IJsbreker deluxe: verslag van een once-in-a-lifetime cruise in Groenland

kajakken tussen de ijsrotsen in Groenland
Kajakken tussen de ijsrotsen in Groenland. © Tom Van Noten

Langs de zuidwestkust van Groenland ontvouwt zich een magisch decor van kristalheldere fjorden, imposante gletsjers en torenhoge ijsbergen. Wij stapten mee aan boord van een luxueuze ijsbreker voor een once-in-a lifetime ervaring.

Vanuit het vliegtuigraampje lijkt Groenland op een andere planeet: fjorden met messcherpe bergtoppen, diepblauw water vol drijfijs en daarachter de gigantische ijskap die als een opbollend kussen de hele horizon vult. Ik knijp mezelf even in de arm, zó onwerkelijk mooi is het. Groenland is dan misschien niet groen, zijn naam is even misleidend als poëtisch, bedacht door de Noorse Viking Erik de Rode om kolonisten aan te trekken. De inheemse bevolking, de Inuit, noemen hun land trouwens Kalaallit Nunaat, wat ‘land van de mensen’ betekent.

Technisch meesterwerk

Nog geen half uur later staan we aan de grond in Nuuk, de hoofdstad van het eiland. Houten huisjes in vrolijke snoepkleuren steken scherp af tegen de besneeuwde bergtoppen. In de haven glanst Le Commandant Charcot in het zonlicht, ons drijvende luxehotel voor de komende twee weken.

Le Commandant Charcot op expeditie in Groenland
Le Commandant Charcot kan moeiteloos door ijs van tot wel tweeënhalve meter dik breken. © Tom Van Noten

Deze chique ijsbreker van de Franse rederij Ponant, genoemd naar poolpionier Jean-Baptiste Charcot, is een technisch meesterwerk. Het was het eerste Franse expeditieschip dat de geografische Noordpool, het letterlijke toppunt van de aarde, bereikte en kan moeiteloos door ijs van tot wel tweeënhalve meter dik breken. Met haar Polar Class PC2-certificering behoort ze tot de op een na hoogste ijsbrekerklasse. Alleen enkele uitzonderlijke vaartuigen, waaronder Russische nucleaire ijsbrekers, gaan nog een stap verder.

Duurzaamheid

Maar de Charcot is meer dan een toonbeeld van kracht. Het is ook een schip met een geweten. Dankzij een hybride elektrische motor, aangedreven door vloeibaar aardgas, stoot het aanzienlijk minder CO₂ en fijnstof uit dan conventionele schepen. Drinkwater wordt aan boord geproduceerd door zeewater te filteren en te bottelen in herbruikbare glazen flessen.

Ik kijk naar het imposante silhouet van het schip en voel een mengeling van opwinding en ontzag. Straks varen we naar plekken waar de bewoonde wereld letterlijk ophoudt.

Op elke reis vaart ook een team van wetenschappers mee. In de twee laboratoria aan boord laten ze onderwatersondes zakken en voeren ze metingen uit die bijdragen aan een beter begrip van het poolklimaat. Zo combineert de Charcot avontuur, comfort en wetenschap op een manier die uniek is in de wereld.

Luxekajuit

Ik kijk naar het imposante silhouet van het schip en voel een mengeling van opwinding en ontzag. Straks varen we naar plekken waar de bewoonde wereld letterlijk ophoudt. De crew, strak in het pak, verwelkomt ons in de stijlvolle lobby.

Na de verplichte veiligheidsbriefing worden we met een glas champagne in de hand naar onze kajuit begeleid. En wat voor een kajuit: een kingsize bed, een zithoek met balkon, een badkamer met luxe badproducten, een goed gevulde minibar en een schaal met vers fruit. Op het bed liggen twee oranje parkajassen, straks onmisbaar bij excursies en na afloop een tastbare herinnering aan de reis.

Walvissen bij de apero

Er wordt ons uitgelegd dat er aan boord twee gastronomische restaurants zijn met signatuurgerechten van de Franse sterrenchef Alain Ducasse, een overdekt zwembad, een buitendek met vuurkorf en verwarmde buitenlagune, wellness met sauna en sneeuwkamer, sfeervolle bars en een gym met vloer-tot-plafondramen. De lichte, zandkleurige tinten en zachte materialen weerspiegelen zowel de rust als de kracht van het poollandschap.

Le Salon Anori van Le Commandant Charcot
Aan boord van Le Commandant Charcot neem je het aperitief elke avond in Le Salon Anori. © Tom Van Noten

We frissen ons op en nemen de lift naar dek 9. In de verte klinkt de diepe, lage hoorn van de Charcot. Het schip komt langzaam in beweging en vaart rimpelloos de haven uit. In Le Salon Anori wacht ons het aperitief. Ferdinand, de Fillipijnse barman, shaket met vaste hand een perfecte cocktail. ‘Madame Sonja, Mister Tom, jullie wacht een bijzondere reis’, fluistert hij. We glimlachen: hoe kent hij onze namen nu al? Blijkbaar wordt de crew tot in de details gebrieft.

Nog geen half uur later roept de kapitein via de intercom dat er walvissen zijn gespot. We trekken snel onze parka aan en haasten ons naar buiten. In de verte zien we opspattend water en twee donkere ruggen die traag door het staalblauwe oppervlak glijden. De toon van de reis is meteen gezet!

Perfectie aan tafel

’s Avonds dineren we in het elegante Nuna-restaurant en genieten we van een menu dat de verwachtingen moeiteloos overstijgt. Van de heldere groenteconsommé en de carpaccio van courgette tot de krokante zeebaars met citroensaus en de gekaramelliseerde appeltjes met yoghurtijs, alles is tot in de perfectie klaargemaakt. Ook de bediening is van sterrenniveau.

Het landschap is overweldigend in zijn eenvoud, de stilte zo intens dat ze bijna tastbaar wordt.

Door de panoramische ramen zien we de eerste ijsblokken voorbijdrijven, blauw oplichtend in het zachte avondlicht. Het digestief wordt geserveerd aan de bar op het observatiedek, vanwaar je uitkijkt over de boeg. Op de achtergrond zorgt een saxofonist voor een warme, intieme sfeer. Het schip vaart de hele nacht verder. Wij vallen ondertussen, zacht wiegend, in een diepe slaap.

Hijgende honden

De volgende ochtend bereiken we Sisimiut, een stadje met ook hier huizen in felle kleuren die ogen alsof ze uit legoblokjes zijn opgebouwd. Goed ingeduffeld worden we per zodiac aan land gebracht. Nog voor we goed en wel op de kade staan, horen we in de verte het nerveuze geblaf van honden. Wie wil, kan mee op hondensledetocht. Met z’n vieren proberen we ons comfortabel te nestelen op de grote slee, bedekt met dikke dekens.

Hondensledetocht in Groenland
Wie wil, kan tijdens de expeditie in Groenland mee op hondensledetocht. © Tom Van Noten

Jens, onze driver, fluit kort en spoort zijn dertien Groenlandse honden aan om te vertrekken. De slee schokt even, en dan glijden we weg, door een hagelwit landschap en over een bevroren meer dat glanst in het ochtendlicht. Het enige geluid is het zachte gekraak van het ijs en het gefluit van Jens, die zijn honden met een dun zweepje aanstuurt. De dieren trekken ons hijgend en met al hun krachten de heuvel op. Hun adem vormt wolkjes in de ijzige lucht. Die is hier zo fris dat ze bijna knispert.

Mijn gedachten dwalen af naar Knud Rasmussen, de half Groenlandse, half Deense ontdekkingsreiziger die in 1921 maar liefst achttienduizend kilometer aflegde met een hondenslee. Hier, midden in dit witte niets, begrijp ik pas wat hem dreef. Het landschap is overweldigend in zijn eenvoud, de stilte zo intens dat ze bijna tastbaar wordt. Als een klein kind wrijf ik in mijn ogen, verblind door zoveel moois.

Titanic

De Charcot zet koers naar Diskobaai, een van de meest spectaculaire natuurwonderen van het Noordpoolgebied. Disko-eiland vormt de westelijke grens, terwijl de baai zich over honderden kilometers uitstrekt. Na een licht ontbijt met eitjes en kaviaar wandelen we over het driehonderd meter lange promenadedek dat het schip volledig omringt. De banken, verwarmd met restwarmte van de motoren, houden de kou uit ons lijf.

Het zicht is ronduit betoverend: we varen langs een eindeloze bergketen die lijkt te zijn geschilderd met een fijn penseel. Een sprookjesachtige mist hangt over het water. Ik tuur door een van de Swarovski Optik-telescopen op het dek en schrik wanneer ik plots een enorme schim langzaam voorbij zie drijven. We moeten twee keer kijken voor we beseffen dat we vlak naast een torenhoge ijsberg varen. En dan volgen er nog meer, in alle vormen, maten en tinten blauw.

De uitdrukking ‘het topje van de ijsberg’ is letterlijk waar: slechts tien procent van een ijsberg steekt boven het water uit

Kapitein Étienne Garcia licht ons via de intercom in: deze ijsbergen zijn afkomstig van de Jakobshavn-gletsjer, een van de meest actieve en snelst bewegende ter wereld. Ze eindigt in de Ilulissat-ijsfjord, UNESCO-werelderfgoed en al duizenden jaren thuisbasis van generaties Inuit. Hier, vertelt de kapitein, werd wellicht ook de ijsberg geboren die de Titanic deed zinken.

Les in ijs

Even later volgt een spoedcursus ijs: het verschil tussen landijs en zee-ijs, tussen growlers, bergy bits en ijsbergen. Growlers zijn kleine, drijvende brokken gletsjerijs van minder dan een meter hoog. Bergy bits meten tussen één en vijf meter. Alles daarboven heet een ijsberg, met oppervlaktes van minstens vijfhonderd vierkante meter. Hoe dieper blauw, hoe ouder en compacter het ijs. De uitdrukking ‘het topje van de ijsberg’ is trouwens letterlijk waar: slechts tien procent van een ijsberg steekt boven het water uit.

Een gletsjer in Groenland
Een gletsjer in Groenland. Hoe dieper blauw, hoe ouder en compacter het ijs. © Tom Van Noten

Terwijl opnieuw zo’n azuurblauwe muur langs ons schip schuift, besef ik dat ik kijk naar ijs dat duizenden jaren oud is. Mijn adem stokt. Stilletjes slik ik de brok in mijn keel weg.

IJslanding

’s Nachts varen we noordwaarts, waar de temperatuur verder onder nul zakt. Het zee-ijs wordt dikker en het schip gebruikt, zacht trillend, extra kracht om zich een weg te banen. Vroeg in de ochtend, ter hoogte van het dorpje Qasigiannguit, stopt de motor. Vanuit onze kamer horen we stemmen die lijken op te stijgen uit de zee. Ik trek de gordijnen open en zie dat de hangbrug is neergelaten. Enkele expeditieleden staan al op het ijs en prikken met lange metalen stokken in de ondergrond om de dikte te meten. Vanop afstand lijken ze wel mieren op een witte planeet.

Met wat geluk kunnen we vandaag onze eerste ijslanding én bergbeklimming doen. Na een inspectie van een half uur krijgen we groen licht. Buiten is het –10 °C. Met stijgijzers, klimgordel en pikhouweel zetten we onze eerste stappen op de bevroren zee. Het voelt onwerkelijk: de romp van het schip lijkt vastgeklemd in het ijs, water is nergens te zien.

Plots glijdt een Chinese medepassagier uit terwijl ze een selfie probeert te nemen. Haar iPhone verdwijnt in een rotsspleet

Ludo, berggids en lid van het expeditieteam, geeft instructies. Het jachtgeweer op zijn rug is geen bravoure. Hier leven wel degelijk ijsberen. We zekeren ons met touwen en klimmen over met mos begroeide rotsen en ijzige hellingen. Soms zakken we tot onze heupen in poedersneeuw. Plots glijdt een Chinese medepassagier uit terwijl ze een selfie probeert te nemen. Haar iPhone verdwijnt in een rotsspleet. ‘Afleiding kan hier fataal aflopen. Focus is essentieel’, spelt Ludo haar streng de les.

Na een paar uur bereiken we de top, moe en bezweet. De zon prikt door het wolkendek. Beneden ligt ons schip, klein en onbeweeglijk, gevangen in het ijs. Magischer wordt het niet.

Bewegende witte vlek

Terug aan boord klinkt opnieuw het doffe breken van ijs. Er zet een mist op waardoor de sfeer nog mysterieuzer wordt. De scheepshoorn galmt door de stilte. Het geluid draagt ver, bedoeld om lokale vissers en jagers te waarschuwen, die vaak zonder radio werken.

Expeditieleden meten met lange metalen stokken de dikte van het ijs in Groenland.
Expeditieleden meten met lange metalen stokken de dikte van het ijs in Groenland. © Tom Van Noten

Op het helidek worden ondertussen flessen champagne ontkurkt. De bubbels spatten op in de koude lucht. Naast ons staat het Noorse expeditiekoppel, Eli en Ariane, doorwinterde arctische reizigers. ‘Hier kom je niet om gezien te worden,’ zegt Ariane met een glimlach, ‘maar om iets te zien dat je nergens anders vindt.’

Haar woorden zijn nog niet weggeëbd of we horen een passagier roepen: ‘Un ours!’ Daar, op de ijsschotsen, beweegt een witte vlek. Het is een ijsbeer, nanoq in het Groenlands. Hij stapt behoedzaam van de ene schots naar de andere, krachtig en elegant, om dan langzaam in de dichte mist te verdwijnen.

Inuitjagers

De Charcot bibbert en beeft wanneer we verder noordwaarts varen door de Baffinbaai, een van de koudste zeeën ter wereld. Het ijs is hier dikker dan twee meter. Af en toe stopt het schip, vaart achteruit en zoekt een nieuwe, meer toegankelijke route.  Vanaf het dek zien we de gigantische ijsschotsen tegen de romp breken en in slow motion terug in het water glijden. Een fascinerend en uniek schouwspel.

Hier gelden nog steeds de regels van de lokale bevolking, niet die van een hightech schip

De zon staat nu scherp aan de hemel wanneer we een fjord binnenvaren, op zoek naar een geschikte plek voor een ijslanding. Plots vertraagt de motor en komt de Charcot tot stilstand. In de verte zien we twee Inuitjagers op een hondenslee in volle vaart naderen. Ze zwaaien met beide armen en maken ons duidelijk dat we hier niet welkom zijn.

Dit is hun jachtgebied: op het zee-ijs jagen ze op zeehonden, waarvan het vlees en de vacht hen door de winter helpen. Onze aanwezigheid zou de dieren verjagen. Kapitein Garcia aarzelt geen seconde en laat het schip langzaam rechtsomkeer maken. Hier gelden nog steeds de regels van de lokale bevolking, niet die van een hightech schip.

Inuitjagers in Groenland
Inuitjagers jagen op het zee-ijs naar zeehonden. © Tom Van Noten

Enkele tientallen kilometers verder lukt het wel. We hijsen ons opnieuw in onze thermische pakken en staan even later met open mond te kijken naar het onwerkelijke tafereel. Ik draai rond mijn as en adem de ijskoude lucht diep in. Links, op honderdvijftig kilometer afstand, ligt Canada, rechts Groenland. Onder ons een zee van meer dan een kilometer diep. Een onvergetelijk moment!

Geen verveling

Na enkele dagen krijgt het leven aan boord zijn eigen ritme. De ochtenden beginnen met een yoga- of gymles met uitzicht op een ongerepte wildernis. Daarna een vers sapje in de detoxbar, een ontspannende sauna of een massage. ’s Middags en ’s avonds verfijnde gerechten die zelfs de meest verwende fijnproever doen glimlachen, en daarna een dans- of zangvoorstelling in de lounge.

Op dagen waarop het weer te grillig is voor een excursie, is het heerlijk om gewoon binnen te blijven, dicht bij het raam.

Tussendoor vullen wetenschappers en historici de uren met boeiende lezingen over klimaatverandering, het milieu en de Groenlandse cultuur. En op dagen waarop het weer te grillig is voor een excursie, is het heerlijk om gewoon binnen te blijven, dicht bij het raam, turend naar het machtige landschap dat traag voorbijglijdt.

Het verveelt nooit. Het kraken van het ijs tegen de romp van het schip wordt een vertrouwd, rustgevend geluid.

Overleven

Na twee volle dagen varen bereikt de Charcot Qassiarsuk, in het zuiden van Groenland, het enige agrarische gebied in het hele Arctica. Hier vestigde Erik de Rode zich in 985, en nog altijd zijn de sporen van die eerste nederzetting zichtbaar. Vandaag wonen er amper veertig mensen, die leven van landbouw en schapenhouderij. Of beter: overleven, want het is ons een raadsel hoe ze hier tijdens de lange, ijskoude wintermaanden, in hun kleine houten huisjes, hun dagen doorbrengen.

Zicht op Sisimiut in Groenland
Uitblazen op het achterdek van Le Commandant Charcot, met op de achtergrond het stadje Sisimiut. © Tom Van Noten

We worden vanop afstand nieuwsgierig gadegeslagen, maar zodra we dichterbij komen, gaan de bewoners gewoon verder met hun werk, alsof we onzichtbaar zijn. Een handvol kinderen speelt op stilstaande sneeuwscooters, een oudere vrouw maakt op haar houten terras een emmer vis schoon. In een klein café hangt de geur van houtrook en zee. Op de toog ligt gedroogd walvisvlees, maar daar bedank ik vriendelijk voor. Ik warm me liever aan een kom dampende soep van muskusos. Precies wat mijn koude lijf nodig heeft.

Warmwaterbronnen

Verder naar het zuiden houden we halt in Qaqortoq. Een stadje met een bijzondere geschiedenis: zowel ontdekkingsreiziger Knud Rasmussen als de Amerikaanse luchtvaartpionier Charles Lindbergh verbleven er enkele dagen in het oudste gebouw van de stad, toen een gasthuis, vandaag een charmant museum.

Het water is hier zo goed als ijsvrij, dus varen we met de zodiac een fjord in, naar een plek waar het lijkt alsof het leven ophoudt. Het water klotst tegen de rubberrand van de boot, de lucht is fris en helder. Aan land wandelen we over glooiende heuvels, bedekt met roestkleurig mos dat zacht meeveert onder onze waterdichte laarzen. Hier en daar liggen hopen sneeuw. De tinten en het reliëf doen me denken aan een Schots landschap, maar dan nog ruiger en stiller.

Groenland is geen bestemming die je afvinkt, maar een beleving die blijft nazinderen

Aan de horizon stijgen witte wolken op uit het landschap. Pas wanneer we dichterbij komen, zie ik dat het geen wolken zijn, maar damp van warmwaterbronnen. Nu begrijp ik waarom we onze badkleding moesten meenemen. Achter een kleine houten schuur kleden we ons snel om en laten we ons langzaam in het warme water zakken. De ondergrond voelt zacht aan, bijna sponzig. Mijn huid tintelt en mijn spieren ontspannen. Rondom ons ruikt het naar aarde en zwavel. Alles om me heen vertraagt. Voor even lijkt de tijd hier echt stil te staan.

Kajaktocht

We bereiken eindelijk de parel van het zuiden: Prins Christian Sund. Een fjord van ruim honderd kilometer lang, op sommige plaatsen amper vijfhonderd meter breed. Aan weerszijden torenen granieten rotswanden steil omhoog, doorkliefd door uitlopers van gletsjers die vanaf het binnenland traag naar de zee glijden. Het diepblauwe water is ook hier nog niet volledig dichtgevroren en het weer is ideaal voor een kajaktocht.

Prins Christian Sund in Groenland
Zicht op Prins Christian Sund, een fjord van ruim honderd kilometer lang. © Tom Van Noten

Met heel wat geklungel hijs ik me in een ‘drysuit’, een pak dat me droog moet houden mocht ik in het ijskoude water belanden. De kou prikt door mijn handschoenen, mijn vingers tintelen, en ik trek mijn muts verder over mijn oren.

Ik tril, niet alleen van de kou, maar vooral van ontzag. We peddelen op veilige afstand voorbij een imposante gletsjer, een melkglazen kunstwerk dat zacht kreunt onder zijn eigen gewicht. Dikke sneeuwvlokken dwarrelen naar beneden. Ik dobber stil op het water. De wereld lijkt haar adem in te houden. Groenland is geen bestemming die je afvinkt, maar een beleving die blijft nazinderen.

Groenland praktisch

Zo kom je er

Groenland is een autonoom deel van Denemarken, maar een internationaal paspoort is vereist voor elke bezoeker. Air Greenland brengt je i.s.m. KLM van Brussel via Kopenhagen naar de Groenlandse hoofdstad Nuuk in 9u15. Veel cruises vertrekken echter in IJsland richting Groenland, wat een pak voordeliger is voor de vluchten.

Brussel-Nuuk vanaf € 1150 heen en terug, airgreenland.com

Brussel-Reykjavik vanaf € 367 heen en terug, icelandair.com

 

Droomcruise met een luxe ijsbreker

Ponant biedt diverse routes aan in het Arctische gebied, langs de kust van Groenland. Aan boord van het hybride expeditieschip Le Commandat Charcot slaap je in een van de 134 suites of staterooms, variërend in grootte van 20 tot 115 m2, allen voorzien van een eigen badkamer, groot schuifraam en privébalkon.

Zestiendaagse cruise all-in naar West-Groenland op 28/04/27 vanaf € 21.690 per persoon  (exclusief vluchten). ponant.com

Kortere cruises in 2026 met de Commandant Charcot rond Groenland vanaf € 16.350 per persoon voor een 8-daagse Nuuk-Nuuk.

 

Beste reistijd

Het cruiseseizoen loopt van mei tot  en met september. In de zomer zijn de dagen extreem lang, met middernachtzon, toegankelijkere fjorden en stabielere zee. In september is er kans op het eerste noorderlicht en heb je nog aangename expeditiecondities.

 

Spierwit Groenland

’s Werelds grootste eiland, Groenland, is voor tachtig procent bedekt met ijs. In het midden ligt die laag tot wel drie kilometer dik. Het land is zo uitgestrekt dat er drie tijdzones zijn, maar tegelijk zo dunbevolkt dat sommige nederzettingen amper dertig inwoners tellen. De ijskap zelf is onbewoonbaar, mens en dier leven noodgedwongen aan de kustranden.

Van de 56.000 inwoners is meer dan tachtig procent Inuit, officieel Deense staatsburgers uit een autonome regio. Voor de meesten van hen blijft hun leven verweven met jacht en visserij, zoals al generaties lang.

Wegen tussen steden en dorpen zijn er niet, enkel bergen, fjorden en eeuwig ijs. Wie hier reist, doet dat per boot, helikopter of klein propellervliegtuig, als het weer het toelaat. Voor korte afstanden zijn er hondensleeën, sneeuwscooters en kajaks.

De rotsige bodem en het strenge klimaat laten amper landbouw toe. Vers voedsel, maar ook bouwmaterialen, kleding… worden ingevoerd. Kortom, een geïsoleerde, ruige en intrigerende wereld.

Meer info op visitgreenland.com

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise