Een weekendje Zuid-Limburg: tips voor de mooiste wandelingen en uitstapjes

Met het liefijke heuvelachtige landschap, mooie steden en dorpjes, grotten en mijnen, kastelen en leuke attracties is het zuiden van Limburg de ideale bestemming voor een weekendje weg. Enkele tips voor de mooiste wandelingen, leukste uitstapjes en een fijn plekje om te overnachten.

Gulpdal: 9 kilometer

Het snelstromende riviertje De Gulp is 21 kilometer lang en loopt tussen Hendrik-Kapelle in de Belgische provincie Luik en de Grach Burggraaf bij het plaatsje Gulpen in Nederlands Limburg,. Deze ruim 9 kilometer lange wandelroute volgt het kronkelige riviertje door de weilanden en over de heuvels waardoor je wordt getrakteerd op fraaie vergezichten.

Geuldal: 6 kilometer

Nog zo’n mooi slingerend riviertje is De Geul. Het is zelfs het snelststromende riviertje in Nederland. Langs de oevers groeien bijzondere planten zoals dotterbloemen en leven zeldzame dieren zoals de hazelmuis. De rivier is ongeveer 58 kilometer lang en loopt tussen Raeren in België en Lichtenbusch in Duitsland. Rondom een deel van De Geul bij Epen loopt deze 6 kilometer lange luswandeling. Je wandelt door glooiende weilanden, in het typische heggenlandschap, door hoogstamboomgaarden en langs bomen waarin bollen maretakken zich genesteld hebben. Met een beetje geluk zie je onderweg sporen van bevers of nog beter: het diertje zelf.

Brunsummerheide: van 5 tot 12,7 kilometer

Een heel ander soort landschap vind je op de Brunsummerheide. Het is op z’n mooist in augustus en september wanneer de heide in bloei staat, maar ook de rest van het jaar is het er heelijk wandelen. Er lopen meerdere wandelroutes door het gebied waaronder de 5 kilometer lange lichtgroene wandelroute vanuit Heerlen van Natuurmonumenten, maar leuker is de 12,7 kilometer lange veelzijdige tocht die begint en eindigt bij het Bezoekerscentrum Brunsummerheide in Heerlen. Je wandelt zowel door naaldbossen als over de heide, door een zandverstuivingsgebied en langs talloze kikkerpoelen en kleine beekjes.

Bunderbos: 5,5 kilometer

Het Bunderbos kan je met recht een sprookjesbos noemen: overal ontspringen er bronnetjes en in de zomer is de bosbodem bedekt met bloemen. Deze 5,5 kilometer wandelroute loopt door dit Bunderbos en door het Geullerbos: het steilste hellingbos in Nederland. De route begint en eindigt in het dorpje Bunde waar je na afloop kan uitrusten in een van de gezellige horecagelegenheden.

Kastelen in het Geuldal: 7,5 kilometer

Een leuke route om met kinderen te doen is deze wandeling die zowel door het mooie dorpje Valkenburg loopt als langs verschillende kastelen zoals Schaloen, Genhoes en Oost. Daarnaast wandel je door de mooie natuur met mergelwanden en passeer je de Fluweelengrot bij de ruïne van het Kasteel Valkenburg die je samen met een gids kan bezoeken.

Vuursteenroute: 23,7 kilometer

Wil je er echt een hele dag op uittrekken, dan is de vuursteenroute een aanrader. Deze stevige wandeltocht begint en eindigt in Gronsveld en loopt langs de plaatsen in de buurt van Eijsden-Margraten waar vuursteen werd gewonnen. Mensen gebruikten deze steen al in de prehistorie om allerlei gebruiksvoorwerpen van te maken. Je wandelt hier niet alleen door de fraaie natuur, maar ook door de geschiedenis van het zuiden van Limburg.

Krijtlandpad: 91,4 kilometer

Heb je de smaak van het wandelen in dit deel van Nederland te pakken, dan kan je ook kiezen voor een meerdaagse wandeltocht. Voor deze Krijtlandroute moet je zo’n zes dagen uittrekken, maar je kan je wandeling natuurlijk ook beperken tot twee of drie dagen. De route begint en eindigt op het station in Maastricht en loopt door het karakteristieke krijtlandschap wat zo uniek is dat er een aanvraag loopt om het op de lijst van Unesco Georparken te zetten.

RivierPark Maasvallei: 137 kilometer

Nog langer is deze grensoverschrijdende route die zowel door Nederland als België loopt en in 2021 werd verkozen tot de ‘Beste wandelroute van het jaar in de Benelux’. RivierPark Maasvallei is het gebied aan beide oevers van de Maas tussen Maastricht/Lanaken en Thorn/Kessenich. Na de overstromingen in de jaren negentig kreeg de Maas hier meer ruimte waardoor zich ruige natuurgebieden op de oevers konden ontwikkelen. Je wandelt er door uiterwaarden, weilanden, langs rivierarmen en plassen en door gezellige Limburgse dorpjes. Je kan op verschillende plaatsen starten en de hele route wandelen of een traject van één of meerdere dagen uitkiezen. Alle informatie over de wandelmogelijkheden in het park – zelfs over de watertappunten en een ‘droge voeten applicatie’ – vind je op de website van het RivierPark Maasvallei.

Dutch Mountain Trail: 100 kilometer

Deze ‘Dutch Mountain Trail’ is weliswaar niet de langste, maar wel de zwaarste wandelroute. Zuid-Limburg is het enige deel van Nederland waar je heuvels van enige betekenis vindt en deze route loopt over de ‘Seven Summits’ van Zuid-Limburg. Je overbrugt in totaal 1546 meter. Hoogtepunten zijn onder andere de Schneeberg (257 meter) net over de Duitse grens, de Hakkenberg (252 meter) en de Wilhelminaberg (225 kilometer). Je wandelt door een afwisselend landschap van glooiende weilanden, rotsen, hollewegen en beekjes en op verschillende plaatsen word je getrakteerd op schitterende vergezichten. De route loopt tussen de Maastricht en Kerkrade. Ook voor deze route geldt dat je je wandeling kan beperken tot een traject van een dag of meerdere dagen. De route is door de Fiets- en Wandelbeurs genomineerd voor de mooiste wandelroute van 2022.

Gaia Zoo in Kerkrade

Gaia Zoo werd in 2005 geopend en is ruim opgezet waardoor de dieren er de nodige ruimte hebben. Je ziet er zowel inheemse dieren uit Limburg, maar ook bijzondere dieren uit de hele wereld waaronder gorilla’s, veelvraten, dwergnijlpaarden en penseelzwijnen. De dierentuin werd in 2018 door de ANWB uitgeroepen tot het ‘leukste uitje’ in Nederland.

Bonnefantenmuseum in Maastricht

Het Bonnefantenmuseum is een opvallend, postmodernistisch gebouw van de hand van de Italiaanse architect Aldo Rossi. Binnenin het raketvormige museum zie je zowel oude en moderne als hedendaagse kunst. Het museum bezit een collectie middeleeuwse beeldhouwkunst, Zuid-Nederlandse schilderkunst en hedendaagse kunst waaronder werken van Cobra-schilders zoals Karel Appel, conceptuele kunst en Minimal Art. Daarnaast is er ruimte voor wisselende tijdelijke exposities.

Museum Romeinse Katakomben in Valkenburg

In een ondergronds gangenstelsel bij Valkenburg is een deel van de catacomben in Rome levensecht nagemaakt. Je ziet er de replica’s van graven van gewone Romeinen en de fraai gedecoreerde en met fresco’s voorziene tomben van vooraanstaande Romeinen.

Nederlands Mijnmuseum in Heerlen

Zuid-Limburg en de mijnen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In dit museum kan je zelf ervaren en voelen hoe het leven van een ‘koempel’ er zowel boven als onder de grond uitzag.

Discovery Museum in Kerkrade

Dit leuke, interactieve museum heeft de geschiedenis, het heden en de toekomst van de wetenschap als thema. Aan de hand van allerlei activiteiten, films en proefjes ontdek je welke enorme invloed wetenschap in ons dagelijks leven heeft. Het museum is zowel voor volwassenen als kinderen een aanrader.

De grotten

Nergens anders in Nederland vind je mergelgrotten. Vroeger werd de steensoort mergel gewonnen als bouwmateriaal voor gebouwen en beelden en om aardewerk van te maken. Tegenwoordig zijn de grotten vooral een toeristische attractie waar je van alles kan beleven: een fakkeltocht, een rit op een mountainbike, een wandeling langs zandsculpturen, een rondleiding met een gids….

Mondo Verde in Landgraaf

In Mondo Verde wandel je door de tuinen van de wereld: van een tuin in Siberië tot de woestijn in Noord-Afrika en van een Oostenrijkse almweide tot een tropisch regenwoud. In de tuinen lopen ook de dieren die passen bij de leefomgeving. Zo zie je kraanvogels in de Japanse tuinen en kaaimannen in het tropische regenwoud. Voor jonge kinderen zijn er nog een paar attracties zoals een achtbaan, autoscooters, een waterbaan en een zweefmolen.

Avonturenpark Valdeludo in Echt

Van lasergamen tot klimmen tussen de bomen en van een tochtje in een minijeep tot varen op een vlot: in dit avontuurlijke speelpark waar kinderen lekker nat en vies kunnen worden, valt van alles te beleven. Omdat de meeste attracties buiten te vinden zijn, gaat het park in de lente pas weer open. Houd de website in de gaten voor de precieze datum.

Amerikaanse begraafplaats in Margraten

Dit is de enige Amerikaanse begraafplaats in Nederland. Meer dan 8.000 Amerikaanse militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven kwamen, liggen hier begraven. De grasvelden gevuld met witte kruisen en de witte uitkijktoren vormen een indrukwekkend geheel.

Kasteel Hoensbroek

Dit fraaie kasteel waarvan de geschiedenis teruggaat tot 1360 behoort tot de grootste kastelen in Nederland. Een bezoek aan zo’n oud monument is op zich al bijzonder, maar in Kasteel Hoensbroek is het extra leuk omdat je er veel meer kan beleven. Zo is er voor kinderen een speurtocht door de veertig kamers die het kasteel telt, kan je elke eerste zondag van de maand ridders ontmoeten, kan je er allerlei spelletjes doen en een wandeling door de mooie omgeving van het kasteel maken.

Vorig jaar opende in de buurt van Gulpen het Qurios vakantiepark de deuren. Bij het dorpje Euverem werden, op de plaats waar een verouderd vakantieparkje lag, 185 vakantiewoningen gebouwd. Het park ligt op een rustige en tegelijk centrale locatie. Je staat zo in Maastricht, Valkenburg, het drielandenpunt en ook de Duitse stad Aken ligt vlakbij.

Voor de bouw werd glas en natuursteen gebruikt en de daken zijn bedekt met planten en sedum. Daardoor gaan de verblijven op in de natuurlijke oomgeving. De woningen zijn tegen een heuvel aangebouwd en hebben grote ramen waardoor je vanuit alle verblijven een fraai uitzicht hebt over de prachtige omgeving.

Gasten kunnen kiezen uit vijftien verschillende soorten accommodaties waaronder een Hilltop Lodge voor 4 personen, een rond vakantiehuis ‘Pie’ voor 8 personen, een Woodland Lodge voor 6 personen, een Circle Lodge voor 10 personen of een Forest met 3 verdiepingen. Ook de hond is in de meeste verblijven welkom, in sommige mag je zelfs twee viervoeters meenemen. Vanuit je huisje loop je zo de natuur in. Gasten die niet zo gesteld zijn op honden, kunnen dan weer terecht in huisdiervrije huisjes.

In het autoluwe park vind je geen grote tropische zwembaden en binnenspeeltuinen, maar wel leuke speeltuintjes op meerdere plaatsen in het park, er is een Qids club waar animatie wordt verzorgd, een restaurant met take-away, een winkel waar je naast levensmiddelen ook lokale lekkernijen en originele souvenirs kan kopen en je kan fietsen huren in het park. Wil je toch graag zwemmen, dan kan je terecht in het tropische zwembad Mosaque, vlakbij in Gulpen. De huisjes zijn luxe en met frisse kleuren ingericht met een goed geoutilleerde keuken en een inloopregendouche en ze hebben allemaal een eigen buitenruimte met terrasmeubilair.

Qurios heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan en dit park bij Gulpen heeft dan ook een Green Key certificaat. De al aanwezige beplanting in het park is bijvoorbeeld zoveel mogelijk blijven staan en er werden nieuwe planten en bomen aangeplant, de huisjes hebben groene daken en voor de bouw werden duurzame materialen gebruikt. Uiteraard is het hele park ook energiezuinig. In het restaurant wordt gekookt met lokale ingrediënten, duurzaam gevangen vis en eerlijk vlees. En in het hele park worden uitsluitend ecologische reinigingsmiddelen gebruikt.