Binnenkijken in de zijdeateliers van Hermès: de slakken van de luxemode

Op 23 mei opent Hermès Silk Mix in Brussel: een pop-upevent met zijden carrés en dassen voor mannen, gepresenteerd alsof het platenhoezen of cassettes zijn. Wij gingen kijken in de ateliers.

Wij zijn de slakken van de luxemode’, zegt onze gids wanneer we het atelier betreden. Het lijkt een vreemde uitspraak, maar ze houdt wel steek. Want snelheid is van geen belang bij het productieproces van de carrés en dassen. Ik krijg te horen dat er voor sommige carrés meer dan veertig kleuren gebruikt worden en dat elke kleur afzonderlijk moet gedrukt worden. En dat kan dus een tijdje duren.

Couture voiture

In Isère, de heuvelachtige streek tussen Lyon en Grenoble, liggen verschillende ateliers die of in handen zijn van de Franse luxegigant, of er nauw mee samenwerken. Het is een tak die economisch belangrijk is voor de regio: er werken bijna 800 mensen die verantwoordelijk zijn voor een omzet van zo’n 534 miljoen euro in 2017 alleen. Onze gids loodst ons naar de tekenafdeling. Hier worden de dessins van de carrés en dassen door grafici nauwgezet op een computerscherm overgetekend, de gravure. De ontwerpers van de carrés komen uit elke hoek van de wereld. Zo ontdekte de eigenaar van Hermès op een marktje een dame die postkaarten schilderde van sardines. Hij vond die zo mooi dat ze de basis werden voor een carré. Leuk detail: met de royalty’s die dat voor die dame opbracht, is ze in haar thuisstadje een tekenschooltje begonnen.

Wanneer de gravure gebeurd is, wordt het ontwerp op een gaas gezet – één voor elke kleur – waarmee het op zijde kan worden gedrukt. Elke das krijgt een serienummer mee, zodat de eigenaar op elk moment kan laten traceren wanneer dat stuk precies gemaakt werd. Voor de carrés is dat niet het geval, maar er zijn enkele hulpmiddelen voor wie een echte Hermès wil herkennen: elk stuk bevat de term ‘Hermès-Paris’, de naam van de carré en een copyright. Vaak bevat het ook de naam van de tekenaar. Nadat het stuk bedrukt is, volgt de afwerking. De carrés worden met de laser gesneden om een zo gaaf mogelijk snijvlak te bekomen, de dassen worden nog steeds met de hand geknipt. Een naaister doet er gemiddeld 20 minuten over om een das om te zomen, voor een carré komt dat al snel op een uur. Ten slotte gebeurt er een kwaliteitscontrole – elke vierkante centimeter wordt onder de loep genomen. Een kleine onzuiverheid – ze tonen me een carré die is afgekeurd omdat er een nauwelijks zichtbaar vlekje verf op zit – betekent het einde van het stuk. ‘Maar we gooien niets weg’, zegt onze gids. De afgekeurde stuks worden gerecycleerd tot stoffen voor de auto-industrie. Als je een Franse auto bezit, is de kans met andere woorden groot dat er een stukje Hermès in zit. Op het eind gaan alle dassen door de metaaldetector. Een procedure die werd opgestart nadat een Japanse klant zich bezeerd had aan een stukje naald dat in zijn das was blijven zitten. ‘Eén ontevreden klant is er één te veel’, aldus onze gids. Overigens ligt er tussen het eerste ontwerp van een das en het moment dat die in de boetiek ligt ongeveer een jaar. Voor de carrés is dat twee jaar.

Een daad van rebellie

Een dag later heb ik op het Parijse hoofdkwartier afspraak met Christophe Goineau, verantwoordelijk voor de zijden mannencollecties. ‘Al in de jaren tachtig waren er carrés voor mannen, maar pas sinds 2004 zijn we er echt over beginnen nadenken’, vertelt hij. ‘We wilden een ander verhaal vertellen dan met de carré voor vrouwen. Vandaag zitten er ongeveer tien carrés in elke collectie en dat correspondeert perfect met de tijdgeest. De das is een beetje op zijn retour, de carré kan voor een alternatief zorgen. Onze klanten, zeker voor de dassen, komen soms uit onverwachte hoek: er zijn uiteraard de klassieke mannen, maar we verkopen net zo goed veel dassen aan jongeren. Hun vaders of hun chefs dragen er geen meer, dus zien ze het als een daad van rebellie om er zelf een te dragen. Een carré daarentegen is als een mooie tas: hij geeft meteen stijl. Het is eigenlijk geen accessoire, maar iets anders, alleen heb ik er het juiste woord nog niet voor gevonden.’

Het artisanale is nog altijd erg belangrijk, vertelt hij. ‘We drukken een carré of een das en pas dan zien we het eigenlijke eindresultaat. Soms gebeuren er foutjes tijdens het drukken, maar dat maakt het interessant. Zo ontdek je nieuwe mogelijkheden. Weet je, er werken bij ons meer mensen in de productie dan in de verkoop. Dat zegt veel, vind ik.’ Het resultaat daarvan kun je binnenkort bekijken op Silk Mix. Er staan ook liveoptredens op het programma van meer dan 30 Belgische en internationale dj’s en muzikanten.