Eighties koersbroeken, sci-fi en mannen in vrouwenkleren: dit waren de trends op de modeweken

Mannen gekleed als vrouwen en vice versa. Een catwalk die verandert in een strand, tunnels met neonlichten en scifi-effecten. Discobollen, Donna Summer en veel glitter. Eighties koersbroeken met oversized blazers. De modeweken in New York, Londen, Milaan en Parijs schoten alle kanten uit. Maar spektakel wás er.

The Future Is Behind You, klonk het bij Courrèges, het couturehuis dat meer dan vijftig jaar geleden zilverkleurige vinyl minirokjes en gogo-boots op de catwalk introduceerde. Yolanda Zobel, die haar eerste show voor Courrèges neerzette, had een punt. De scifi-chic uit het erfgoed van Courrèges is van gisteren, niet van morgen.

“Als ontwerper moet je het heden altijd projecteren in een toekomst waarvan je hoopt dat die het heden zal zijn als de tijd daar is”, zei Nicolas Ghesquière na de show van Louis Vuitton aan The New York Times. Met andere woorden: een ontwerper kan alleen maar hopen dat zijn kleren nog relevant zijn wanneer ze eindelijk in de winkels liggen. Dat ze het moment vatten.

Het begrip toekomst dook wel vaker op, soms met een omweg: de Back to the Future-esthetiek van de eighties blijft populair. Maar veel ontwerpers lijken het terugkijken moe. Misschien is de tijd rijp voor een nieuwe esthetiek. De toekomst leek al begonnen bij Giddy Up, het nieuwe label van Mikio Sakabe, ex-student van de Academie van Antwerpen. Hij bracht 3D-bedrukte sneakers.

” There is no such thing as normal“, sprak model Hanne Gaby in een filmpje dat voor de show van Maison Margiela werd geprojecteerd. Het bleek reclame voor een nieuw parfum. Daar valt een en ander op aan te merken: mag je over de rug van een sociale beweging parfum verkopen? Is dat niet erg cynisch? Maar het zei ook iets over hoe de nieuwe generaties naar vrouwelijkheid kijken, en naar mannelijkheid, en alles ertussenin. Gendervervaging is niet langer een trend, maar een feit. Alhoewel: Philipp Plein eindigde zijn show in Milaan met een model in string en een optreden van Chris Brown, de zanger die zijn vuisten niet onder controle kan houden. De toekomst lonkt, maar er is nog werk aan de winkel.

Ralph Lauren vierde de vijftigste verjaardag van zijn bedrijf met een extravagant evenement in Central Park. Bij Calvin Klein zette Raf Simons zijn verkenningstocht door de Amerikaanse popcultuur verder. Het werd een show in het teken van de film Jaws, vandaar de gescheurde rokjes. Nicki Minaj ging bijna op de vuist met Cardi B. Rihanna gaf Victoria’s Secret het nakijken met haar inclusieve lingerielijn Savage X Fenty, als afsluiter van NYFW. Ongeveer tegelijk met Marc Jacobs, die de voorbije jaren altijd het laatst showde en dit keer met zo’n anderhalf uur vertraging begon. Jacobs heeft nog altijd talent, véél talent zelfs, maar lijkt al enkele seizoenen aan het eind van zijn Latijn.

De trage implosie van het Amerikaanse mode-establishment creëert ruimte voor jonge labels, zoals Pyer Moss en Vaquera. Deze jonge ontwerpers zijn alerter dan hun Europese generatiegenoten. De politieke situatie in Amerika heeft daar wellicht veel mee te maken.

London Fashion Week, voor het eerst volledig bontvrij, stond vooral in het teken van Riccardo Tisci’s debuut bij Burberry. Zijn opdracht: het luxegehalte van dit Britse label opdrijven, met een grotere focus op lederwaren. Zijn show bestond uit drie delen. Het eerste luik draaide rond brave bourgeoismode in beige met eindeloze variaties op de trench en de Burberry-ruiten.

Het tweede deel was een kindercollectie, met veel logo’s en referenties naar Shakespeare en Sex Pistols. De show sloot af met avondkleding: saaie Savile Row-pakken, catwalkproof gemaakt met een soort parapluharnassen. Klinkt absurd. Is het ook. Tisci zei achteraf dat hij van Burberry een label voor het hele gezin wil maken. Dat is op zich oké, maar de voorspelde big bang werd het niet. De collectie had evengoed in 2008 gemaakt kunnen zijn. En zelfs dan had ze ons niet kunnen boeien.

Zonder Gucci, dat dit seizoen in Parijs defileerde, en Bottega Veneta, dat een showstop inlaste tot februari, leek in Milaan het vet van de soep, ondanks de terugkeer van Byblos en het catwalk- debuut van sportswearlabel Fila. Maar er was ook hoop voor Milaan, met uitstekende shows van Marni en Marco De Vincenzo. De Vincenzo en Francesco Riso van Marni geven een moderne interpretatie van traditionele zuiderse mode. Denk kant, zwierige jurken, mouw- loze topjes met mooi decolleté en lange rokken, in effen lichte kleuren of in bonte bedrukkingen.

De shows van Prada en Versace (dat dezelfde week werd overgenomen door het bedrijf achter Michael Kors) waren eveneens geslaagd. “Ik probeer mijn mode te vereenvoudigen,” zei Miuccia Prada, “omdat excentrieke stukken niet door veel mensen gedragen worden. Misschien moeten we allemaal onze verwachtingen verlagen. Want als je een bepaalde grens oversteekt, zijn mensen niet meer mee. En mode heeft mensen nodig die mee zijn.”

Emporio Armani showde op de luchthaven van Linate. Dat een merk een aparte, verafgelegen locatie kiest, is op zich niet verrassend. Maar voor Armani is het wel bijzonder: de ontwerper verschanst zich al jaren in zijn eigen Teatro Armani, een kil mausoleum van architect Tadao Ando. Emporio installeerde 26 jaar geleden een enorm logo op een hangar van de luchthaven, en in die hangar installeerde het merk nu een immense tribune. De show leek eindeloos met zijn 170 looks, maar behoorlijk fris, met veel logo’s en sportswear. Na afloop verscheen Robbie Wil-liams op de scène, met voltallige band. Het voormalige tieneridool droeg een glitterjas en rokje, en zong George Michael, Frank Sinatra en zelfs een duet met zijn vader. Alsof we op Linate een vlucht naar Benidorm hadden genomen.

Een van de mooiste shows was die van Jil Sander. Ontwerpers Luke en Lucie Meier toonden hun gemilderd minimalisme in de door onkruid overwoekerde ruïnes van een panettonefabriek.

Parijs bood spektakelshows bij Gucci, Chanel, Dior en Louis Vuitton, poëtische momenten bij Rick Owens, Yohji Yamamoto, genderkwesties en debuten. Zoals de eerste show van Hedi Slimane voor Celine – hij schrapte meteen het accent – van Yolanda Zobel voor Courrèges en van Casey Cadwallader voor Mugler.

Genderkwesties

Mannen-en vrouwencollecties worden de laatste seizoenen steeds vaker samen geshowd en dat was ook het geval in Parijs, bij Lemaire, Gucci, Celine, Givenchy, Balenciaga, Haider Ackermann, Courrèges, Sonia Rykiel, Zadig & Voltaire en Maison Margiela. In veel collecties wordt de grens tussen mannen- en vrouwenmode flinterdun of zelfs onbestaande.

Nieuwe vrouwelijkheid

Stilaan komt er een tegenbeweging, met de onderliggende vraag: mag een vrouw überhaupt nog sexy zijn? Tijdens het defilé van Isabel Marant defileerden meisjes in korte glamourjurken en pittige hotpants op het zwoele I Feel Love van queen of disco Donna Summer. Zelfs Yohji Yamamoto creëerde outfits met sensuele uitsnijdingen en ritsen zodat de vrouw zelf kan beslissen of en waar ze iets blootgeeft. Toch zien we dat de meeste modehuizen kiezen voor een tussenweg: de hybride mode tussen mannelijk en vrouwelijk, zoals combinaties van frêle doorkijkstoffen en stoer leer of canvas.

Comeback van de elegantie

Ook zien we dat de ‘ ugly fashion’ wegdeemstert en plaatsmaakt voor elegante silhouetten in plisséstoffen en vloeiend vallende zijde. Demna Gvasalia zette een elegante collectie neer voor Balenciaga, van strakke silhouetten tot royaal gedrapeerde jurken. Ook Glenn Martens bracht schitterende rodeloperjurken, zonder afbreuk te doen aan zijn sterke signatuur. Zoals de oversized sweaters met empiredecolleté en ingewerkte push-up. Vrouwelijk met een relativerende knipoog.

Slimane doet Slimane

Er werd héél erg uitgekeken naar het debuut van Hedi Slimane bij Celine. Zou Slimane rekening houden met het erfgoed van Phoebe Philo? Natuurlijk niet. Slimane doet Slimane. Dat was al duidelijk toen we de zaal binnenkwamen: een reusachtige constructie voor de koepel van Les Invalides, waar Napoleon begraven ligt. De doos leek als twee druppels water op de locaties die Slimane liet bouwen voor Dior Homme en Saint Laurent. De show opende met draaiende kubussen van spiegelglas, ook al déjà vu. En de piepjonge modellen stormden in sneltempo over de catwalk, as usual. De kleren? Die hadden we eigenlijk ook al gezien. Al is de stijl van Slimane lichtjes geëvolueerd: minder L.A., meer Parijs; minder punk, meer synthpop.

De collectie wordt vast een commercieel succes. Zoals bij Saint Laurent, het merk dat onder Anthony Vaccarello nog altijd teert op de esthetiek van Hedi Slimane.