Geschiedenis

De Ridders van de Orde van Sint Jan waren 250 jaar lang aanwezig op het eiland Malta en hebben dus zonder twijfel hun stempel op Valletta weten te drukken.

De Ridderorde werd in 1080 gesticht in Jeruzalem om de gewonde en zieke pelgrims die naar het Heilige Land trokken, te verzorgen. Toen de kruistochten begonnen, werd de orde omgevormd in een militaire organisatie. Maar onder druk van de Islam moesten de ridders het Heilige Land verlaten en zich terugtrekken op het eiland Rhodos, waar ze opnieuw verdreven werden door de Ottomaanse Turken.

Karel V van Spanje gaf hun uiteindelijk in 1530 het eiland Malta om er zich te vestigen. De ridders waren hiermee niet echt gelukkig, maar aangezien ze de keuze hadden tussen Malta en Tripoli, vonden ze alles beter dan Tripoli…

Valletta werd genoemd naar Jean Parisot de la Valette, Grootmeester van de Orde van St. Jan van Jeruzalem. Hij moest enkel verantwoording afleggen tegenover de paus. De leden van de Orde kwamen uit aristocratische families in Frankrijk, Italië, Spanje, Engeland en Portugal. Ze moesten zweren bij armoede, gehoorzaamheid en het celibaat. Van dat laatste werd soms nogal eens afgeweken.

Vaak wordt het ontstaan van Valletta toegeschreven aan de Turken. Want had sultan Suleyman de Grote en zijn 40.000 krijgers Malta in 1565 niet aangevallen, was er misschien nooit sprake van Valletta geweest.

De cultuurminnende De la Valette wou van de stad niet alleen een onneembaar militair bolwerk maken, maar ook een plek vol kunst en cultuur, “een stad gebouwd door heren voor heren”. In maart 1566 legde hij persoonlijk de eerste steen van de nieuwe stad, met als inscriptie “raison d’etre”.

In 1570 werd de stad uitgeroepen tot hoofdstad van Malta. In 1798 verdreven de Fransen van Napoleon de ridderorde die toen al veel van zijn grootsheid verloren had, maar de daaropvolgende revolte van de Maltese bevolking leidde tot de inname van Valletta door de Britten in 1800 o.l.v. admiraal Lord Nelson.

De Engelsen wisten aanvankelijk niet goed raad met Malta. Het Verdrag van Amiens (1802) bepaalde dat de Ridderorde zou terugkeren. De Maltezen wilden liever dat de Engelsen bleven, maar eisten wel zelfbestuur. Daar kwam niets terecht en Malta werd bestuurd als een Britse kolonie.

Na 1814 werd de stad een belangrijke Britse militaire basis. De Maltezen zelf profiteerden daar bitter weinig van. In 1919 brak er zelfs een opstand uit toen de broodprijs verhoogd werd.

Maar na de eerste wereldoorlog kwam er verandering. In 1921 werd een Maltees parlement opgericht. Maar door de onstabiele situatie werden de bevoegdheden van dit parlement meerdere malen ingetrokken.

Door haar nauwe banden met Groot-Brittannië werd Valletta tijdens de tweede Wereldoorlog het slachtoffer van zware bombardementen. Hier gaf de Italiaanse vloot zich over in 1943.

In de jaren ’60 streefden de grootste politieke partijen van Malta naar onafhankelijkheid. Die kwam er in 1964. Malta bleef wel lid van het Britse Gemenebest met de Britse vorstin als staatshoofd. In 1974 werd Malta een republiek met een eigen president aan het hoofd. Uiteindelijk vertrokken de laatste Britse troepen in 1979.