Het traditionele Angelsaksische mannentype, stoïcijns en afwezig, slaat bij de generatie van nu duidelijk niet goed meer aan. Uit het Gentse onderzoek blijkt ook dat tienermeisjes “serieuzer” zijn dan jongens, of dat dit zeker van hun verwacht wordt. Ze hebben allicht daarom wat meer last van het leven. Professor Verhofstadt-Denève ondervroeg in 1995 volwassen vrouwen die ze in 1980 als tieners al had gezien. Blijkt dat meisjes die vroeg stopten met school en die als tiener hun eerste seksuele ervaring hadden, meer kans hebben om later minder goed in hun vel te zitten. Tenzij ze zich al vroeg verzetten tegen de gevestigde orde en met hun ouders overhoop lagen. Een rebelse, sterke persoonlijkheid blijkt een efficiënt verweer tegen de zwarte kant van het bestaan.

Bij jongens is hoe het er in hun adolescentie aan toeging veel minder bepalend voor het verdere verloop van hun leven. Dat zou komen omdat jongens veel langer dan meisjes mogen “spelen” van hun ouders. Afkeuring wordt pas later hun deel. De druk en het ouderlijke misprijzen komen bij hen wanneer ze als jongvolwassene hun verantwoordelijkheid ontduiken.

Tessa Vermeiren