Microplastics uit kledij komen niet alleen in de oceanen terecht, maar bijna in dezelfde mate ook op land. Uit nieuw onderzoek, dat de vervuiling sinds de jaren 1950 in kaart brengt, blijkt dat slib de boosdoener is.
Er is al enkele jaren groeiende aandacht voor de plasticvervuiling in waterlopen en oceanen. Maar dat is niet het hele plaatje, stelt onderzoek door de Universiteit van California, Santa Barbara. De hoeveelheid synthetische microvezels die op land terechtkomt, is minstens even grote reden tot bezorgdheid.
Met behulp van wereldwijde datasets over kledingproductie, gebruik, emissiepercentages tijdens het wassen, afvalwaterbehandeling en slibbeheer, berekenden de wetenschappers dat er tussen 1950 en 2016 zo’n 5,6 miljoen ton synthetische microvezels is uitgestoten door het wassen van kleding. Naar schatting 2,9 miljoen ton van die vezels vindt zijn weg naar het water, maar opvallend is dat naar schatting 2,5 miljoen ton op land terechtkomt.
Enorme groei
‘Als je naar de cijfers kijkt, zie je de enorme groei in de productie van synthetische kleding, en als gevolg daarvan de toegenomen vervuiling met synthetische microvezels’, zegt hoogleraar Industriële Ecologie en medeauteur Roland Geyer.
We hebben er gewoon een andere vorm van milieuvervuiling van gemaakt, in plaats van het probleem daadwerkelijk op te lossen
Ongeveer de helft van de totale vervuiling met synthetische microvezels sinds 1950 is in de laatste tien jaar gegenereerd. Die groei is voor een groot deel toe te schrijven aan de wereldwijde honger naar snelle mode en neiging om in de goedkope massaproductie te kiezen voor synthetische vezels.
Verkeerde oplossing
Maar hoe komen de microvezels uit de wasmachine op het land terecht? Volgens de wetenschappers heeft alles te maken met waterzuiveringsinstallaties. Die filteren veel microplastics uit het water, met name de grotere partikels. Maar die komen in het slib terecht, dat wordt behandeld en vervolgens gebruikt in mest of bodemverbeteraar.
‘Dus dan wordt het een kwestie van vervuiling op land’, zegt Geyer. ‘We hebben er gewoon een andere vorm van milieuvervuiling van gemaakt, in plaats van het probleem daadwerkelijk op te lossen.’
Filter op wasmachine
De onderzoekers pleiten voor een aanpak van het probleem aan de bron. Dat kan bijvoorbeeld met een filter op de wasmachine, maar ook door eenvoudig een zachtere wasmethode te kiezen, minder vaak te wassen, of gewoon door synthetische stoffen zoveel mogelijk te weren uit de kleerkast.
‘Deze nieuwe bevindingen tonen aan dat de oceaan de kanarie in de kolenmijn is geweest, en dat plasticvervuiling veel meer doordringt in ons milieu dan aanvankelijk werd gedacht’, zegt Nick Mallos van de ngo Ocean Conservancy. ‘Gelukkig bestaan er eenvoudige en effectieve oplossingen, zoals het toevoegen van filters aan wasmachines. We dringen er bij fabrikanten op aan om die standaard te voorzien.’
De hoeveelheid geproduceerde microplastics en microvezels is behoorlijk groot en blijft maar stijgen
De wetenschappers willen verder onderzoek doen naar de route die het microplastic aflegt, en wat hun invloed is op het milieu.
‘Er zijn enorme onbekenden’, zegt hoogleraar Industriële Ecologie Sangwon Suh, die meewerkte aan het onderzoek. ‘De hoeveelheid geproduceerde microplastics en microvezels is behoorlijk groot en blijft maar stijgen. Als het zo doorgaat, zullen er grote veranderingen plaatsvinden waarvan we de gevolgen nog niet kennen. Dat is wat het verontrustend maakt.’
