Van de lievelingsplek van Jacques Brel tot de hoogste duin ter wereld: 12 verrassende plaatsen die nieuw zijn op de Unesco-werelderfgoedlijst

In 2024 erkende Unesco maar liefst 24 nieuwe sites als werelderfgoed. Wij kozen twaalf nieuwe aanwinsten uit: van diepe grotten tot hoge duinen en van Duitsland tot Frans-Polynesië.

1. Via Appia, Italië

De Via Appia is de oudste en wellicht meest iconische weg van het Oude Rome. De weg strekt zich uit over achthonderd kilometer en werd tussen de vierde eeuw voor en vierde eeuw na Christus aangelegd. Oorspronkelijk diende het als een militaire route richting Klein-Azië – het huidige Turkije – maar de weg zorgde gaandeweg ook voor een culturele en economische bloei van de omringende steden. Langs de Via Appia getuigen talloze triomfbogen, aquaducten en andere monumentale bouwwerken van het technische vernuft van de Romeinen.

De Via Appia loopt van Rome tot Brindisi, maar is nu het beste te bezoeken aan het grafmonument van Caecilia Metella in de hoofdstad. Meer informatie hier.  

2.  Het klooster van Sint-Hilarion, Palestina

Dit is misschien de meest bijzondere site op deze editie van de werelderfgoedlijst, aangezien het met een spoedprocedure – op initiatief van België – werd opgenomen. Dit klooster werd in de vierde eeuw na Christus gesticht door de kluizenaar Hilarion van Gaza en was de eerste kloostergemeenschap in het Heilige Land. Het groeide uit tot een religieus, cultureel en economisch centrum en telde maar liefst vijf kerken, verschillende heiligdommen, baden en een crypte.

De archeologische site van Tell Umm el-‘Amr ligt dichtbij Deir al-Balah in de Gazastrook. Het is niet bekend in hoeverre het klooster getroffen is door de oorlog.

3. De Markiezeneilanden, Frans-Polynesië

De Markiezenarchipel, of Te Hua Enata, is volgens Unesco ‘hybride’ erfgoed, dat zowel om zijn unieke natuurlijke en culturele kenmerken bescherming verdient. De eilanden zijn de thuisbasis voor zeldzame fauna en flora, en behoren tot ’s werelds laatste mariene wildernisgebieden. Rond het jaar duizend vestigden zich hier de eerste mensen, die monumentale stenen structuren achterlieten. De archipel heeft talloze creatievelingen geïnspireerd, waaronder Jacques Brel, Herman Melville en Paul Gauguin. Brel bracht er zijn laatste jaren door, wijdde er zijn laatste album aan, en ligt er nu begraven.

 Je kunt een vlucht nemen van Parijs naar Tahiti, en van daaruit met de boot of het vliegtuig verder reizen naar de Markiezeneilanden. Meer informatie op deze website.  

4. De erfgoedlocaties van Nelson Mandela, Zuid-Afrika

Deze werelderfgoedsite bestaat uit veertien locaties die verspreid liggen over heel Zuid-Afrika en samen de erfenis van Nelson Mandelas strijd voor mensenrechten, bevrijding en verzoening belichamen. Van het Uniegebouw in Pretoria – de huidige regeringszetel – tot  Sharpeville, waar in 1960 een bloedbad plaatsvond: elke locatie refereert aan cruciale momenten in de lange strijd tegen apartheid.

De locaties liggen verspreid over Zuid-Afrika. Je kunt ze alle veertien terugvinden op de website van de Zuid-Afrikaanse regering.  

5.  Nationaal Park Lençóis Maranhenses, Brazilië 

Aan de oostkust van Brazilië, in een overgangsgebied tussen savanne, steppe en het Amazonewoud, ontvouwt zich dit imposante landschap. Meer dan de helft van het gebied bestaat uit witte duinen, onderbroken door tijdelijke en permanente lagunes die in het regenseizoen gevuld worden met water. Unesco classificeerde dit gebied als natuurlijk werelderfgoed omwille van zijn unieke biodiversiteit, uitgestrektheid en schoonheid. In de lagunes van verschillende maten, dieptes, kleuren en vormen kun je ook zwemmen, dus vergeet je zwemkleding niet.

Dit nationaal park is het beste te bezoeken tussen mei en september en is alle dagen open van 8 tot 18 uur. Meer informatie vind je hier.

6. Paleis van Schwerin, Duitsland  

Dit sprookjesachtige kasteel werd in de negentiende eeuw gebouwd door de groothertog van Mecklenburg-Schwerin, dat toen een deelstaat was van het Heilig Roomse Rijk. Op het terrein vind je het residentieel paleis van de groothertog, maar ook landhuizen, parken, de oude kanselarij, een theater en een groot siermeer. Volgens Unesco weerspiegelt het kasteel de negentiende-eeuwse tijdsgeest van de neobarok en het neoclassicisme.

Het kasteel is van dinsdag tot zondag te bezoeken. Voor een ticket betaal je 8,50 euro. Lennéstraße 1, 19053 Schwerin, Duitsland. Meer info vind je hier.  

7. Badain Jaranwoestijn, China

Badain Jaran is de derde grootste woestijn van China, maar vooral de hoge dichtheid aan megaduinen gaf aanleiding tothet label ‘natuurlijk werelderfgoed’. De hoogste duin bereikt hier een hoogte van maar liefst 460 meter, en is daarmee de grootste stabiele duin ter wereld is. Ook de uitgestrektheid van het zogenaamde ‘zingend zand’, dat bij beweging muzikale tonen voortbrengt, is uniek. Tussen de duinen liggen meer dan 140 meren in verschillende kleuren en met een grote biodiversiteit. Vandaar de naam Badain Jaran, wat in het Mongools ‘mysterieuze meren’ betekent.

De woestijn kun je best tussen mei en oktober bezoeken en is bereikbaar van de stad Badan Jilin Zhen. Meer informatie vind je bij touroperators zoals deze. 

8. Gedi, Kenia

Diep in een restant kunstbos in Kenia ligt de verlaten stad Gedi. Van de tiende tot zeventiende eeuw was het een van de belangrijkste Swahili-steden aan de Oost-Afrikaanse kust en maakte het deel uit van een complex internationaal netwerk van handel en culturele uitwisseling. De stad onthult indrukwekkende overblijfselen van religieuze en burgerlijke architectuur en van een geavanceerd waterbeheersysteem. Gedi staat volgens Unesco symbool voor de typische Swahili architectuur en stadsplanning en biedt zo een fascinerende inkijk in de rijke cultuur van de Swahili-beschaving.

Gedi ligt op 16 km van de dichtstbijzijnde stad Malindi en is elke dag te bezoeken van 7.30 tot 18 uur. Meer info vind je hier.  

9.  Het grottencomplex in het Nationaal Park Niah, Maleisië

Dit kolossaal complex van onderling verbonden grotten aan de westkust van het eiland Borneo biedt een unieke kijk op de menselijke geschiedenis. De rotstekeningen, menselijke resten en andere archeologische vondsten gaan terug tot bijna 50.000 jaar geleden, en zijn de oudste bekende registratie van menselijke aanwezigheid in het regenwoud. Wat de plek nog specialer maakt, is dat lokale gemeenschappen nog steeds de eeuwenoude traditie van ‘molong’ naleven: een duurzaam oogstprincipe waarbij men alleen neemt wat strikt noodzakelijk is. Dat wordt vooral toegepast op de oogst van vogelnesten – een delicatesse in de lokale keuken.

Het park is alle dagen geopend van 8 tot 17 uur en is best bereikbaar van de stad Miri of Bintulu. Voor de toegang tot het park betaal je 20 Maleisische ringgit, omgerekend zo’n 4 euro. Meer informatie op de website.  

10.  Flow Country, Verenigd Koninkrijk

In de ruige Schotse Highlands ligt de Flow Country, het grootste veenlandschap van Europa, dat al meer dan 9.000 jaar een uniek ecosysteem herbergt. De uitgestrekte moerassen fungeren als een natuurlijke en cruciale opslagplaats voor CO2 en als een toevluchtsoord voor een unieke combinatie van vogelsoorten die nergens anders ter wereld te vinden is. Zijn bijzondere biodiversiteit en cruciale rol in het milieu gaven aanleiding aan Unesco om Flow Country te klasseren als natuurlijk werelderfgoed.  

Flow Country ligt in de provincies Caithness en Sutherland en kun je bezoeken per trein, auto, fiets of te voet. Meer informatie op de website. 

11. Tiébélé, Burkina Faso

Het aarden koninklijk hof van Tiébélé in het zuiden van Burkina Faso is een impressionant architectonisch complex uit de zestiende eeuw. Volgens Unesco weerspiegelt het de sociale organisatie en culturele tradities van het Kasena-volk. De vrouwen uit het hof beschilderden de muren met decoraties die rijk zijn aan symbolische betekenissen. Vandaag de dag zijn de Kasena-vrouwen nog steeds de bewaarders van deze eeuwenoude traditie en de enige kennisdragers van de symboliek.

Tiébélé kun je best bezoeken tussen november en februari. De stad ligt zo’n 180 km ten zuiden van de hoofdstad Ouagadougou. Meer informatie op websites van touroperators zoals deze.  

12. Vjetrenica, Bosnië en Herzegovina

De Dinarische Alpen staan bekend om hun opmerkelijke biodiversiteit en ondergrondse grotten. De Vjetrenicagrot is maar liefst zevenduizend meter lang en onthult een ondergrondse wereld van kronkelige waterstromen en meren.  Op je tocht door de grot kom je een indrukwekkende verscheidenheid aan endemische fauna en flora – soorten die uitsluitend in de grot leven – tegen, evenals bedreigde gewervelde dieren en levende fossielen. Dankzij deze unieke kenmerken erkende Unesco de grot als natuurlijk werelderfgoed.

De grot is alle dagen geopend en ligt op 80 km van Mostar. Een rondleiding duurt 40 à 60 minuten en kost 20 Bosnische inwisselbare mark, zo’n 10 euro. Meer informatie op deze website.