Opgravingen leverden niet alleen de funderingen van een middeleeuwse abdij op, ze toonden ook aan dat Romeinse aanwezigheid veel wijder verspreid was dan tot nu aangenomen werd.
Op de Antwerpse Scheldekaaien hebben archeologen de voorbije maanden bij opgravingen in het kader van de heraanleg van de kaaien de kelders en funderingen van de middeleeuwse Sint-Michielsabdij blootgelegd. Opmerkelijk daarbij was de vondst van 20 munten en een fibula (speld) uit de Romeinse tijd. ‘Dit suggereert dat de Romeinse aanwezigheid niet beperkt was tot het gebied ten noorden van het latere Steen, zoals we tot voor kort dachten’, zegt burgemeester Bart De Wever (N-VA).
Ouder dan de kathedraal
De Sint-Michielsabdij werd in de 12de eeuw opgericht, wat haar nog een pak ouder maakt dan de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. In de middeleeuwen was het een van de machtigste abdijen in de ruime regio, wat weliswaar conflicten met het stadsbestuur en andere machthebbers opleverde.
Vandaag is er op de Scheldekaaien niets meer van te zien: eerst liet Napoleon begin 19de eeuw de kloosters sluiten en in 1830 verwoestte een brand wat nog was overgebleven.
Twee Gallo-Romeinse nederzettingen aan de basis?
Archeologische opgravingen in het kader van de heraanleg van de kaaien brengen nu de fundamenten van wat ooit was (even) weer aan de oppervlakte. ‘We hebben uiteraard de restanten van de abdij gevonden, maar interessant is dat we ook nieuwe inzichten hebben verkregen over de ontstaansgeschiedenis van onze stad’, zegt De Wever. ‘Mogelijk is Antwerpen gegroeid uit het samensmelten van twee Gallo-Romeinse nederzettingen en niet één, of was er hier zelfs een oudere nederzetting dan die ten noorden van het Steen. Met die vragen gaan geschiedkundigen nu aan de slag.’
Sport- en spelterreinen
Nu de opgravingen voorbij zijn, starten op 1 maart de eigenlijke werken aan het openbaar domein. Tegen het voorjaar van 2023 komen in de kaaizone naast de Sint-Michielskaai onder meer sport- en spelterreinen en een skatepark te liggen en aan de ‘natte’ zijde – overstromingsgebied naast de Schelde – extra groen.
De fundamenten van de abdij worden nu ze gedocumenteerd zijn opnieuw onder grond gestopt.
