De beha is uit: waarom deze jonge vrouwen alle steun afwijzen
Martelwerktuig, sekssymbool of onmisbare steun? Wat je er ook van denkt, de beha is vormend voor de boezem. Toch lozen steeds meer jonge vrouwen hun bustehouder. Dit zijn hun redenen.
Ze was nog geen tien meter op het festivalterrein of er kwam al een man naast haar lopen.
‘Seg, hebde gij de kippetjes losgelaten ofwa?’
-‘Hoe weet gij dat het kippetjes zijn? Misschien zijn het wel konijntjes.’
Kippetjes of konijntjes, punt is dat Hannah Zandee op deze zomerse dag géén beha droeg. In een tijd dat zelfs voor de twaalfjarige erwtjes bustehouders in maatje mini te koop zijn, kan een behaloze verschijning op commentaar rekenen. Toch laat een nieuwe generatie jonge vrouwen bewust de boezem vrij.
De redenen voor het uitrekken van de BH zijn net zo uiteenlopend als de soorten borsten op deze planeet. Er is het ongemak van de snijdende bandjes, het verwerpen van een opgelegd schoonheidsideaal of het nut van de bustehouder niet inzien. Weekend.be spreekt erover met zes behalozers.
Vastgeroest martelwerktuig
‘Het voelt vrij, stoer én vrouwelijk zonder beha,’ zegt Hannah (24, beeldend kunstdocent). Anderhalf jaar geleden besloot ze al haar gebeugeld en voorgevormd ondergoed de deur uit te doen. Inspiratie vond ze bij de actiegroep Free the Nipple, die gewapend met fuchsia capes, bivakmutsen en ontbloot bovenlijf de vrouwenborst wil bevrijden. Hannah: ‘Ik had nooit beseft dat ik ook géén beha kon dragen.’
‘Ik heb altijd van die pushup-beha’s aan gehad, vreselijk. Ze waren groter dan m’n eigen tieten, van die ballonnen.’ Haar eerste beha kocht ze op haar elfde, op vakantie in Frankrijk. ‘Volgens mijn moeder waren voorgevormde cups niet nodig. Maar al mijn vriendinnen hadden dat wél, dus toen wilde ik ook.’
Louter tijdens het werk in een koffiezaakje draagt Hannah een bralette, een slappe beha van twee driehoekjes stof. ‘Ik moet vooroverbuigen om drankjes neer te zetten. Fijn als ik weet dat niemand naar binnen kan kijken.’
‘Het dragen van een beha is vastgeroest in onze cultuur,’ zegt mode-onderzoeker Maaike Feitsma. ‘Gehuld in voorgevormde beha’s zodat je geen tepel ziet – zo horen borsten er tegenwoordig uit te zien.’ We zijn blijkbaar zó gewend de damesborst te bedekken, dat de beha vormend is voor ons beeld van vrouwelijkheid en esthetiek.
Ik had nooit beseft dat ik ook géén beha kon dragen.
Feitsma ziet dat vooral jonge vrouwen de beha links laten liggen. Zij hebben vaak kleinere borsten en voelen zich ook zonder ondersteuning prettig. ‘Grote, volle borsten zijn nog steeds in de mode, maar de kleinere borst mag er ook zijn,’ zegt Feitsma. ‘Voor vrouwen die jarenlang een push-up beha hebben gedragen, is dat heel bevrijdend.’
Ooit was de beha juist de verlosser, toen vrouwen bij bosjes flauwvielen door het adembenemende korset. Dankzij de bustier konden vrouwen eindelijk vrij bewegen. Maar de snijdende bandjes, prikkende beugels en niet-passende cups zijn voor sommige vrouwen reden genoeg om nu ook de bustehouder af te zweren.
‘Ik vind het écht niet lekker zitten, ik verdraag het gewoon niet,’ zegt Wendy Briggeman (27, actrice). ‘Vooral het midden doet pijn, net onder je borstkas waar de beugels bij elkaar komen. Ik heb niet hele grote borsten, dus ik hoef ze ook niet in een zakje te hangen.’
‘Soms kijken mensen net te lang. ‘Doe normaal en trek een beha aan,’ zie ik ze weleens denken.’ Vervelend aan het lozen van het tweeletterig kledingstuk vindt Wendy dat ze vaak bezig is met wat ánderen ervan vinden. ‘Het hangt erg van mijn dag af, met wie ik afspreek, of ik wel of geen beha aantrek. Ik speel jeugdtheater voor pubers. Zij zijn zich zo bewust van lichamen en borsten, dat ik absoluut een voorgevormde beha aantrek. Maar het eerste wat ik doe in de auto naar huis is me uit dat ding wurmen. Lekker de honden los in het hok, zeg ik dan.’
Het hangt erg van mijn dag af, met wie ik afspreek, of ik wel of geen beha aantrek
Tepelpreutsheid
We leven in een tepelpreutse tijd. Wee je gebeente als er een vrouwentepel zichtbaar is, zélfs als het slechts de omtrek van de dopjes is die parmantig door de stof steekt. Het is een tijd waarin sociale media als Instagram en Twitter foto’s met nakende vrouwelijke nippels zelfs verwijderen.
Dat is niet altijd zo geweest. ‘In de Renaissance staken ze gewoon boven het korset uit. Het waren de enkels die je niet mocht laten zien,’ zegt Feitsma. ‘Maar tegenwoordig verstoppen we tepels. We vinden ze erotisch en zelfs aanstootgevend.’
Robin Habbé (22, student filosofie) droeg daarom een tijd tepelplakkers. ‘Ik was net gestopt met beha’s dragen en was bang dat mijn stijve tepels door de kleding zouden schijnen. Dat vind ik nu niet erg meer. Waarom zou het raar zijn als iemand je tepel ziet? Het is toch normaal dat je die hebt?’
Ze begrijpt niet waarom zoveel vrouwen hun borsten met de cups bedekken. ‘Blijkbaar wennen we aan het gevoel, maar ik kan er niet meer tegen.’ Toen Robin nog een beha droeg, waren haar borsten slapper. Nu, twee jaar later, zijn ze steviger en heeft ze nooit meer pijn bij het traplopen of rennen.
Waarom zou het raar zijn als iemand je tepel ziet? Het is toch normaal dat je die hebt?
‘Soms mis ik dat ik geen decolleté meer heb,’ geeft Robin toe. ‘Vroeger droeg ik weleens push-up beha’s, dan had ik echt een spleet tussen mijn borsten.’ Ze is haar beha-evangelie aan het verspreiden bij haar vrienden. ‘Dan vraag ik: draag je een beha als je de hele dag thuis bent? Het antwoord is meestal ‘nee’. Dus blijkbaar doen we het voor ánderen.’
Sekssymbool
De eerste overblijfselen van bustehouders stammen uit het jaar 2500 voor Christus. De vrouwelijke Kretenzers, inwoners van Kreta, duwden de onbedekte borsten omhoog met een kledingstuk dat eronderdoor liep.
De bustehouder zoals we die nu kennen, wordt pas sinds het begin van de vorige eeuw op grote schaal gedragen. Van de puntige uit de jaren dertig, de slappe uit de seventies en de ‘wonderbra’ uit de jaren negentig – elke tijd heeft z’n eigen tiet. Er ‘representatief’ uitzien betekent voor vrouwen van nu ook dat ze een beha moeten dragen.
Ella Daniela (28, communicatiestrateeg) leidt een behaloos leven én werkt in het bedrijfsleven. ‘Vanaf dat we klein zijn wordt ons geleerd hoe we een vrouw moeten zijn, welke kleding we moeten dragen. Daar voel ik me niet lekker bij, ik ben veel meer androgien,’ zegt Daniela. Geen beha dragen is voor haar een manier om eigenaar van haar lichaam te zijn, om er zelf keuzes over te nemen. ‘Dit is mijn natuurlijke staat, dit voelt vrij’ zegt ze.
‘Collega’s zijn er inmiddels aan gewend. Maar mijn baas heeft mij eens gevraagd of ik toch een beha wilde dragen op een beurs. Andere mensen zouden zich namelijk ongemakkelijk kunnen voelen door de ‘afwezigheid’ onder mijn shirt, mannen zouden afgeleid raken. Dat heb ik toen voor haar gedaan, ik vond het geen probleem!’ Het was ook gelijk de laatste dag dat ze een beha droeg.
Collega’s zijn er inmiddels aan gewend. Maar mijn baas heeft mij eens gevraagd of ik toch een beha wilde dragen op een beurs
Het leuke aan een beha vindt Mickey Corbijn (27, bedrijfsleider van een bar) de spanning in bed. ‘Je doet het t-shirt uit en oh, er is nóg een kledingstuk. Met kant!’ Ze valt op mannen en vrouwen. Vooral Parisiennes dragen mooie lingerie, is haar ervaring. ‘Maar het maakt me weinig uit of andere vrouwen wel of geen beha dragen.’
Sinds een paar jaar draagt ze zelf niet langer een beha. ‘Altijd als ik thuiskwam, deed ik hem uit en dacht ik ‘ahhh.. wat fijn.’ Ik besloot ‘em voor altijd uit te laten. Ik kan niet meer van m’n borsten maken, het is wat het is, waarom zou ik doen alsof ze groter zijn?’
Braless, flawless
Het uittrekken van de beha is ook een manier om niet aan een schoonheidsideaal te voldoen. Om tegen de verwachtingen van vrouwelijkheid in te gaan. Het kan zelfs een politiek statement zijn.
Vrouwen uit Atlantic City gooiden in 1969 uit protest hun beha’s in de prullenbak. Ze waren het zat om als tweederangs burgers behandeld te worden – hun salarissen waren lager en ze werden achtergesteld. Zo werd de beha symbool van de vrouwenonderdrukking. In die geest zetten de vrouwen van de feministische groep Femen hun blote borsten in tijdens demonstraties.
Voor Martha Onderwater (23, net afgestudeerd) is het een dilemma. Ze wil geen vervelende reacties van mannen over zichzelf afroepen door zonder beha over straat te gaan – ‘ik ben al meerdere keren onprettig benaderd’ – maar ze wil zich ook niet conformeren door wel een beha te dragen. ‘Want dan verandert er niks.’
Ik vind mijn borsten mooier zo. Het is een natuurlijke vorm, zo aflopend en dan die bolling
Maar het liefst laat ze haar borsten de vrije loop. ‘Ik kan me lekkerder bewegen zonder beha. Ik vind mijn borsten ook mooier zo. Het is een natuurlijke vorm, zo aflopend en dan die bolling. In plaats van dat het zo – bam – rechtop staat. Ze hangen wel lekker. Ik vind het fijn om mezelf te accepteren zoals ik ben. Ik gun het eigenlijk iedereen van zichzelf te houden.’
Want borsten zijn er klein en groot, hangend en fier, ongelijk en single. En mensen die commentaar leveren? Voor hen heeft Mickey altijd een woordje klaar: ‘Braless, flawless, let me be!’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier