Kunstenares Charlotte De Cock over de ‘free souls’ van de Californische woestijn: ‘Vrijheid is doen wat je graag doet’

De Antwerpse kunstenares Charlotte De Cock pakt uit met een expo, boek en bijhorende documentaire. De rode draad is de desolate woestijn van California. ‘Ik ontmoette er mensen die volledig los van de maatschappij leven en echt vrij zijn.’

De 30-jarige Charlotte De Cock, multidisciplinaire kunstenares en DJ, doet wat ze graag doet: dingen creëren.

‘Ik ben een kunstenaar en hou ervan om dingen te scheppen die er eerst niet waren. Creator of things, zo stel ik mezelf voor aan mensen.’

In de expo ‘My California part 2’ krijgen we inkijk in wat ze zoal schept. Een tentoonstelling met nieuwe werken, een alternatief kunstboek dat de voorbije tien jaar probeert samen te vatten en een documentaire over haar avonturen in de Californische woestijn: 2018 kan wel eens het jaar van Charlotte De Cock worden.

Samen met cameraman en partner in crime Kris Lathouwers trok Charlotte begin 2017 opnieuw naar haar geliefde Californië. Bij haar thuis in het historische centrum van Antwerpen licht de kunstenares toe hoe ze op het idee kwam een documentaire te maken. Genesteld tussen de planten (‘dit is nog maar het begin van mijn verzameling’), tapijten en Americana artefacten steekt ze van wal.

‘Film is een magisch medium. Ik heb er niet voor gestudeerd, maar hou erg veel van cinema en wil er in de toekomst meer mee doen. Hoe Kris filmt is volledig mijn ding, dus het is heerlijk dat we er samen aan kunnen werken. Met deze documentaire nemen we de kijker mee op onze reis door Californië.’

Wijze mannen

Het merendeel van de protagonisten van Charlottes werk zijn mannen, zowel in ’13 Masters’ als ‘My California’. ‘Tja, altijd weer de boys, de oude zakken. Ik schilder inderdaad graag oudere mannen, die komen telkens op mijn pad.’ Kris voegt toe dat de wijsheid die ze uitstralen er misschien iets mee te maken kan hebben.

‘En misschien zitten er wel een aantal vaderfiguren tussen?’ vraagt hij.

Charlotte knikt. ‘Ja, misschien wel. Ik ben opgegroeid zonder vader, dus het zou wel kunnen dat ik op zoek ga naar vaderfiguren om te schilderen.’

De vader van de kunstenares pleegde zelfmoord toen ze vier jaar oud was. Ze heeft hem dus nooit leren kennen als volwassene. ‘Ooit wil ik een langspeelfilm maken over mijn vader. Een ode aan De Cactus, dat was zijn bijnaam.’

Magische leegte

Maar eerst dus een documentaire over haar Californië. ‘Een paar jaar geleden kwam ik voor het eerst in Californië en stootte ik op vier plekken waar mensen volledig zelfvoorzienend, off the grid wonen. De free spirits van Slab City, Bombay Beach, Ballarat en Darwin vormden het onderwerp van een portrettenreeks ‘My California’.

Samen met Kris ben ik teruggekeerd om deze vrije zielen op te zoeken en prints van mijn werken te tonen. Een van hen, de kolonel, kwam ik zelfs toevallig opnieuw tegen, zonder naar hem op zoek te gaan. Natuurlijk leerde ik ook nieuwe mensen kennen, die ik ook geschilderd heb.’

Wat haar specifiek aantrekt in de woestenij van Californië is de manier van leven die de locals aanhangen. ‘Er heerst een hele speciale, magische sfeer. Er is werkelijk niets. De wastelands van California zijn zo speciaal door de mensen die er wonen. De manier waarop zij leven vind ik eindeloos boeiend. Het is echt een statement dat ze in een niemandsland gaan wonen, in een desolate leegte. Die vrijheid is wat me aantrekt.’

Van de maatschappij los

Wanneer ik haar vraag hoe zij zich verhoudt tot de vrijheidscultus van de Californische free souls stelt de kunstenares dat ze er vooral inspiratie uit put. ‘Ze wonen aan de rand van de maatschappij en dat noemen mensen al snel marginaal, maar de mensen die ik heb leren kennen leven eerder los van de maatschappij. Ze leven heel bewust op die manier en dat respecteer ik.’

‘Zij willen die vrijheid los van de maatschappij vinden, ik wil die vrijheid in de maatschappij vinden. Ik woon hier in een huis in Antwerpen en ben daardoor verbonden aan de Belgische maatschappij, maar los daarvan wil ik zo vrij mogelijk zijn. Hoe ik mijn leven momenteel leidt, stelt me in staat om vrij te zijn. Ik doe wat ik graag doe en dat is voor mij de ultieme vrijheid.’

En hoe kan ze dat rijmen met het leven hier? ‘Onze maatschappij legt misschien wel bepaalde verwachtingen en regeltjes op, maar dat wil niet zeggen dat je dat pad klakkeloos moet volgen. Ga op zoek naar wat jou gelukkig maakt en ga er volledig voor.’

(Niet) in de pas

Charlotte De Cock werd recent dertig. Nog steeds jong in de kunsten, maar haar carrière telt al tien jaar. Het ultieme moment om een boek uit te brengen en om te reflecteren over haar plaats en successen in de kunstscene. Op de vraag hoe en waar ze zichzelf situeert in de kunstwereld antwoordt ze lachend: ‘Niet. Ik weet niet of ik tot de kunstwereld wil behoren. Ik zit niet bij een galerij en dat is heel bewust.’

Kris merkt op dat Charlotte niet graag in een hokje gestopt wil worden. ‘In de pers word ik soms als de poulain van Luc Tuymans geportretteerd’, voegt ze zelf toe. ‘Dat vind ik wel opmerkelijk. Hij heeft een speech gegeven op de opening van een van mijn tentoonstellingen en dat is opgepikt door de media. Ik vond het een hele mooie ervaring, maar dat ze me nu telkens in een adem met hem noemen is misschien wel raar. Begrijp me niet verkeerd, het is een hele eer om met zo’n kunstenaar vergeleken te worden. Maar het is niet mijn doel om de nieuwe Tuymans te zijn, dat zou ik ook niet kunnen. Ik doe vooral mijn eigen ding en volg niet per se de regels van de kunstwereld.

Succes

De kunstenares wil niet aan een opgelegde maatstaf voldoen om als succesvol kunstenaar beschouwd te worden. ‘Ik denk dat je het gemaakt hebt en succesvol bent als je gelukkig bent. En gelukkig zijn ligt voor mij in die vrijheid. Meer dan geld, meer dan materiële dingen, zie ik succes in geluk en vrijheid. Ik wil niet in alle galerijen hangen, dat is niet mijn ultieme doel.’

‘Wat was de vraag weer? Ik geraakte wat in m’n eigen uitleg verloren.’ We wijken samen af van de gestelde vraag en komen uit bij het begin van het leven: haar moeder.

‘Mijn mama heeft me altijd gesteund en gestimuleerd. Ik mocht alles uitproberen, zowel op school als thuis. Ze gaf me alle ruimte om te exploreren en daar ben ik dankbaar voor. Er was een periode dat we met onze potten en pannen langs de schilderijen aan het wandelen waren in ons kleine huis, omdat er geen plaats meer over bleef. Overal hing verf en mijn moeder vond dat allemaal oké.’

‘Ik heb me kunnen ontwikkelen dankzij mijn mama, omdat ze me aanmoedigde om alles te ontdekken. En ik heb veel en hard gewerkt. Ook dat is heel belangrijk. Die twee zaken zijn de sleutel tot mijn definitie van succes.’

My California part 2

14 maart – 15 april

Meatpack: Samberstraat 40, 2060 Antwerpen

Openingsuren expo: www.meatpack.be

Boek: A Journey with Charlotte

De Cock is schilder, DJ, muzikante en video- en documentairemaakster en kijkt in ‘A Journey with Charlotte’ terug op haar 10-jarige carrière: haar schilderijenreeks 13 Masters, met portretten van onder meer Luc Tuymans, Jan Decleir en Koen Van den Broek, haar expo My California in de VS, haar DJ-sets op Burning Man en Africa Burn.

We krijgen dankzij de publicatie bij Lannoo inkijk in een wereld waarin Jack Kerouac, stomende electronicamuziek, schildersverf en woestijnzand versmelten tot een mind blowing trip.