High score met hijab: ‘Mijn religie heeft me nooit tegengehouden om te sporten, integendeel’

Vijftig jaar geleden was een marathon met vrouwelijke deelnemers nog nieuw. Vandaag hebben female athletes hun plek in de sportgeschiedenis geclaimd, maar moslimvrouwen die ervoor kiezen om tijdens het sporten hun hoofddoek te dragen botsen nog vaak op vooroordelen.Vier jonge moslima’s uit ons land getuigen over hoe zij vechten, coachen en lopen tegen de stroom in.

“Ongeveer zes jaar geleden begon ik met sporten, met de lidkaart van mijn broer in de Basic Fit van Jette. De reden? Mijn overgewicht! Ik ben van Marokkaanse afkomst en we eten best veel zoet. Als je dan amper beweegt, tikken de kilo’s er snel bij. Omdat de ladies only gym best ver van bij mij thuis was, besloot ik om met mijn hoofddoek in de gemengde gym te trainen. Als enige hoofdoekvrouw viel ik best op, maar als je energie uitstraalt, ontdekken mensen al gauw de persoon achter de hijab. Wel was het zoeken naar een outfit die correct én comfortabel is. Meestal draag ik een losse trainingsbroek, een T-shirt en een sporttrui met lange mouwen. Van de hoofddoek van Nike ben ik geen fan, doe mij maar mijn gewone hoofddoek, die ik tijdens het trainen naar achteren draag.”

“Sommige mensen vragen mij weleens of sporten met mijn hoofddoek en die warme kledij moeilijk is, maar ik ben het intussen zo gewend. Ik ben ook blij dat ik een voorbeeld ben voor andere moslimmeisjes met een hoofddoek, die ik hier sinds mijn komst meer en meer zie sporten. Wanneer ik na een poos met mijn hoofddoek aan de balie in de gym werkte, bedachten veel moslimmannen zich immers dat hun zussen en moeders hier evengoed kunnen trainen. Een van mijn eigen rolmodellen is de Amerikaanse schermster Ibtihaj Muhammad, die in 2016 onder de Amerikaanse vlag meedeed aan de Olympische spelen met haar hoofddoek. Samen met haar team won ze toen een bronzen medaille. In België is er best nog werk aan de winkel, want hier schitteren amper moslima-topatleten.”

“In het begin deed ik vooral veel Body Attack en Body Pump, twee groepslessen van Les Mills met een heel verslavend kantje en vooral veel fun, waardoor ik volhield. Ook mijn leraar en zijn vrouw inspireerden me enorm. Dankzij hen geef ik nu zelf ook les bij Basic Fit, als vervanger. Als ik voor het eerst in een club lesgeef, merk ik dat veel mensen verrast zijn over het feit dat ik, een hoofddoekmeisje, de lesgever ben. Maar van het moment dat we beginnen trainen, vergeten ze het, omdat we samen zoveel fun beleven. Ook tijdens de ramadan geef ik mijn groepslessen. Mijn eigen intensiteit pas ik dan wel wat aan, mijn leerlingen blijven wel alles geven.”

“Sporten als moslima was tot voor kort een taboe. In de gym vond je enkel mannen en tot enkele jaren geleden kende ik weinig moslimvrouwen die sporten. We bleven thuis en aten vooral terwijl de mannen zich fit trainden. (lacht) Doordat vrouwen nu meer sporten, wordt de gym meer neutraal terrein, waardoor we het taboe eindelijk beginnen te doorbreken. Gelukkig, want sporten veranderde mijn leven. Ik verloor 20 kilo, vond mentale rust en voel me veel beter in mijn vel.”

“Mijn droom? Andere moslimvrouwen inspireren én van training en voeding mijn beroep maken. Een gezonde levensstijl matcht goed met mijn geloof, ja. De Koran pleit voor zelfzorg en precies dat ik wil graag nog meer in de praktijk brengen. Ik merk dat moslimmannen het ook leuk vinden dat wij sporten en een gespierd, sexy en afgetraind lichaam hebben, zelfs al tonen we het nooit openbaar.”

“Mijn vader heeft een bruine band in karate en op mijn negen jaar stond ook ik voor het eerst op de tatami. Tot vandaag doe ik het enorm graag. Karate geeft me zelfvertrouwen, maar kent ook mooie waarden. Denk aan discipline, structuur en respect centraal, evenals je zwaktes kennen, altijd bijleren en nooit hoogmoedig zijn. Al die eigenschappen liggen mij en matchen met mijn religie, want in de islam staan geduld, bescheidenheid, respect voor jezelf én anderen hebben centraal. Mijn religie heeft me dan ook nooit tegengehouden om te sporten, integendeel, onze profeet trainde veel en raadde sport aan mannen én vrouwen aan.”

“Doordat ik al zo lang karate deed, lang voordat ik een hoofddoek droeg, train ik tot vandaag zonder hoofddoek. Toch zou ik mezelf beter voelen met mijn hoofddoek, omdat ik dan dichter bij mijn geloof sta. Na het behalen van mijn zwarte band hoop ik dan ook tijdens mijn trainingen en wedstrijden mijn hijab te mogen dragen. Zeker nadat ik onlangs de Marokkaanse meisjes in de karateclub As-Salam uit Verviers aan het werk zag mét hoofddoek in de Shotokan Cup, ben ik meer en meer zeker van mijn plan.

Naast tonen dat mijn religie altijd een deel van mijn identiteit is, kan ik mijn foto’s dan eindelijk delen op sociale media. Zo wil ik aantonen dat wij moslimmeisjes net zo goed sporten, onze tijd actief invullen en ons niet laten tegenhouden. Je ziet niet elke dag een meisje met een hoofddoek op hoog niveau aan karate doen, toch? Bovendien is het een sterke boodschap voor vrouwen in het algemeen. Karate maakt je je lichamelijk en mentaal sterk, maar na de blauwe band vind je maar weinig meisjes in de clubs. Zelf ben ik één van de weinigen die overblijven. Zeker de aanloop naar de bruine band is een moment waarop veel meisjes afhaken.”

“Een echt een voorbeeld op sportief vlak had ik vroeger niet, ik werd vooral door mijn ouders gesteund om verder te gaan met mijn sport en ook mijn twee jongere broers en zusje trainen mee. Wel kijk ik enorm op naar de Amerikaanse Kathrine Switzer, de allereerste vrouw die in 1967 aan de Boston Marathon meedeed. Tot dan verschenen er alleen mannen aan de startlijn, niet door de regels, maar puur uit gewoonte. Zij doorbrak echt stereotypes en maakt vandaag de massale deelname van vrouwen aan marathons mogelijk. Natuurlijk val je echt op als eerste. Net daarom ben ik nerveus om te beginnen trainen met mijn hoofddoek.

De mensen in de club kennen me al zo lang zonder hoofdbedekking en ik heb wel wat drempelvrees. Ik hoop vooral dat de mensen waarmee ik al zo lang train inzien dat mijn hoofddoek mijn keuze is, geen radicale keuze, en dat ik nog steeds dezelfde persoon ben. Wel verwacht ik dat ze veel vragen stellen, net zoals mijn studiegenoten enkele jaren geleden deden wanneer ik een hoofddoek begon te dragen. Maar dat vind ik best, ik heb liever dat anderen in dialoog gaan dan dat ze vooroordelen hebben.”

Soukaïna: “Vanuit mijn godsdienst kan ik perfect aan sport doen, want in de islam is zorg dragen voor je lichaam een belangrijke pijler. Elke sport kan, zolang ik geen fysiek contact heb met mannen. Zwemmen ligt wel wat moeilijker, net zoals sporten die een bepaalde dresscode vereisen, zoals hockey en tennis. Toch merkte ik dat mensen me soms vreemd bekeken wanneer ik een goed jaar geleden met looptrainingen begon, mét mijn hoofddoek. Tot voor kort sportten moslima’s meer achter gesloten deuren, nu komen we er meer mee naar buiten, iets waaraan mensen nog moeten wennen.”

Hayat: “Ik doe al sinds mijn negen jaar aan karate en dat was uiteraard geen probleem. Tot ik op mijn achttiende besloot om een hoofddoek te dragen. Wanneer ik vroeg aan de club of dat kon, kreeg ik een heel negatieve reactie. Niet zozeer het feit dat het niet mocht, maar vooral alle vooroordelen verbaasden me, zeker van mensen die mij al zolang kenden. Alsof het beeld dat anderen van je hebben totaal nieuw is als je een hoofddoek draagt, zelfs al doe je dat uit eigen keuze. Gezien een hoofddoek voor wel meer karateclubs een issue was, ben ik twee jaar gestopt met sporten.”

Soukaïna: “Geen wonder dat er zo weinig moslima-atleten doorstoten de topsport. Net daarom ben ik blij dat Nike een sporthoofddoek uitbracht. Het merk geeft meisjes zo nog meer de vrijheid om te gaan sporten en toont aan dat ook wij kunnen trainen, zelfs al bedekken we ons. Maar goed ook, want dankzij mijn looptrainingen voor de deelname aan de DVV Antwerp Short Run, ben ik een heel ander persoon. Ik vond eindelijk innerlijke rust en ben zoveel meer zelfzeker. Ik ben best trots op mezelf, want ik verloor op een jaar tijd 30 kilo en motiveer nu zelf andere mensen voor een gezonde levensstijl met de hashtag #soukiruns.”

Hayat: “Sommige sportclubs denken dat ze ons helpen door hoofddoeken te verbieden, omdat ze de hijab beschouwen als een inperking van onze vrijheid. Maar net zij houden ons gevangen, doordat we de hoofddoek zelden mogen dragen in clubverband en dus minder sporten, goed voor minder conditie en zelfvertrouwen. Taekwondo en boksen mocht wel met mijn hoofddoek. Toch besloot ik na twee jaar meer geen hijab meer te dragen, om heel complexe en verscheiden redenen. En ja, ik koos opnieuw voor karate, in een andere club weliswaar.”

Soukaïna: “Als een boerkini zou toegelaten zijn in het zwembad, zou ik elke dag gaan zwemmen, nu is er in Antwerpen maar één zwembad met per week één uur waarop alleen vrouwen zwemmen. Kijk, mensen verwachten dat we ons integreren in en maatschappij en we dragen ons steentje bij, ook op sportief vlak. Maar als we daarbij onze eigenheid tonen, wordt dat amper aanvaard. Zo gaat de definitie van diversiteit verloren. Echte kracht is voor mij je weinig aantrekken van wat anderen van je denken en er gewoon voor te gaan, met of zonder hoofddoek.”