‘Wie geluk heeft Majutte te vinden, laat het nooit meer uit zijn hart’

Een verborgen parel en een overrompeling tegelijk: dat is het vissershuisje van Majutte. De ideale plek om je te laten onderdompelen in de Blankenbergse visserscultuur van weleer.

Op een steenworp van de zeedijk in Blankenberge ligt het Huisje van Majutte. Verborgen in een doolhof van kleine straatjes tussen torenhoge appartementsgebouwen vind je het oudste vissershuisje van de Belgische kust. Vroeger een woning van zeelieden en hun familie, nu een gezellige kroeg met lokale specialiteiten op het menu en een arsenaal aan museumwaardige spullen aan de muur.

De pittoreske buitengevel laat al raden wat je binnen kan verwachten: de sprookjesachtige woning neemt je onmiddellijk enkele eeuwen terug in de tijd. Peter Gadeyne en Lena Beernaert kochten het huisje vorig jaar en bliezen er na 20 jaar leegstand opnieuw leven in. ‘We wilden zelf allebei iets anders doen in ons leven’, zegt Peter, die meer dan 30 jaar in het onderwijs stond. ‘Dit leek ons, Blankenbergenaars in hart en ziel, een ideale ommezwaai.’

Liftje uit een oude kast

Door een klein houten deurtje kom je via de hal terecht in het café. De kleine bar en enkele tafeltjes ogen gezellig en uitnodigend. Peter en Lena vinden die kleinschaligheid belangrijk, en de omvang van het huisje laat ook niet anders toe. Beneden krijgen ze 12 mensen gezet, boven zijn er zo’n 30 plaatsen. ‘We zijn erg strikt in hoeveel personen we binnenlaten’, zegt Peter. ‘Vol is vol. We moeten rekening houden met de kracht van het huisje. Te veel volk boven zou wel eens fout kunnen aflopen.’

Peter is een echte doe-het-zelver. Hij recycleert graag meubels om ze een tweede leven te geven. Zo hangt de menukaart buiten op het terras tegen de muur: elk gerecht staat geschreven op een trede van een oud bootladdertje. ‘Van een oude kast die hier nog stond, heb ik zelf een liftje gemaakt. Via een eenvoudig hijssysteem kan ik zo heel gemakkelijk bestellingen van beneden naar boven brengen.’

De keuken is een mooie cohesie tussen oud en nieuw. Het afgeleefde tweepansvuurtje dat in takt is gebleven, gebruiken ze niet meer om te koken maar schept nu enkel nog een beeld van hoe men hier vroeger moest kokkerellen. ‘De vissers die hier woonden, hadden vaak een kroostrijk gezin’, klinkt het. ‘Kan je je inbeelden dat hier voor 14 man gekookt werd?’ Moeilijk. Een nieuwe keuken installeren bleek voor de uitbaters dan ook geen overbodige luxe.

Via een smalle trap kom je op de bovenverdieping, en daar springt meteen een eigenaardig houten standbeeldje in het oog: de kwelduivel Roesschaert. ‘Vissers waren heel bijgelovige mensen’, legt Peter uit. ‘De legende vertelt dat hier in Blankenberge een plaaggeest rondhing die ongeluk bracht. Zo kon hij de visvangst laten mislukken of de boten laten kapseizen.’ Om al die tegenspoed te omzeilen, gaven de vissers zichzelf een bijnaam. Vandaar komt ook de naam van het huisje: de familie Debruyne was het laatste vissersgezin dat hier huisde, en zij noemden zichzelf de Majuttes.

Blankenbergse geschiedenis

Alles wat je tegenkomt, heeft iets te maken met de Blankenbergse visserij. Van kleine gadgets – zoals breinaalden voor visnetten – die klanten meebrengen om uit te stallen tot boeken die naast de bar liggen om in te lezen. Peter en Lena zelf hebben er geen connectie mee. Of toch niet rechtstreeks. Maar in het huisje hangt toch iets aan de muur wat hen ermee verbindt. Onder de nok van het dak pronkt een groot schilderij dat de Belle Epoque van de badstad afbeeldt. ‘Mijn overgrootvader, Jules Gadeyne, heeft dit in 1900 geschilderd’, klinkt het. Op het schilderij is naast de casino’s en de villa’s ook een klein betaalloket te zien. ‘Het klinkt nu onmogelijk, maar vroeger moest men betalen om het strand op te mogen’, zegt Peter. ‘Wie wilde zwemmen, moest eerst een ticketje kopen.’ Iets wat we ons vandaag de dag nauwelijks nog kunnen inbeelden. ‘Al zou de stad er in één klap financieel heel goed voorstaan’, lacht hij.

Het terras achteraan het huisje wordt nu omringd door muren, maar vroeger keek je van daar recht op de zee uit. En om dat gevoel terug op te roepen, hangt er een levensgrote prent van de duinen tegen de muur. ‘Zo krijgen onze klanten een idee van hoe het tweehonderd jaar geleden was om hier te staan’, zegt Peter. Ook de toiletten zijn pas later bijgebouwd aan het terras. ‘De Blankenbergenaars werden vroeger ook wel de dunezeikers genoemd’, lacht hij. ‘Een wc hadden zij niet nodig, iedereen deed zijn behoefte gewoon in de duinen.’

Hoewel zelfs menig inwoner van de badstad het huisje niet kent, heeft het toch een decennia geleden al eens in de kijker gestaan in de roman Ontmaskerd van Pieter Aspe. In dat verhaal wordt er in de pekelput, waar de vissen bewaard werden, een lijk gevonden. Vandaag is die put niet meer in gebruik, maar bezoekers kunnen er wel nog steeds het – uiteraard plastieken – skelet zien liggen. Ook de snelzeiker (een broek met een gat die vissersvrouwen en boerinnen gebruikten om gewoon tijdens hun werk te kunnen plassen) en de lollepot (een klein kacheltje waar vrouwen vroeger hun benen mee verwarmden) zorgen voor heel wat belangstelling bij de bezoekers.

Streekproducten

Ook de plaatselijke specialiteiten op het menu doen Majutte alle eer aan. Zo bieden ze naast vissoep ook slufferkoeken aan, een gerecht vergelijkbaar met wentelteefjes. ‘Ik heb het recept gevonden in een oud boek dat elk pasgetrouwd koppel uit Blankenberge vroeger mee naar huis kreeg’, zegt Peter. ‘Daarin staan allerlei gebruiken en receptjes, typisch voor deze streek.’ Ook de groene kruidendrank die ze serveren valt behoorlijk goed in de smaak. De naam van die sterkedrank, Stientje Kervel, hangt vast aan een mythe. ‘Stientje Bogaert woonde vroeger hier in de stad, en werd gezien als een heks’, klinkt het. ‘Mensen waren oprecht bang van haar, zo zou ze bijvoorbeeld kinderen hebben ziek gemaakt enkel door hen aan te raken.’ Een combinatie van al dat lekkers presenteren ze graag aan hun klanten op een plateau die de naam Majutte Trutte draagt. En uiteraard prijkt voor alle dorstige bierliefhebbers ook het streekbier Kokketeute op de menukaart.

Hoewel er in de buurt van de Breydelstraat enkele eeuwen geleden 66 vissershuisjes waren, staan er nu nog maar twee overeind. Het huisje van Majutte en eentje aan de overkant van de straat. Alle anderen werden in de loop der jaren afgebroken om plaats te maken voor nieuwe gebouwen. ‘Er werd wel even gespeculeerd over een eventuele afbouw van ons huisje’, vertelt Peter. ‘Ze wilden het steen voor steen afbreken en terug opbouwen in Bokrijk, maar dat is gelukkig niet doorgegaan.’

In Majutte ga je niet zomaar iets eten of drinken. Een bezoekje brengen aan het huisje – je zou het ook een museum kunnen noemen – is een hele belevenis. Achter alles schuilt een verhaal. Op 18 maart mochten Peter en Lena tijdens een plechtige viering in het casino de Cultuurprijs van Blankenberge in ontvangst nemen. En die staat nu te pronken op de bovenverdieping van het huisje. ‘We vinden het een hele eer dat de deelnemende organisaties net aan ons dachten voor de prijs’, zegt Peter trots. Wie geluk heeft Majutte te vinden, laat het nooit meer uit zijn hart!, een spreuk die buiten op het terras te lezen is en er niet om liegt. Wie het huisje heeft bezocht, belooft zichzelf om gauw terug te komen.