Vlaanderen gaat op zoek naar kandidaten voor drie extra Nationale Parken en drie nieuwe Landschapsparken die het de komende jaren wil oprichten.
Dat hebben Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir (N-VA) en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele (N-VA) aangekondigd aan de Mechelse Heide in het Nationaal Park Hoge Kempen. Tot 15 september 2021 kunnen kandidaten intekenen op de oproep. In 2023 moet de eigenlijke erkenning van de nieuwe Vlaamse parken volgen.
Het Nationaal Park Hoge Kempen is momenteel het enige Nationale Park in Vlaanderen, uitgestrekt over tien Limburgse gemeenten. Het Limburgse park, een natuurgebied met meer dan 12.000 ha beschermde heide en bos, trekt jaarlijks meer dan 1,2 miljoen bezoekers aan. Vlaanderen gaat nu op zoek naar drie extra Nationale Parken – bovenop het Nationaal Park Hoge Kempen – en drie nieuwe Landschapsparken.
Natuur is geen opsmuk
‘Als we nog één compromis moeten maken over natuur in Vlaanderen, is het wel dat er over natuur nauwelijks nog compromissen te maken zijn. En is er geen betere manier om dat te doen dan door de Nationale parken en Landschapsparken uit te bouwen’, zegt minister Demir. ‘Natuur is geen opsmuk in het Vlaams beleid. Het staat centraal in het beleid. Stellingen dat Vlaanderen hiervoor te klein is, moeten definitief naar de prullenmand. We gaan ruimte maken.’
Bij de Nationale Parken draait het om natuur en biodiversiteit. Vlaanderen wil met de extra Nationale Parken zijn natuurgebieden verankeren en internationale uitstraling geven. De nieuwe Nationale Parken moeten minimaal 5.000 ha groot zijn bij aanvang, om binnen 20 jaar door te groeien naar een natuurkern van 10.000 ha groot.
Bij de Landschapsparken komt de klemtoon te liggen op landschapskwaliteit en de verschillende functies van het gebied. Voor de Landschapsparken liggen de voorwaarden anders en mogelijk iets makkelijker: de gebieden moeten minimaal 10.000 ha groot zijn, waarvan minstens 35 procent landschappelijk erfgoed, minstens 70 procent open ruimte en minstens 15 procent natuur.
‘In een Landschapspark gaan landschapsontwikkeling, recreatie, natuur, erfgoed, landbouw, wonen, bedrijvigheid en toerisme hand in hand’, vult minister Diependaele aan. ‘Erfgoed is van belang voor de toekomst van Vlaanderen, voor het debat over identiteit en voor de zoektocht naar wat ons allen bindt. Daarom speelt ook erfgoed een belangrijke rol in deze Landschapsparken.’
Unieke natuurbeleving
Zowel de Nationale Parken als de Landschapsparken moeten lokale inwoners en binnen- en buitenlandse toeristen een unieke beleving van de natuur, het landschap en de streek bieden. ‘Een Nationaal Park Vlaanderen of Landschapspark wordt op die manier een motor voor streekontwikkeling via toeristische ontwikkeling, werkgelegenheid en zowel publieke als private investeringen’, aldus Demir.
Geïnteresseerde samenwerkingsverbanden tussen lokale overheden, natuurverenigingen, landbouworganisaties en landeigenaars kunnen tot 15 september 2021 hun conceptnota indienen. Een onafhankelijke jury bepaalt welke gebiedscoalities kunnen instappen in een begeleidingstraject. De kandidaten ontvangen een financiële steun van 100.000 euro per kandidaat. Midden 2023 volgt de eigenlijke erkenning van een kandidaat als Nationaal Park Vlaanderen of Landschapspark.
