Alleen rond de wereld: hoe leuk is solo reizen?

Hoewel soloreizen intussen een goed ingeburgerd en populair fenomeen is, is de stap om er alleen op uit te trekken niet voor iedereen even gemakkelijk. Moet er al een soloreiziger in je zitten voor je op pad trekt of is het iets wat je onderweg kunt leren? Onze redacteur nam de proef op de som en trok alleen naar Hamburg.

Ik heb moeite om me te concentreren op het boek dat voor me ligt, en dat ligt niet alleen aan de accordeonspeler op het plein. Het lijkt alsof iedereen op het Turijnse terras me in de gaten heeft. Wie is die eenzame jongen die daar een dampend bord koolhydraten naar binnen speelt? Heeft iemand hem laten zitten? Nog nooit verliet ik zo snel een restaurant.

Toen ik drie jaar geleden alleen in Turijn belandde, ontdekte ik dat soloreizen niet voor iedereen is weggelegd. Ik miste gezelschap en gespreksstof en dat terwijl ik slechts één avond alleen in de stad doorbracht. Tussen twee groepsreizen in, nota bene. Wanneer ik eraan terugdenk, is het haast lachwekkend hoeveel moeite ik had om tijd met mezelf door te brengen.

Meer ‘ik’

Wanneer ik door mijn sociale media scrol en naar de verhalen in mijn omgeving luister, blijkt soloreizen voor velen nochtans een van de puurste vormen van zelfontplooiing. Mensen reizen de hele wereld af met niemand anders dan zichzelf als reisgezel; als single of gewoon bewust zonder hun partner. Een van mijn beste vriendinnen maakte er een traditie van om er regelmatig alleen op uit te trekken. “Het maakt me sterker en zelfverzekerder”, argumenteert ze. “Op een bepaalde manier ben ik meer ‘ik’, omdat ik word blootgesteld aan uitdagingen en gevoelens die ik anders niet zou hebben. En het maakt me apetrots op mezelf.”

Als we de cijfers mogen geloven, bestaat bijna de helft van de huishoudens in België uit singles en eenoudergezinnen. Die vinden het vast niet allemaal gemakkelijk om alleen op reis te trekken. Ik vraag me af of iedereen dat kan leren, je beste zelf zijn wanneer je in een vreemde omgeving bent zonder zekerheden om op terug te vallen. Kun je genieten van een solotrip wanneer je normaal de meeste energie haalt uit het delen van ervaringen met anderen? Is soloreizen überhaupt iets dat je kunt leren? Het zijn vragen die mij bezighouden terwijl ik op de trein richting Hamburg zit voor mijn eerste echte solotrip, op zoek naar de ontdekkingsreiziger in mezelf. Er bestaan minder angstaanjagende vormen van onderzoeksjournalistiek.

Na een hele dag alleen de stad verkend te hebben, kom ik tot de constatering dat ik vandaag enkel wat woorden heb gewisseld met de ober.

Complete controle

Zijn eerste soloreis was ook voor Sander Van Den Broecke (24) een manier om zichzelf uit te dagen. De blogger van de reissite Ars Currendi trok in 2017 voor het eerst alleen op pad, naar Dublin. “Ik studeerde nog en wilde eens iets anders doen. Dat mijn vrienden geen tijd hadden om met mij op reis te gaan kwam goed uit”, lacht Sander. “Ik besloot om vliegtickets voor mezelf te boeken en te zien wat het me zou brengen. Het soloreizen beviel me meteen heel erg. Het enige wat tegenviel, was het weer.”

Omdat hij destijds zelf alle info over soloreizen verspreid over het internet moest gaan zoeken, besloot de twintiger zijn ervaringen begin dit jaar in eigen beheer uit te brengen via Amazon. In The Solo Traveller’s Bible bundelt hij zijn advies aan beginnende en ervaren soloreizigers. “Ik vond het leuk om complete controle te hebben over alles, niet afhankelijk te zijn van waar mijn vriend wilde eten of wat mijn moeder wilde bezoeken”, glimlacht Sander. “Je kunt volledig zelf een plan samenstellen. Wil je twee dagen na elkaar naar hetzelfde restaurant? Niemand houdt je tegen.”

Ik moet toegeven dat Sander een punt heeft. Terwijl ik voor het eerst door de straten van Hamburg loop, liggen alle opties open. Hoewel ik heel graag met mijn lief, vrienden of familie op vakantie ga, voelt het bijzonder om een keer met niemand rekening te hoeven houden. De wereld ligt aan mijn voeten. Of Hamburg toch. Op aanraden van Sander plof ik neer aan de toog in een gezellig eettentje in de oude binnenstad. Het maakt het gemakkelijker om te connecteren met anderen, lees ik in zijn boek. Dat het nog maar zes uur is en er slechts één ander tafeltje bezet is, maakt het natuurlijk niet gemakkelijk om een babbeltje te slaan. Van solo gesproken.

Het vroege etensuur is uit noodzaak: ik hoop nog een lastminutekaartje te scoren voor het Philharmonisches Staatsorchester van Hamburg. Wanneer ik wat later sta aan te schuiven in de rij, spreekt een oudere Duitse man me aan. Entschuldigung, of ik interesse heb in een gratis kaartje? Zijn vriend kon vanavond niet komen en daarom nam hij zich voor om iemand te verrassen. Ik besef dat dit toeval me nooit was overkomen als ik niet alleen in de rij had gestaan. Voor het eerst begrijp ik de magie van soloreizen waarover ik al zo vaak heb gehoord, de serendipiteit die je overvalt.

Ervaringen delen

Dag twee. Ik besluit enkele musea uit mijn reisgids aan een inspectie te onderwerpen. Ik ontdek hoe leuk het is om op mijn eigen tempo door de zalen te wandelen. In een zaal vol schilderijen van lelijke renaissancebaby’s voel ik even spijt dat ik hier niet met mijn lief sta om samen te lachen om de potsierlijke peuters.

Uit een korte rondvraag voor mijn vertrek leerde ik dat dit voor veel mensen de moeilijkste klik is om te maken wanneer je alleen reist: ervaringen niet kunnen delen met anderen. Het is ook wat reisreporter Ben Roelants (41) bezighoudt in de aanloop naar zijn eerste soloreis. “Ik weet nu al dat ik voortdurend het idee ga hebben: was hier maar iemand om te zien hoe mooi dit is. Misschien is dat beroepsmisvorming?” lacht hij.

Hoewel Ben professioneel al heel vaak reisde, voelt zijn nakende surftrip naar Biarritz aan als nieuw terrein. “Na een relatie van drieëntwintig jaar ben ik sinds een tijdje weer single. Normaal zou ik deze reis met een vriend maken, maar door omstandigheden lukt dat niet meer. Ik vind het eerlijk gezegd angstaanjagend”, bekent hij. “Het feit dat je zo geconfronteerd wordt met jezelf, constant alleen onderweg bent en alleen slaapt in dat busje… Mensen die me kennen, weten dat ik geen einzelgänger ben. Wanneer je voor het werk reist, word je automatisch aan allerlei mensen voorgesteld en zit je op de eerste rij. Ik heb al zoveel gereisd dat het ironisch is dat het me dit keer zo afschrikt. Als ik mijn omgeving mag geloven, is soloreizen nochtans het beste wat er is. Ik hoop dat het alsnog de reis van mijn leven wordt.”

Tafel voor één

Hamburg, 18.53 uur. Onderweg naar het restaurant krijg ik een dipje. Na een hele dag alleen de stad verkend te hebben, kom ik tot de constatering dat ik vandaag enkel wat woorden heb gewisseld met de ober. Het onderwerp van ons gesprek was ook niet wereldschokkend boeiend. ( Nein, er zat geen koriander in de salade verwerkt.) Vanavond staat er nog een bezoek aan een cinema op de planning, ook niet bepaald een sociale activiteit. Wanneer ik in het restaurant opnieuw alleen aan een tafeltje neerplof, besluipt me dan ook even een gevoel van eenzaamheid. Gelukkig vind ik gezelschap bij de personages uit mijn boek.

Voor Agnes (48) was alleen eten de grootste aanpassing toen ze enkele jaren geleden begon te soloreizen na haar scheiding. “Aanvankelijk voelde ik me een beetje onwennig, maar al snel draaide ik de knop om. Het is daarna elke reis gemakkelijker geworden. In het begin merkte ik dat je als single in een restaurant altijd in een hoekje wordt gezet. Toen ze me voor de zoveelste keer aan een tafel onder de uitlaat van de dampkap uit de keuken plaatsten, ben ik ostentatief in het midden van het terras gaan zitten.” (lacht)

“Het vergde moed om er alleen op uit te trekken,” gaat Agnes verder, “maar hoe langer ik het doe, hoe beter ik me erbij voel. Door alleen te zijn zie je andere dingen op reis, je blik is anders. Je aandacht is gericht op dat eigenste moment, niet verdeeld over je gezelschap. Ik sta bovendien op wanneer ik wil, doe wat ik wil… Ik kan een hele middag op een terras doorbrengen met mijn boek zonder aan iemand verantwoording te hoeven afleggen. Dat je met niemand rekening moet houden, is een ongelooflijk voordeel.”

Ik hoor Agnes’ woorden in mijn hoofd wanneer ik besluit na twintig minuten de cinemazaal uit te lopen omdat de film me niet aanspreekt. Vrijheid ruikt naar vertrappelde popcorn en aangelengde cola.

Soloslim

Er staat een frisse wind in de haven van Hamburg. Goed ingeduffeld ga ik op een terrasje van een lokale vishandel zitten. Haast automatisch haal ik mijn boek uit mijn rugzak. Het is opvallend hoe vaak ik naar mijn papieren reisgezel grijp. Ik vraag me af wat de passerende zeebonken denken van die jongen die daar eenzaam een vers maatje eet. Ik besef dat het me ditmaal niets kan schelen.

“Om alleen te reizen moet je een zeker je-m’en-foutisme hebben”, beaamt Sander. “Daarin groei je door het meer te doen. Ik geloof wel dat je kunt leren soloreizen, al denk ik daarom niet dat het voor iedereen is weggelegd”, gaat hij verder. “Een vriendin trok een tijdje geleden naar Barcelona. Ze stuurde me na twee dagen al een bericht: ‘Sander, ik vind het echt niet leuk. Wat moet ik doen?’ Ik zei dat het oké was om toe te geven dat het niets was geworden. Ze heeft een eerdere vlucht geboekt en is teruggekeerd.”

Dat laatste blijkt gezien mijn korte citytrip geen noodzaak. Hoewel de eenzaamheid af en toe toesloeg de voorbije dagen, ben ik blij dat ik toch plezier heb gehaald uit dit uitje met mezelf. Ik had alleszins meer pret dan het koppel naast me in de noedelbar, op hun hopelijk laatste date. “Ik heb ontdekt dat ik zelf heel goed gezelschap ben”, zegt ook Agnes. “Hoewel het vroeger nooit mijn eerste keuze geweest zou zijn, trek ik er nu regelmatig alleen op uit. Mijn tip voor twijfelaars is dan ook: gewoon proberen. Het is een drempel die je over moet. En zegt het je totaal niets? Dan is het dat ook oké.”

Op de trein naar huis maak ik de balans op. Ik denk niet dat ik snel opnieuw alleen zal reizen – ik verkies toch gezelschap – maar ik weet wel dat er groeipotentieel is voor de soloreiziger in mij. Ik ben een grotere einzelgänger dan ik aanvankelijk dacht.

In een sms’je vraag ik Ben hoe zijn trip verlopen is. ‘Niet zo solo’, lacht hij. ‘Heb uiteindelijk een collega meegenomen.’

Niet iedereen speelt graag soloslim.