Diamonds are a man’s best friend: ook mannen houden van de fonkelende edelsteen

Mannenuurwerken met fonkelende edelstenen zijn terug van nooit helemaal weggeweest en ook in de Zwitserse manufacturen heeft het man-vrouwdenken zijn beste tijd gehad. Leve het genderneutrale uurwerk. ‘Wie zijn wij om onze klanten te vertellen wat ze moeten dragen?’

Timothée Chalamet en Trevor Noah met diamanten broches, Harry Styles, Shawn Mendes en Pharrell Williams met pareljuwelen: op de rode loper werd de voorbije jaren flink gesleuteld aan de definitie van mannelijkheid. Mode- en juweelhuizen behingen mannen met fonkelende sieraden of pakten uit met genderneutrale collecties en ook in de beautywereld groeien mannen- en vrouwenproducten naar elkaar toe.

Zwitserse horlogemakers, van oudsher verwant met lange tijd exclusief mannelijke sectoren als de luchtvaart en de autosport, waren tot nog toe een stuk terughoudender om genderstereotypen te doorbreken. Toch is ook het topsegment van de mechanische horlogerie volop in beweging als het over de invulling van mannelijkheid gaat. Heel wat merken hebben tegenwoordig heren- of unisekshorloges met diamanten in hun portfolio en dat is geen toeval. ‘De interesse voor zulke uurwerken is de laatste jaren enorm toegenomen’, bevestigt Stella Wolf, medezaakvoerder van de Antwerpse horloge- en juwelenreferentie Colman. ‘Vroeger droeg een beperkte groep mannen heel uitzonderlijk een horloge met diamanten onder een smoking, nu vragen mannen van zowat alle leeftijden daar regelmatig naar. Niet voor een bijzondere gelegenheid, maar voor hun eigen plezier.’

Macht en liefde

Dat ook mannen een zwak hebben voor diamanten zou niet mogen verbazen. ‘Vergeet niet dat zij de eersten waren die diamantjuwelen droegen’, zegt Eva Olde Monnikhof, directeur van het Antwerpse museum voor diamant, juwelen en zilver DIVA. ‘Romeinse mannen droegen ze al, terwijl de Indiase maharadja’s zich eeuwenlang van kop tot teen met diamanten en andere edelstenen tooiden. Bij ons was dat niet anders: aan de Europese hoven was het vanaf de dertiende eeuw gebruikelijk dat met name koningen hun macht uitdrukten in kroonjuwelen met diamanten, en later pronkten ook andere rijke mannen met diamantsieraden. Bekende voorbeelden uit de zestiende en zeventiende eeuw zijn pinkringen en aigrettes, een veervormig hoedjuweel dat teruggaat op Indische tulbandornamenten.’

Toch was er lang voordien al een belangrijke verschuiving in de symboliek rond diamanten, zegt de museumdirecteur. ‘Het woord zelf komt van het Griekse ‘adamas’, wat onoverwinnelijk betekent. Aanvankelijk stonden diamanten dus voor kracht. Het was maar een kleine stap naar macht en status. Omwille van hun zeldzaamheid en kostprijs zijn ze tot vandaag een symbool van rijkdom, maar gaandeweg zijn we ze ook gaan gebruiken om liefde en romantiek uit te drukken. In het Westen begon dat in 1477, toen aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk een diamanten verlovingsring liet ontwerpen voor Maria van Bourgondië en andere hoven dat oppikten. Mogelijk heeft vooral dat het imago van diamanten vervrouwelijkt, zeker omdat verlovingsringen lange tijd uitsluitend door vrouwen gedragen werden. De invloedrijke A diamond isforever-campagne van diamantbedrijf De Beers in 1947 zwengelde dat nog aan. De boodschap voor mannen was dat ze hun geliefde niets romantischers konden schenken dan een diamanten verlovingsring, en dat sloeg aan.’

Discrete luxe

Een echte nieuwigheid zijn mannenhorloges met diamanten niet. Zo waren ze vooral op de Amerikaanse markt al populair in de naoorlogse periode. Volledig afgewerkte horloges uit Zwitserland kwamen met stevige importheffingen. De Zwitserse manufacturen exporteerden dus enkel de binnenwerken en lieten lokale ontwerpers veel vrijheid om de American Dream ook naar horloges te vertalen. Ook de eerste Happy Diamond-horloges van Chopard in 1976 – tegenwoordig uitsluitend voor vrouwen beschikbaar – waren mannenmodellen, terwijl mannelijke hiphopsterren al sinds de jaren tachtig de nodige bling aan de pols dragen. Recenter waren onder meer succesvolle ondernemers uit Silicon Valley en het Midden-Oosten gretige afnemers van demonstratieve juweeluitvoeringen.

Die laatste schrikken veel mannen af, al hebben eigentijdse mannenhorloges met diamanten daar weinig mee te maken. Wat opvalt is de ruime variatie aan stijlen vandaag – ze zijn zowel in klassieke, geklede als sportieve modellen te vinden – en de haast discrete manier waarop horlogemakers de edelstenen integreren. Met name baguette gesneden diamanten op de plaats van de uurindex lenen zich daar goed toe: de stenen schitteren minder intens en springen dus ook minder in het oog.

Andere horlogemakers gebruiken slijpvormen die feller fonkelen of plaatsen diamanten ook op de ring rond het horlogeglas en de aansluitpunten van de polsband. Ook dan zijn diamanthorloges voor mannen anno 2022 vaak uiterst draagbaar: een exemplaar voor elke outfit of gelegenheid is snel gevonden.

Lady-ban

Horlogemakers mikken vandaag op een brede groep mannen met hun juweeluitvoeringen, en met goede reden. Generatie Z zal over vijf tot tien jaar de markt voor luxegoederen beheersen en hun aversie voor man-vrouwdenken en genderstereotypen hertekent nu al de spelregels. Zo bannen steeds meer merken omschrijvingen als ‘lady’ uit hun collecties en worden heel wat nieuwigheden – ook die met diamanten of in pastelkleuren – als uniseksmodellen gepresenteerd. Zo lanceerde Hublot vorig jaar zijn ‘genderneutrale’ Big Bang Millennial Pink, een stevig horloge met een doormeter van 42 mm, zachtroze aluminium voor de kast, en Frans voetballer Kylian Mbappé als boegbeeld. ‘Het is niet aan ons om te zeggen of een uurwerk voor mannen of vrouwen is,’ zei CEO Ricardo Guadalupe bij de lancering, ‘klanten moeten hun eigen keuzes maken.’

Zenith ging eerder dit jaar nog een stap verder en verwijderde op zijn website alle referenties naar mannen of vrouwen. Niet meer zoeken naar mannen- of vrouwenmodellen, maar volgens collectie, afmeting, materialen en technische kenmerken: het is even wennen in een industrie die zijn kleinoden decennialang expliciet voor mannen dan wel vrouwen bedacht. ‘Onze data wijzen uit dat vrouwen regelmatig grote uurwerken kopen en dat mannen kleine modellen en horloges met diamanten kopen’, vertelde CEO Julien Tornare in de New York Times. ‘Wie zijn wij om onze klanten te vertellen wat ze moeten dragen?’ De tijdsgeest kan horlogeliefhebbers (m/v/x) met een zwak voor de diamanten alleen maar ten goede komen.