In beeld: bekijk de mooiste woestijnen op aarde

Bij het woord woestijnen denken we niet meteen aan Antarctica omdat het er niet warm, maar juist koud is. Maar het onderscheidende kenmerk van een woestijn is de droogte. Antarctica is de grootste en tegelijk de droogste woestijn in de wereld. Er valt vrijwel geen neerslag.

.

.

De Arabische woestijn bestrijkt het grootste deel van het Arabische Schiereiland en ligt in landen als Jemen, Saoedi-Arabië, Oman, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten. Ondanks de extreme temperaturen die in de zomer tot boven de vijftig graden op kunnen lopen, komen er meer dan honderd soorten zoogdieren en nog eens 310 soorten vogels voor.

.

.

De Atacama woestijn in Peru, Bolivia, Chili en Argentinië is, na Antarctica, de droogste woestijn ter wereld. Alleen in september, oktober en november valt er iets meer neerslag en dat is de tijd van de zogenaamde ‘desierto florido’: overal komen bloeiende bloemen te voorschijn en verandert de woestijn in een kleurrijk tapijt.

.

.

De Black Rock Desert ligt in het noordoosten van de Amerikaanse staat Nevada. Dit boomloze, onherbergzame gebied is vooral bekend van het Burning Man Festival dat hier ieder jaar in augustus plaatsvindt. Het desolate en verlaten landschap zal niet naar ieders smaak zijn, maar in de eindeloze vlaktes waaronder de 60 kilometer lange Black Rock Playa met rondom donkergekleurde rotspartijen en diepe kloven, vind je een rust en eenzaamheid die zeldzaam is.

.

.

De Chihuahuan woestijn ligt in de Amerikaanse staten Texas, New Mexico, Arizona en in Mexico en is de grootste in Noord-Amerika. Er komen maar liefst 400 soorten cactussen voor in dit gebied en nog talloze andere struiken. Ook veel dieren vinden er een thuis waaronder de Mexixaanse wolf, poema’s en de grootste kolonie zwartstaartprairiehonden. In kleine meertjes en oases komen vissen voor die nergens anders in de wereld leven.

.

.

De naam Colorado Plateau doet misschien niet meteen een belletje rinkelen, maar de Grand Canyon, Mesa Verde, Bryce, Zion en Monument Valley doen dat ongetwijfeld wel. Al die prachtige nationale parken en monumenten maken deel uit van het Colorado Plateau.

.

.

De Danakil Depression in Ethiopië ligt 116 meter beneden de zeespiegel en behoort tot de warmste plekken op aarde. Het lijkt hier alsof je op een andere planeet bent beland: kleurrijke zoutformaties, de actieve vulkaan Erta Ale waar je lava ziet pruttelen, zwavelhoudende, zoutvlaktes en borrelende warmwaterbronnen die je van ver al ruikt. Het is één van de wreedste plaatsen op aarde waar je niet lang kan vertoeven. De schoonheid heeft het gebied te danken aan de drie tectonische platen die hier tegen elkaar botsen.

.

.

Dasht-e-Kavir (letterlijke betekenis is ‘de grote zoutwoestijn’) in Iran is een extreem droog en warm gebied. Er groeien bijna geen planten waardoor er veelvuldig erosie optreedt. Het is dan ook onmogelijk om er iets te laten groeien. Mensen wonen er vrijwel niet. We leven er dieren zoals wilde schapen en geiten, wolven, vossen, luipaarden, de Perzische wilde ezel, Perzische gazelle en Perzische steppegaai.

.

.

De Gobi in Mongolië en China is de grootste woestijn in Azië. De woestijn wordt gekenmerkt door uitgestrekte vlaktes van zand en rotsen waar vrijwel niets groeit. Toch is het een mooi gebied met verschillende bezienswaardigheden zoals zoutmeertjes, zandduinen, kleurrijke stenen en fraaie rotsformaties. Ook heeft de woestijn een interessante geschiedenis: er werden veel fossielen gevonden en de de legendarische Zijderoute liep door deze woestijn.

.

.

De Great Basin Desert ligt in de Amerikaanse staat Nevada. Een deel van deze woestijn wordt beschermd in het Great Basin National Park: een prachtig en weinig bezocht gebied. De bijna 4000 meter hoge Wheeler Peak steekt op een dramatische manier boven de woestijn uit. De variëteit aan bloemen en bomen is groot. Uniek zijn de ‘bristlecone pines’ die zo’n 5000 jaar oud kunnen worden.

.

.

De Great Sandy Desert ligt in het noordwesten van Australië en is ruim 350.000 vierkante kilometer groot. Regen valt er weinig en meestal in de vorm van kortstondige hevige buien. In de zomer lopen de temperaturen er op tot zo’n veertig graden, maar ook in de winter blijft de temperatuur steken bij een graad of dertig. Veel mensen wonen er dan ook niet in dit gebied dat bekendstaat om de door erosie gevormde zandduinen. Qua vegetatie groeit er hoofdzakelijk spinifex en dieren die er leven zijn onder andere kamelen, kangoeroes, bergduivels, dingo’s en grote alexanderparkieten.

.

.

De Kalahari is een ongeveer 900.000 vierkante kilometer grote halfwoestijn in Botswana, Namibië, Zimbabwe, Zuid-Afrika en Angola. Halfwoestijn wil zeggen dat er nog genoeg neerslag valt om wat begroeiing mogelijk te maken. Dat bestaat hoofdzakelijk uit grassen, acaciaplanten en mopane bomen. Dieren komen er in grote aantallen voor: olifanten, springbokken, stekelvarkens, leeuwen, gnoes, buffels, zebra’s, hyena’s en grootoorvossen.

.

.

Kyzylkum betekent letterlijk ‘rood zand’. Deze woestijn ligt in Oezbekistan, Turkmenistan en Kazachstan. Alhoewel het in de zomer onverdraaglijk warm kan worden, leeft er toch een groot aantal bijzondere dieren waaronder vierteenlandschildpadden en Afghaanse edelherten. Uit archeologische vondsten blijkt dat al rond 2100 voor Christus mensen in dit onherbergzame gebied woonden.

.

.

De Mojave woestijn ligt in het zuiden van de Amerikaanse staten Californië, Nevada, Arizona en Utah. Het is de droogste en kleinste woestijn in de VS. Onder andere Death Valley National Park ligt in de Mojave woestijn. Daar werd in 2020 een recordtemperatuur van 54 graden gemeten. Ook Joshua Tree National Park met de mooie, grillige Joshua bomen (een soort yucca) ligt in de Mojave woestijn.

.

.

De Namib woestijn langst de kust van Namibië is ongeveer 150 kilometer breed en 2000 kilometer lang. De woestijn is de oudste ter wereld en wordt voor een deel beschermd in het Namib-Naukluft National Park. Ook de Sossusvlei met de hoogste zandduinen ter wereld en de Dodevlei, een droge witte zoutpan met 600 jaar oude dode bomen, liggen in de Namib woestijn.

.

.

De Negeve woestijn bestrijkt meer dan de helft van de oppervlakte van Israël. De Negev is een rotsachtige woestijn met formaties in allerlei bruintinten. Daartussen liggen wadi’s (droge rivierbeddingen) en diepe kraters. Veel groeit er niet in dit warme, droge gebied, maar in de lente krijgt de Negev kleur door bloemen die overal te voorschijn komen. Dieren die er leven zijn onder andere het bedreigde Arabische luipaard, de Arabah berggazelle, de Nubische steenbok, de Arabische wolf en de goudjakhals.

.

.

De Painted Desert ligt in de Amerikaanse staat Arizona en het lijkt hier alsof je een soort levend schilderij binnenstapt. In de rotswanden zijn in de loop van miljoenen jaren lagen in alle mogelijke kleuren gevormd. Afhankelijk van de lichtinval veranderen die kleuren ook nog eens voortdurend. Deze woestijn is een schatkamer voor archeologen en geologen omdat er zoveel fossielen, voetstappen van dinosaurussen en versteend hout gevonden werd.

.

.

Deze Patagonische woestijn is met een oppervlakte van 673.000 vierkante kilometer de achtste grootste ter wereld en ligt in het zuiden van Argentinië en Chili. De woestijn ligt tussen de bergen van de Andes en de Atlantische Oceaan. In tegenstelling tot de meeste andere woestijnen is het hier het grootste deel van het jaar koud: de winters duren er zeven maanden. Grote delen van de woestijn bestaat uit vlakke steppen met laag gras als enige begroeiing.

.

.

De Pinnacles Desert ligt in het hart van het Australische Nambung National Park. Je waant je er in een science fiction film om de rotsen in allerlei grillige vormen. Het mooiste moment om de woestijn te bezoeken is bij zonsopgang of -ondergang, als het licht de pilaren van kleur doet veranderen en hun schaduwen doet verplaatsen.

.

.

Wanneer je aan iemand vraagt een woestijn te noemen, is de kans groot dat je als antwoord ‘de Sahara’ krijgt. De Sahara omvat ruim dertig procent van het Afrikaanse continent. Het grootste deel van de woestijn bestaat uit rotsachtige landschappen, maar je vindt er ook uitgestrekte zandduinen die voortdurend van vorm veranderen. Ondanks de droogte wemelt het in de Sahara van de dieren. Denk maar aan de adax, jachtluipaarden, steenbokken, kamelen en schorpioenen.

.

.

.

Salar de Uyuni, met een oppervlakte van meer dan 10.000 vierkante kilometer, is met stip de grootste zoutvlakte op aarde. De vlakte ligt op een hoogte van 3.656 meter en vrijwel nergens ter wereld is het landschap zo vlak als hier. De hoogteverschillen zijn niet meer dan een meter. De vlakte wordt alleen onderbroken door een paar eilandjes zoals de Isla Incahuasi, die de uitgestrektheid alleen nog maar benadrukken. De Salar de Uyuni is helemaal bijzonder wanneer er eenmaal per jaar een dun laagje water overheen ligt waardoor het een gigantische spiegel lijkt.

.

.

Het volledige Sinaï schiereiland in Egypte is woestijn en vormt de overgang tussen Afrika en Azië. De Sinaï kan je verdelen in twee stukken. In het noorden vind je hoge bergen waaronder de 2.285 meter hoge Mount Sinaï waar Mozes volgens de Bijbel de tien geboden van God kreeg. Het zuidelijke deel wordt gekenmerkt door diepe wadi’s en kloven.

.

.

De Sonoran Desert ligt in het zuiden van Arizona en Californië en voor een deel in Mexico. De Sonoran Desert verschilt van de nabijgelegen Mojave woestijn omdat het er aangenaam warm is in de winter en omdat er twee regenseizoenen voorkomen. Mede daardoor groeien er meer planten dan in de andere woestijnen. De woestijn staat bekend om de saguaro cactussen die tot 12 meter hoog kunnen worden, maar er groeien ook allerlei andere cactussen, agaves, palmen en yucca’s.

.

.

De Tabernas woestijn in Spanje is enige echte woestijn die Europa rijk is. Het desolate landschap met opgedroogde rivierbeddingen, canyons, rotspartijen en cactussen doet denken aan de Badlands in de Verenigde Staten. Niet voor niets werden hier talloze Spaghettiwesterns zoals Once Upon a Time in the West opgenomen.

.

.

Taklamakan is een 270.000 vierkante kilometer grote zandwoestijn in China. Al het leven – zowel dieren als planten – is er extreem schaars. Om die reden wonen er ook weinig mensen, op dit moment hoofdzakelijk Oeigoeren en Han. De legendarische Zijderoute loopt door deze woestijn. De reizigers trokken dan van de ene naar de andere oase.

.

.

De Thar woestijn vormt de natuurlijke grens tussen India en Pakistan, maar het grootste deel ligt in India. Ook al valt er weinig neerslag in dit 200.000 vierkante kilometer grote gebied, er wonen behoorlijk veel mensen. Het is zelfs de dichtstbevolkte woestijn in de wereld. En ook al is de vegetatie schaars, er leven wel veel dieren waaronder de Indische antilope, de Indische gazelle, de Indiase wilde ezel, de caracal en een groot aantal vogels.

.

.

Wadi Rum ligt in het zuiden van Jordanië, vlakbij de woestijnstad Petra, en was ooit de bodem van een zee. Nu is het één van de mooiste woestijnlandschappen in de wereld: de rode uitgestrekte zandvlaktes die worden onderbroken door rotsen in allerlei vormen en kleuren. Een bezoekje aan Wadi Rum geeft je bovendien een unieke kans om kennis te maken met gastvrije Bedoeïenen die je vol trots hun woestijn willen tonen.

.

.

De White Desert in Egypte dankt zijn naam aan de kalkstenen witte rotsformaties die als lollies of paddestoelen boven het zand uitsteken. In sommige delen wisselen zand en kalk elkaar af waardoor het lijkt alsof er sneeuw ligt.

.

.