Emoties in balans: wat doet een retraite in de Thaise jungle met een mens?
Ruim een jaar geleden kreeg journaliste Sarina Wijnen een burn-out. Bijkomen deed ze in het wellnessoord Kamalaya, op het Thaise eiland Koh Samui. Dit jaar trok ze opnieuw naar dit tropische resort. Nu voor het Embracing Change-programma, om de onderliggende oorzaken van die burn-out aan te pakken.
In Knack Weekend magazine ontdekt u deze week verschillende reisformules die het (emotionele) welzijn in de hand werken. Dit is één van de reisformules, uitgebreid besproken
Straks ben ik thuis. Dat is wat er door mijn hoofd gaat wanneer ik achterin de geairconditionede Range Rover zit die me van de luchthaven naar Kamalaya brengt. Exact een jaar geleden kwam ik hier herstellen van een burn-out. En ik verloor een stukje van mijn hart aan dit sprookjesachtige wellnessparadijs in de jungle. De natuurlijke schoonheid, de deskundige behandelingen en de liefdevolle staf: ik heb me nergens veiliger en gelukkiger gevoeld dan hier. En ik voelde dat ik hier unfinished business had, dat ik hier opnieuw naartoe moest.
Na mijn inchecken word ik in een golfkarretje naar mijn villa gereden, die uitkijkt op palmbomen, watervallen en de turquoise oceaan. Ik kan mijn ogen niet van het zicht afhouden. Op mijn terras bekijk ik ook de map van het Embracing Change-programma. Ik lees: focus op innerlijk leven, emotioneel welzijn verbeteren en emotioneel in balans komen. Komt perfect overeen met mijn doelstellingen, die ik puntjesgewijs invul op een formulier: minder piekeren, minder meegesleept worden door mijn emoties en meer compassie met mezelf en anderen.
Na mijn burn-out van vorig jaar en de nodige soulsearching erna bleken dat de diepere kwesties te zijn die tot mijn breakdown geleid hadden. Natuurlijk, er waren objectieve omstandigheden, zoals dat ik als freelancer voortdurend thuiswerkte, wat tegen mijn extraverte natuur inging, en de stress over een fout bij de verbouwing van mijn appartement. Maar ik moest ook inzien dat ik de laatste jaren in een soort chronische piekeraar veranderd was.
Het Embracing Change programma wil de focus op innerlijk leven leggen, emotioneel welzijn verbeteren en helpen met emotioneel in balans komen
Ik anticipeerde vaak op het ergste, werd dan overspoeld door heftige gevoelens en zelfverwijt was een onbewuste gewoonte geworden. Die fundamentele issues aanpakken is het plan. En omdat Kamalaya vorig jaar een verrassend diepgaande en helende ervaring was, weet ik dat ik hier in de juiste handen ben.
Openheid en verbondenheid
Mijn eerste afspraak heb ik in de Wellness Sanctuary. Die is zoals alle gebouwen in Kamalaya om de natuur heen geconstrueerd, met zelfs een boom die dwars door de receptie groeit. Bij een Thaise verpleegster krijg ik een Body Bio-Impedance Analysis, een lichaamsmeting via elektroden op je lichaam. Al mijn waarden zijn een stuk beter dan vorig jaar, vertelt ze me: mijn energie, hydratatie, en mijn vet- en spierpercentage.
Daarna heb ik een consult met de Australische naturopate Leila, met wie ik mijn objectieven en de inhoud van mijn programma bespreek. Elke dag telt een drietal behandelingen: massages, sessies bij een acupuncturist en gesprekken met een mentor. Er is ook een uitgebreid groepsaanbod met yoga, meditatie, fitness, aquagym, lezingen, workshops en excursies. Ik omcirkel wat ik zeker niet wil missen en Leila past mijn schema eraan aan.
Wat later word ik meegenomen voor mijn eerste behandeling: een relaxerende oliemassage van negentig minuten. De zorgzame therapeute is met haar volle aandacht bij me en checkt regelmatig of ik wel comfortabel lig en of de druk niet te hard of te zacht is. Dan is het tijd voor het diner, waarvoor ik aanschuif aan de community table. Aan deze tafel kunnen soloreizigers die dat willen samen eten. Een fantastische formule waardoor ik vorig jaar veel mensen heb leren kennen en zelfs vrienden voor het leven gemaakt heb. Zoals George, de psychiater uit Melbourne met wie ik dit jaar afgesproken heb om hier tegelijkertijd te zijn. Behalve met hem praat ik ook met de Londense Emma, die een eigen programma heeft samengesteld met coachings en haar favoriete massages.
De gesprekken worden snel persoonlijk en Emma deelt dat ze door het vele verhuizen tijdens jaar jeugd last heeft met controle-issues waar ze hier aan wil werken. Lucy, ook een Britse, volgt de Weight Loss-kuur en vertelt dan weer over de moeizame band met haar moeder. En dan zijn er nog de detoxers Elizabeth en Gloria, die beiden een time-out nemen van hun drukke levens. We hebben allemaal onze reden om hier te zijn en ik verwonder me over de instant openheid en verbondenheid die deze tafel altijd oplevert.
De basisfilosofie
Ik kijk vooral uit naar mijn sessies met Sujay, de Indiase mentor dankzij wie het vorig jaar een stukje rustiger in mijn hoofd werd. Na de ochtendyoga in het tropenhouten paviljoen op de top van Kamalaya, gevolgd door een gezond ontbijt, is het zover.
Alles begint met je perceptie en die bepaalt of je iets als een probleem ziet of niet. Als we die perceptie kunnen wijzigen, veranderen eerst je emoties, daarna je gedachten en vervolgens je leven
Sujay vindt het een goed idee om te focussen op de onderliggende kwesties van mijn burn-out. Hij legt me eerst de filosofie van het Embracing Change-programma uit: dat alles begint met je perceptie en dat die bepaalt of je iets als een probleem ziet of niet. “Als we die perceptie kunnen wijzigen, veranderen eerst je emoties, daarna je gedachten en vervolgens je leven”, legt hij uit. “Het verschil met de westerse psychologie is dat je in de oosterse leer eerst op gevoelens werkt, en dat die je gedachten veranderen, in plaats van omgekeerd.”
Een tweede basisidee van het programma is dat we ergens in oorlog zijn met onze ouders en daardoor ook met onszelf. Dat geldt voor iedereen, ook voor wie een goede relatie met zijn ouders heeft, maar het is sterker als de band problematisch was of is. “Die oorlog speelt zich op verschillende niveaus af”, legt Sujay uit. “Enerzijds is er het feit dat je trekken van je ouders hebt, wat je niet altijd wilt. Daarnaast vecht je tegen de kritiek die je als kind van hen kreeg en die je verinnerlijkt hebt. En ten slotte is er de strijd tussen je ouders onderling, die zich ook in jou afspeelt. Dat innerlijke vechten gebeurt onbewust en automatisch, maar leidt tot felle emoties die je uitputten.”
In strijd met jezelf
Ik denk even na. Ik heb in mijn leven de nodige besognes met mijn ouders gehad en ben er altijd prat op gegaan om mijn eigen persoon te zijn. Dat ze in mij zitten vind ik een moeilijke gedachte. Maar het vaak in strijd zijn zie ik wel. Vooral als dingen niet gaan zoals ik verwachtte of graag had gewild, kom ik niet altijd aangenaam uit de hoek, vertel ik. Sujay knikt tevreden. “En wat zeg je tegen een kind wanneer het zo verongelijkt of boos is?”, vraagt hij. “Je probeert het te troosten?”, opper ik. “Klopt, je benadert het met erkenning, aandacht en liefde. Dan verdwijnt het probleem als sneeuw voor de zon.” Precies die liefdevolle en empathische houding moet ik volgens Sujay mezelf ook kunnen geven. De sleutel daarvoor is harmonie brengen in mijn oorlogvoerende delen, zegt hij. Een goede manier om dat te bereiken is via pranayama: ademhalingstechnieken die je sympathische zenuwstelsel ontspannen.
Samen met Sujay probeer ik eerst de ujjayi-ademhaling, waarbij je je keel lichtjes dichtknijpt. De oefening bestaat eruit om in zithouding op deze manier rustig in en uit te ademen, in drie telschema’s en met drie handposities. Het is mijn huiswerk om dit elke ochtend of avond tien minuten te doen. Na de sessie oefen ik deze techniek tegen een rots in een hoek van de feërieke leisure pool, omzoomd door lotusvijvers. En terwijl ik met mijn ogen dicht mijn ademhalingen tel, voel ik me opeens volstromen met dankbaarheid. Ik ben intens gelukkig dat ik hier weer ben.
Kies je waarden
Na alweer een deugddoende massage – een Aziatische voetmassage deze keer – ga ik naar een lezing over stress. Lesgever van dienst is Rajesh, een van de andere Indiase levenscoaches van Kamalaya. Op het bord vooraan schrijft hij aantal oplossingen voor stress, waarvan één is: ‘Kies de juiste levensfilosofie’. “Dat gaat over de waarden die je hebt”, legt hij uit. “Zijn dat ontwikkeling en groei? Dan zullen al je activiteiten in het teken daarvan staan. Als het spelen is, dan is het leven voor jou één groot spel. En wie het leven als een strijd beschouwt, zal alles als een gevecht ervaren.”
Een oplossing voor stress is de juiste levensfilosofie kiezen. Dat gaat over de waarden die je hebt.
Dat laatste, wat naadloos aansluit bij het in-oorlog-met-jezelf-idee van Sujay, komt bij me binnen. Ik heb me altijd laten voorstaan op mijn strijdvaardigheid, zag dat als een kwaliteit waarmee ik mooie dingen had bereikt, bijvoorbeeld journalist worden. Maar plots besef ik dat mijn piekeren ook voortkomt uit strijd. Mijn zorgen hebben namelijk vaak te maken met dingen juist en rechtvaardig te laten verlopen en te bewijzen dat ik goed genoeg ben. Daar heb ik bepaalde ambities mee waargemaakt, maar het heeft me ook veel onrust, die burn-out en soms conflicten opgeleverd, daagt het me.
Empathie met criticasters
Ik snijd mijn inzicht aan bij mijn volgende afspraak met Sujay. Hij bouwt erop verder. De oorlog die ik – onbewust – voer, manifesteert zich rond drie innerlijke persoonlijkheden, legt hij uit. “Allereerst is er het strijdende kind, dat voor dingen vecht, als reactie op een jeugd waarin dingen niet altijd zo rechtvaardig verliepen. Ten tweede is er de angstige persoonlijkheid, die je van je moeder hebt en die bang is dat de zaken niet in orde komen. En als derde is er de kritische persoonlijkheid, die zoals je vader focust op wat niet goed is.” Sujay onderstreept dat die kanten me ook positieve dingen brengen, maar tegelijk zorgen ze ook voor een voortdurend malende geest, wat me veel energie kost en me een slecht gevoel geeft.
Het goede nieuws is dat de persoonlijkheden niet tot mijn echte ik behoren. Want als ik ontspannen ben, zijn ze er niet, zegt Sujay. Dat herken ik: halverwege een dagje sauna of na een glas wijn is mijn hoofd zorgenvrij en heb ik vertrouwen dat alles goed is zoals het is. Maar je kunt moeilijk de hele dag wijn drinken, zeg ik lachend. En inderdaad, Sujays oplossing om je emoties tot rust te brengen houdt iets anders in. “De eerste stap is bewustwording”, geeft hij aan.
Als je merkt dat je tobt of boos wordt, vraag je dan af: wat gebeurt er? Wat voel ik? Wat denk ik? Geef het aandacht.
“Als je merkt dat je tobt of boos wordt, vraag je dan af: wat gebeurt er? Wat voel ik? Wat denk ik? Geef het aandacht. Vervolgens kijk je naar welke van de drie persoonlijkheden op het toneel verschijnt. Vaak is dat de kritische persoonlijkheid, die de negatieve kanten van anderen en onszelf in de verf zet. Ons brein doet dat om pijn te onderdrukken, maar het paradoxale is dat je er juist meer pijn door voelt. Probeer daarom om empathie voor de criticaster te voelen en spreek hem met liefde en begrip toe. Daarna erken je, zonder te beschuldigen: dit is gebeurd en het doet pijn. Omarm die pijn een paar minuten. Je zult verbaasd zijn hoe snel hij wegebt en er plezier voor in de plaats komt.”
We sluiten af met een visualisatieoefening waarbij ik een moeilijke situatie uit mijn verleden oproep, me met mijn hand op mijn hart inleef in de drie persoonlijkheden en de pijn van het voorval intens beleef.
Slechte dag
En dan gaat het mis. Na de sessie met Sujay ga ik naar het restaurant om er aan de gemeenschapstafel te dineren. Opeens voel ik me niet lekker. De restaurantgeluiden en de verschillende energieën van de mensen aan tafel komen op me af. Ik moet weg, beslis ik, en ik ga naar mijn villa, waar ik me veilig voel. Daar geef me over aan het verdriet dat de pijnlijke situatie die ik gebruikte voor de visualisatie kennelijk losgemaakt heeft. Ik schok van het huilen.
De volgende ochtend krijg ik telefoon van een vrouw die zich voorstelt als een verpleegster. Er was haar verteld dat ik ziek was, zegt ze, en ze vraagt of ze moet langskomen. Ik schaam me een beetje en antwoord dat het niets fysieks maar iets emotioneels was. Ze drukt me op het hart dat als ik erover wil praten ik altijd een afspraak bij mijn naturopate of mentor kan maken.
Al voelt het fijn om te weten dat ik altijd bij iemand terecht kan, ik besef dat dit geen makkelijke dag zal worden. Oud zeer laat zich niet zomaar onderdrukken en ik wil ook Sujays advies volgen om erdoor te gaan. De behandelingen van die dag helpen ook niet, want de Indian head massage ervaar ik als hardhandig en onprettig, en de naalden van de acupunctuur voelen vreemd en maken me onrustig. Op een gegeven moment wil ik zelfs naar huis.
Maar gek hoe het tij dan plots kan keren. Na de acupunctuur voel ik me vermoeid en bij de lap pool nestel ik me in een ligbed. De tranen prikken achter mijn ogen. Aan de overkant schalt beatmuziek en staat een Thaise sportleraar voor een groep mensen in het zwembad: de aqua-aerobics is begonnen. “Doe je mee?”, roept de leraar naar me. Ik schud eerst nee. Maar enkele minuten erna denk ik ‘what the hell’ en ik zwem naar de groep. Het is ontzettend lachen en deze heerlijke onnozelheid blijkt precies wat ik nodig heb.
Prachtig geschenk
De volgende dagen staan vooral in het teken van ontspannen. Zo neemt een van de aquagym-leerlingen me bij valavond mee naar het stoombad en de plonsbaden, waar ik nog niet geweest was. Vooral het bovenste plonsbad is betoverend op dit moment van de dag, met de sterren en de maan boven je, en het tjirpen van krekels op de achtergrond. Ik geniet van het gevoel van connectie met de elementen en met mezelf. Ik schrijf me ook in voor de Kamalaya-boottrip. Met een groep gaan we aan boord van de Naga, een antiek mahoniehouten zeilschip, waar het personeel rondgaat met lekkers en er een gourmet lunch en zelfs massages op het dek voorzien zijn. Met een speedboot verlaten we het schip twee keer: om een nabijgelegen wit strand te bezoeken en om te snorkelen bij een koraalrif.
Dankzij de activiteiten en de behandelingen, zoals de ayurvedische massages met olie die mijn favoriet zijn, ga ik me steeds rustiger en in balans voelen. Mijn hoofd is helder en mijn hart staat open. De perfecte staat van zijn voor mijn laatste gesprek met Sujay. “Eigenlijk heb je maar één probleem”, vat hij samen. “Je hebt als kind niet het gevoel gehad dat er van je gehouden werd. Daar komt je anxiousness vandaan.” Hij kondigt aan dat we dat vandaag gaan proberen op te lossen.
Eerlijk: als ik van tevoren had geweten dat we zo spiritueel zouden gaan, dan zou ik waarschijnlijk sceptisch zijn geweest. Maar nu ervaar ik het als mooi en krachtig.
Ik moet mijn hand op mijn hart leggen en me een liefhebbende energie inbeelden. Erna moet ik mezelf als kind visualiseren en me voorstellen hoe die energie me opwarmt, eerst mijn hoofd, schouders en dan mijn benen en voeten. “Vervolgens legt de loving presence haar hand op je hart”, gaat Sujay verder. “In je hart zitten allerlei stokjes, die ze eruit neemt. Op één ervan staat: ‘Het is niet eerlijk’. Dat stokje verbrandt ze tot er niets meer van overblijft. En daarna legt ze allemaal nieuwe stokjes in je hart. Op één stokje staat: ik hou van mezelf en van mijn leven. Op een ander: ik verdien goeie dingen.”
Bij het tweede luik van de imaginatieoefening hoor ik Sujay opstaan van zijn stoel. Ik kan niet laten om door mijn wimpers te piepen en zie hem mijn richting uitkomen. Hij houdt zijn handen eerst boven mijn hoofd en erna legt hij ze zachtjes erop. Hij had aan het begin van de sessie verteld dat je hiermee de hoofdchakra opent. Hij vraagt me om opnieuw een liefdevolle aanwezigheid te visualiseren, deze keer het universum smaar liefst. Eerlijk: als ik van tevoren had geweten dat we zo spiritueel zouden gaan, dan zou ik waarschijnlijk sceptisch zijn geweest. Maar nu ervaar ik het als mooi en krachtig. “Stel je nu voor hoe het universum je opvult, je lichaam en je hele wezen. Voel de liefde van de aanwezigheid, als van een moeder, je bent haar dochter en haar vriendin.” Aan het einde de meditatie loopt er een traan over mijn wang.
Wanneer we afscheid nemen zegt Sujay nog: “Geniet van the presence, ze is altijd bij je.” Een beetje in verwarring, maar diep ontroerd wandel ik weg. Ik heb het gevoel een prachtig cadeau te hebben gekregen.
Slangen & wierook
En dan is hij er onvermijdelijk: de laatste dag. Op weg naar lunchcafé Amrita, waar ik afgesproken heb met Emma en Lucy, bedenk ik dat het lang geleden is dat ik zoveel levenslust voelde. Opeens zie ik een dunne grijze slang kronkelen over het paadje waar ik loop. Ik ben niet bang, de slang maakt me zelfs blij, merk ik. Snel neem ik een paar foto’s, die ik erna toon aan mijn Britse vriendinnen en aan het Thaise personeel. “Een slang zien betekent dat je een transformatie te wachten staat”, zegt een van de serveersters verheugd.
Na de lunch ga ik naar de meditatiegrot, waarrond Kamalaya gebouwd is en waar boeddhistische monniken eeuwenlang ceremonies gehouden hebben. Sommigen schrijven de krachten van Kamalaya zelfs toe aan deze plek. In ieder geval was het deze grot die Kamalaya-eigenaren John en Karina Stewart deed besluiten: hier willen we onze droom waarmaken. Nu is het een plaatsje waar gasten kunnen mediteren en een kaarsje of wierook branden. Dat laatste is exact wat ik nog wil doen. Ik maak een wierookstokje aan voor elke ‘leraar’ van deze wondermooie vakantie en ik bedank hen één voor één hardop.
Foto’s: Sarina Wijnen, Waroonrat Potpaniert en Kamalya Koh Samui.
Ook naar Kamalaya?
Puurenkuur organiseert wereldwijd wellnessreizen, waarbij je kunt kiezen uit de thema’s Fitness, Detox, Gewichtsverlies, Thalasso, Ayurveda, Wellness, Yoga, Antistress en Mindfulness. Voor Kamalaya kun je gebruik maken van de speciale aanbieding voor Knack-lezers: je krijgt bij ieder spa-arrangement een giftvoucher van € 150, om te besteden in de spa en 10% korting op de accommodatieprijs voor alleenreizenden. Meer info: www.puurenkuur.be. Meld voor de korting bij het boeken dat je Knack-lezer bent.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
