Wat moet je zien?

De meeste bezienswaardigheden liggen langs de oevers van de Ljubljanicarivier. Het hoogtepunt is natuurlijk het kasteel, maar ook een wandeling in de smalle steegjes van de charmante Oude Stad, over de mooie bruggen en tussen de kastanjebomen van het Tivoli park loont de moeite.

MUSEA

Als je cultuur zoekt, dan ben je in de kunst- en cultuurstad Ljubljana aan het juiste adres. Musea te over. Zo ligt op de zuidwestelijke oever het Stedelijk Museum met een collectie van Romeinse voorwerpen en meubels, en een model van het Romeinse Emona. Verder in noordwestelijke richting bevindt zich het Nationaal Museum met traditionele voorhistorische en etnografische collecties. Mis zeker de Keltische urne uit de 6e eeuw voor Christus niet. Schuin tegenover het Nationaal Museum ligt het Museum voor Moderne Kunst, waar elke twee jaar de Internationale Biënnale voor Grafische Kunsten wordt georganiseerd. In het Tivolipark kan je naar het Nationaal Museum voor Moderne Geschiedenis. Nog meer musea vind je in de nauwe straatjes van de Oude Stad, waar je op tijd en stond kan uitrusten in een van de vele cafés.

Nationale galerij

KASTEEL

Het kasteel van Ljubljana staat als een kroon op de heuvel die oprijst uit het hart van de stad. Al drie millennia getuigt deze strategische plek van constante menselijke aanwezigheid. Oorspronkelijk stond hier een Romeins fort, daarna een middeleeuwse burcht. Rond het kasteel ontwikkelde zich vervolgens een dorp met het kasteel als administratief centrum. Binnenin het kasteel is er de kapel van St. George, waar enkele unieke fresco’s de muren sieren.

Tot 1814 diende het kasteel als gevangenis en verkeerde het in slechte staat. Nadat de laatste inwoners het gebouw in 1963 verlaten hadden, werd het gerestaureerd. De kasteeltoren uit 1848 werd gerenoveerd en verhoogd en dient nu als uitkijktoren.

Op de heuvel kan je heerlijk wandelen onder eeuwenoude bomen en de tijdloosheid ervaren door naar de besneeuwde bergtoppen in de verte te staren. In de zomer worden op de binnenplaats van het kasteel culturele evenementen georganiseerd.

ST NICOLAAS KATHEDRAAL

Sint Nicolaas is de patroonheilige van de vissers en bootsmannen. De huidige barokstructuur van de kerk dateert uit 1701 en werd ontworpen door de Italiaanse architect Andrea Pozzo. De grote koepel kwam er pas later in de 18e eeuw. De binnenkant van de kerk is indrukwekkend versierd met fresco’s van Quaglio en Langus en bevat ook een prachtig altaar van Francesco Robba naast een mooie orgel.

BISSCHOPPELIJK PALEIS

Deze twee gebouwen flankeren de kathedraal in respectievelijk het westen en het noorden. Het bisschoppelijke paleis dateert uit de Renaissance maar werd in barokstijl gerenoveerd, met een weelderige façade en een prachtige binnenplaats uit de 18e eeuw. Niet alleen kerkvaders, maar ook Napoleon en andere Europese heersers vertoefden hier. Het seminarie is eveneens een gebouw uit de 18e eeuw en het bevat een kostbare barokbibliotheek die alleen op afspraak te bezichtigen is.

DRAKENBRUG

De Drakenbrug (Zmajski most) is een van de meest herkenbare bruggen in Slovenië en een meesterwerk uit de art nouveau. De brug moest normaal tegen 1898 afgewerkt zijn om de 50e verjaardag van de Habsburgse keizer Franz Joseph te vieren, maar de brug raakte pas in 1901 vervolledigd. Ze diende als vervanging voor de zogenaamde ‘slagersbrug’ uit 1819 die was genoemd naar de vele slagers die hun winkel naast de brug hadden. De naam Franz Joseph-brug werd door niemand gebruikt. De inwoners vonden de monstertjes op de vier hoeken van de brug een duidelijker referentiepunt. Vandaar de naam ‘Drakenbrug’.

MARKT

De kleurrijke markt van Ljubljana is elke dag, behalve op zondag, geopend. De markt vindt plaats in en rond twee open lofts langs het Poga?arjev- en Vodnikovplein met een bloemenmarkt tussen beide in. Deze indrukwekkende markttempel werd ontworpen door Plecnik Je vindt er vrijwel alles: brood, melkproducten, vis, gedroogd fruit, vlees, kazen, honing… Het is een echte toeristische trekpleister. Gedroogde paddenstoelen en kruiden kosten er aanzienlijk minder dan in andere landen.

PRESERNOV PLEIN

Het Presernov Trg (Preserenplein), genoemd naar de bekende dichter, is letterlijk het centrum van de stad. Het driehoekige plein verbindt het nieuwe stadsgedeelte aan de ene kant van de rivier met de oude stadskern aan de andere kant en combineert oud met nieuw. Hier komen de grote stadsstraten en hun bijbehorende weggebruikers samen. De prachtig roze Franciscaner kerk uit 1660 met een altaar van Francesco Robba uit 1736 is het oudste gebouw. De andere gebouwen op deze plek kwamen er na de aardbeving van 1895, waaronder twee mooi art-nouveau exemplaren: het Urbanc-gebouw uit 1903 en het overdadig versierde Hauptman-gebouw. Het sociale centrum van de stad staat echter in het midden van het plein; het Preseren Monument uit 1905, ontworpen door Ivan Zajc en Maks Fabiani. Het monument kreeg bij zijn inhuldiging veel kritiek omdat het een naakte vrouw afbeeldde in de dichte nabijheid van een kerk. Het beeld (de muze) kijkt uit naar het gebouw waar de geliefde van de dichter woonde. Hier vind je veel straatartiesten en in de zomer brengen doorboorde waterleidingen die in de lucht hangen aangename verkoeling.

DRIEVOUDIGE BRUG

Het bekendste postkaartenpanorama van Ljubljana. Het is – alweer – een van Plecniks constructies en wordt een van de mooiste bruggen van Europa genoemd. De oorspronkelijke stenen brug dateert uit 1842, de twee andere (van Joze Plecnik) uit 1931. Samen leiden de drie bruggen naar de Oude Stad. Plecnik liet zich duidelijk inspireren door de vorm van Venetiaanse bruggen. Ook deze brug is amper bekend onder haar officiële naam. Ze werd namelijk genoemd naar de vader van keizer Franz Joseph, maar om voor de hand liggende redenen, koos men voor ‘drievoudige brug’ om naar deze brug te verwijzen.

OUDE STAD

De barokke Oude Stad ligt op de rechteroever van de Ljubljanicarivier, in de schaduw van de kasteelheuvel. Dit is het enige deel van het centrale stadsgedeelte dat de verwoestende aardbeving van 1895 overleefde. Hier vind je ook de meeste bars en cafés, galeries en boetieks. De hoogtepunten op het Mestniplein zijn het stadhuis of Rotov¸ (dateert uit de 15e eeuw en werd in 1718 herbouwd door Gregor Ma?ek) met een mooi Gotisch binnenplein; en de Robba Fontein (1751), die de drie rivieren van Carniola (Ljubljanica, Sava and Krka) uitbeeldt. Op het Ribjiplein staat Ljubljana’s oudste huis (nr. 6) uit 1528. Het Stariplein begint met het Tran?a huis (een oude gevangenis). Een ander huis tussen de vele historische gebouwen is het Schweiger huis op nr. 11. In het uiterst sfeervolle Gornji trg staan enkele van Ljubljana’s bestbewaarde middeleeuwse (ondanks hun barokke façades) huizen. Vlak daarnaast ligt Levstikov trg dat door Ple?nik werd herbouwd in 1927. Verder is er een column gewijd aan de Heilige Maagd en een kerk die de hoogste klokkentoren van Ljubljana bevat.

ROMEINSE MUUR

Ljubljana werd in de 1e eeuw door de Romeinen gesticht onder de naam Emona. De overblijfselen van de oude Romeinse muur die het zuidwestelijke deel van de stad omringde, loopt grotendeels langs Mirje trg, net ten zuiden van het stadscentrum. Deze site is de grootste van verschillende Romeinse sites in Ljubljana. De eerste steen van deze muur werd vermoedelijk in 14 na Christus door Keizer Augustus gelegd. Vandaag is de muur de favoriete plek van muurklimmers.

TIVOLI PARK

Het Tivoli park is een ontzettend groot park (zo’n 5 km² groot) ten noorden van het stadscentrum. Er staan een concertzaal en een recreatiecentrum waar je kan bowlen, tennissen, zwemmen en rollerbladen. Een prachtige promenade leidt naar de Tivoli villa met zijn beruchte hondsbeelden. Het gebouw dateert uit de 17e eeuw en biedt tegenwoordig onderdak aan het Internationaal Centrum voor Grafische Kunsten. Het Museum voor Moderne Geschiedenis bevindt zich eveneens in het park. Alweer had de architect Jo¸e Ple?nik een belangrijke inbreng in het ontwerp van het park tijdens het Interbellum.

NEBOTICNIK

De hoofdattractie van het nieuwe, pragmatisch deel van de stad is de Nrboticnik. Deze wolkenkrabber werd in 1933 gebouwd door de architect Vladimir ¦ubic. In die tijd stond het gebouw bekend als een “doorn in het oog voor het barokke Ljubljana”, maar tegenwoordig is het een heuse bezienswaardigheid. Een spiraaltrap leidt naar een observatiedek. Informeer eerst of het dek wel open is, dit blijkt vaak niet het geval te zijn wegens de vele zelfmoordsprongen die van daaruit ondernomen worden.