Plastic, pas chic: 7 alternatieven voor plastic producten

Het voorbije jaar verklaarden we de oorlog aan single use plastics, of in onze moedertaal: wegwerpplastic. Gelukkig is er een heel groot aanbod aan alternatieven. We helpen je graag op weg.

Het vervuilt onze planeet, verandert in vissenvoer en dringt zelfs onze longen binnen. Maar we pikken het niet meer: plastic wordt in de verdomhoek geduwd. Knack Weekend kroont daarom de plasticvechters tot Mens van het Jaar 2018.

Maar wat kunnen we concreet doen? Naast onderzoek steunen en beleidsmakers pushen, kunnen we ook zelf aan de slag. Zo verklein je je eigen ecologische voetafdruk en stuur je een niet mis te verstaan signaal de wereld in. Hoe meer mensen wegwerpplastic bannen, hoe groter de druk van de industrie om te veranderen. Leuk toch, zo’n machtsgevoel?

Clean face: wàt(jes)?

Watjes zitten verpakt in plastic zakjes die erna de vuilnisbelt op gezwierd worden. Reinigingsdoekjes bevatten zélf plastic en vervuilen dus nog meer. Bovendien zijn ze helemaal niet efficiënt. Je moet sowieso je gezicht nog wassen na gebruik omdat de doekjes het vuil op je gezicht niet volledig wegnemen en de alcohol in de doekjes je huid uitdroogt. Zet deze gerust op je zwarte lijst.

Je kunt 1500 watjes en 30 plastic verpakkingen besparen als je overstapt op herbruikbare exemplaren. Nog niet overtuigd? Ook je geldbuidel zal je danken: vanaf 9.90 euro heb je al 10 herbruikbare exemplaren. Ter vergelijking: een voorraad wegwerpwatjes kost je per jaar tussen 15 en 70 euro. Herbruikbare watjes zijn er van biologisch katoen, eucalyptusvezel of microvezel. Voor elk wat wils.

Nog goedkoper? Maak er gewoon zelf van oude badhanddoeken.

Ecologisch nippen & slurpen

Voor water laten we plastic flesjes staan en kiezen we voor kraantjeswater in onze eigen drinkfles, bijvoorbeeld van Dopper, Klean Kanteen of met filter van Bobble. Maar ook het zwarte goud verdient een ecologisch omhulsel. Thuis of op kantoor smaakt koffie natuurlijk het best in een mok, maar wat als je on the go echt wat energie nodig hebt en geen volle thermos hebt meegezeuld? Enter de eco coffee cup.

Er worden jaarlijks een half biljoen koffiebekers geproduceerd. Wegwerpbekers zijn gemaakt van papier, maar bevatten ook vijf procent plastic, waardoor het recycleren ervan moeilijk is. En dat handige dekseltje tegen morsen? Ja hoor, ook dat bestaat uit plastic. Schaf je dus een herbruikbare cup aan en geniet van je bakje troost zonder plastic afval. Wie weet word je wel beloond met een korting, zoals bij deze koffiebars.

Stop sucking

Op sociale media kan je onder de hashtag #stopsucking heel wat voorvechters spotten die vinden dat het tijd is voor het laatste strootje. Wees eens eerlijk, hoe vaak heb je écht een rietje nodig? Helaas worden ze te pas en te onpas bij een drankje geserveerd om vervolgens honderden jaren op onze aardbol te blijven rondzwerven. Wanneer ze in de zee terecht komen, stikken zeedieren er bovendien in.

De meeste rietjes zijn gemaakt van polypropyleen, een polymeer dat ontworpen is om zo lang mogelijk mee te gaan. Wetenschappers hebben nog niet kunnen onderzoeken hoelang dit plastic precies zal blijven bestaan, aangezien het zeventig jaar geleden werd uitgevonden. Toch stelt onderzoek dat plastic rietjes tot 500 jaar aanwezig blijven op onze planeet.

Iets nodig om in je drankje te roeren? Kies voor een stalen roerstokje. Toch graag iets om door te slurpen? Er bestaan ook roestvrij stalen rietjes en die werken net zo goed als hun plastieken broertjes. Het is een kwestie van tijd vooraleer plastic rietjes volledig verdwijnen, want de Europese Commissie doet ze samen met plastic bestek, bordjes, roerstaafjes en ballonstokjes in de ban.

Scheer je weg, plastic

We zouden kunnen aanraden om je gewoon minder of niet te scheren: haar op kinnen, benen, oksels en de schaamstreek welig laten tieren. Maar aangezien niet iedereen zich daar even comfortabel bij voelt, raden we een simpel alternatief aan: de safety razor.

Soms is een object uit de oude doos gewoon te goed om vervangen te worden. Als iedereen een alternatief zoekt voor wegwerpscheermesjes besparen we samen 2 miljard exemplaren per jaar. Je kunt ook experimenteren met verschillende soorten wax of aan de slag gaan met een pincet als je geen zin meer hebt in scheren.

Na een jaar heb je al financieel profijt van een safety razor. En de jaren daarop wordt dat alleen maar beter: minder afval, meer geld om uit te geven aan chocolade, toast avocado of dure afhaalkoffie in een herbruikbare beker.

Plastic fashion

Ongeveer 49 procent van de kleding op onze aardbol is gemaakt van polyester (plastic dus) en Greenpeace schat dat dit percentage nog aanzienlijk zal stijgen. Gelukkig heeft de mode-industrie geleerd wat de voordelen van recycleren zijn. In plaats van constant nieuwe grondstoffen aan te boren, worden waterflesjes en oude kledingstukken van polyester door verschillende bedrijven gerecycleerd tot nieuwe kledingstukken. Helaas is recycleren niet heiligmakend.

Niet alleen zijn er technische moeilijkheden bij het recycleren van kledij die gemaakt is van verschillende stoffen, recycleren is ook eindig. Op een gegeven moment is de stof echt uitgeput en kan er geen nieuw kledingstuk meer mee gemaakt worden omdat de kwaliteit te slecht zou zijn.

Last but not least: ook gerecycleerde kledingstukken komen uiteindelijk in onze wateren terecht in de vorm van microplastics. Daar moeten we dus iets op verzinnen als we plastic uit de zee willen vissen.

Kies dus liefst voor kledij die gemaakt is van innovatieve, gerecycleerde materialen in een gesloten keten of van biokatoen en biowol. Vaude geeft alvast het goede voorbeeld met een lekker warm en ecologisch alternatief voor fleece. Het outdoormerk werkte samen met stofleverancier Pontetorto voor deze uitvinding. Samen kwamen ze op de proppen met fleece gemaakt van Tencel, een van de meest duurzame stoffen beschikbaar.

Wees geen zak

Een plastic wegwerpzakje is in een wip vervangen door een linnen zakje. En heb je er geen bij? Neem dan een papieren zakje – tegenwoordig in de meeste supermarkten beschikbaar – of laad je fruit en groenten gewoon los in je winkelkar. Alles is een kwestie van gewoonte. En geloof ons: die appels zien er tien keer smakelijker uit in een linnen zak dan in zo’n glibberige plastic versie. Omdat wegwerpzakjes zo licht zijn, vliegen ze ook heel ons land rond tot ze in de rivier of de zee belanden. Daar stikken zeedieren erin of breken ze af tot microplastics en tasten ze de organen van vissen aan.

In Wallonië en Brussel zijn ze al verboden en als het van minister Joke Schauvliege afhangt, volgt Vlaanderen snel. Wees de wet dus voor en toon jezelf als plasticvrije pionier. Toen winkelketen Delhaize aankondigde dat ze zouden stoppen met het aanbieden van dunne plastic zakjes voor groenten en fruit, meldden ze dat er zo 80 miljoen van die zakjes per jaar worden uitgespaard.

Keuteraars

Wattenstaafjes zijn een uitvinding om mensen geld te laten spenderen, want eigenlijk moeten we onze oren helemaal niet proper maken met een oorstokje. Dat kan zelfs gevaarlijk zijn als je te diep duwt. Honderden mensen belanden per dag op de spoedafdeling van het ziekenhuis omdat ze hun trommelvliezen beschadigd hebben door te keuteren.

Oren houden zichzelf schoon. Heb je toch wat overtollig oorsmeer en wil je geen viespeuk zijn? Haal het dan heel voorzichtig uit je oor, maar enkel wanneer het aan de ooringang zit. Ga in geen geval diep in je oor. Plastic wattenstaafjes worden door de Europese Commissie verboden, dus schakel alvast over op de ecologische en biologisch afbreekbare variant gemaakt van biologisch katoen en papier. Of kies voor de zero waste optie.