Wooninspiratie: 6 ideeën waardoor je beton in je hart sluit

Beton wordt vaak bekritiseerd om zijn kille, rauwe uiterlijk, maar het is ook de perfecte bondgenoot voor technische en esthetische moed. We doken in onze archieven om een paar architecturale juweeltjes op te diepen.

1. Atypische vormen

Gezien de kleine oppervlakte van het bouwperceel besloot de architectuurstudio Magma om het huis half in te graven. De ruimte is desondanks erg licht, dankzij het samenspel van volumes dat gecreëerd is door het gebruik van beton.

Op de begane grond vind je de hal, keuken en woonkamer. Dit niveau is echt ontworpen met licht in het achterhoofd. Er werd niet gekozen voor een eenvoudig parallellepipedum met een glazen dak, maar eerder voor een soort een soort sculptuur met brutalistische accenten. De asymmetrische helling is zo berekend dat het dakraam profiteert van het ochtendlicht.

De strengheid van het beton wordt getemperd door de atypische vormen van de leefruimte en de zachte pastelkleuren van het meubilair.

2. Een complete mal

De ruggengraat van deze woning, ontworpen door Pieter Rubens en Annelies Frederix, is de betonstructuur. De zes halve verdiepingen werden ter plaatse gegoten, net als de trappen. “Toen we ze ontkisten, waren de vloeren, muren en plafonds perfect zoals ze waren. Het verwijderen van de bekisting voelde als het uitpakken van cadeautjes,” herinneren ze zich.

In het kantoor is deze continuïteit van materiaal duidelijk zichtbaar: de vloer, muren en kleine trap zijn zo gegoten dat de vloer ook als tafel kan worden gebruikt.

Toen de betonnen ruwbouw eenmaal klaar was, met alle technieken erin verwerkt, hoefden de ontwerpers alleen nog maar een paar onopvallende houten accenten toe te voegen, zoals de raamkozijnen van afzeliahout, om een beetje warmte toe te voegen. De rest werd onafgewerkt gelaten.

“De meeste architecten spelen graag verstoppertje: ze verstoppen dingen achter valse muren of scheidingswanden. Wij wilden zeker niet vals spelen door nepmaterialen te gebruiken. Alles wat je ziet is echt en structureel,” benadrukken de ontwerpers.

3. Een betonnen keuken

In dit gastenverblijf in het hart van het Toscaanse platteland is overal beton gebruikt, maar het is de strakke keuken die er echt uitspringt: het materiaal biedt een mooie structuur en gaat perfect samen met de aluminium werkbladen en kastdeuren.

Om de ruimte gezelliger te maken, verzachtten de eigenaars Carlotta en Kri de hardheid van deze minerale structuur met mooie, soepele linnen gordijnen en een zomerse vloerkleur. De ambachtsman uit Rimini die de vloer maakte, verkreeg deze tint door zongedroogd gras te pletten en door de hars te mengen.

4. Een uitbreiding naar buiten

Deze kleine bakstenen bungalow, gerenoveerd door de architecten van DMOA, maakt slim gebruik van het plafond in zichtbeton. De balken hebben een dubbele functie. Ze zorgen ervoor dat het gebouw structureel overeind blijft staan zonder dat de kolommen in de kamers moeten worden vermenigvuldigd. Maar de aanwezigheid van de balken creëert ook een fictieve grens tussen de eetkamer, woonkamer en keuken.

Bovendien loopt het dakplatform aan de buitenkant uit in een puntvormige luifel, zonder het beton te onderbreken. Deze vliegervormige bekisting is bedoeld om de blik naar het omliggende platteland te trekken. Een grote opening zorgt voor licht op het overdekte terras.

5. Een skelet blootgelegd

Architect Bram Van Cauter is altijd gefascineerd geweest door de iconische Riverside Tower, gebouwd door Léon Stynen en Paul De Meyer in Antwerpen. Daarom woont en werkt hij er nu.

In de flat die hij heeft overgenomen waren ooit kantoren gevestigd. De balken, kolommen en restanten van muren in de woonkamer getuigen van de vroegere locatie van de vergaderzalen. De ontwerper heeft besloten om de structuur bloot te laten, gezien de kwaliteit ervan en de afwezigheid van leidingen en misplaatste technische apparatuur. Hij heeft de elementen gewoon gestript en gezandstraald.

Het resultaat is resoluut brutalistisch – het meubilair volgt deze trend tot op zekere hoogte – maar niet zonder een vleugje poëzie… “Mensen denken over het algemeen dat beton onmiddellijk een koude, grijze omgeving creëert,” klaagt de eigenaar. Maar het zijn juist de gebreken in het materiaal die het tactiel maken. Het is een detail dat ik mis in veel strakke, gladde interieurs.”

6. Beton in al zijn schakeringen

“Veel mensen denken dat we in een koude bungalow wonen, omdat je vanaf de straat niet kunt zien wat er achter die betonnen muur gebeurt”, vertelde eigenaar Pieter Peulen ons. Hoewel beton alomtegenwoordig is, voel je die onpersoonlijke sfeer helemaal niet, omdat de aspecten van het materiaal zo variëren.

Terwijl het onderste deel ter plekke is gestort, bestaat het bovenste deel uit stalen kolommen, balken en geprefabriceerde panelen. Dit zorgt voor een grote diversiteit aan texturen. “Dit materiaal heeft iets onvoorspelbaars,” zegt Pieter enthousiast. Je weet van tevoren niet hoe het eruit zal zien. De muur in de eetkamer heeft een heel uitgesproken patroon. Het lijkt wel marmer. De keldermuren daarentegen zijn ruwer. We houden alles bewust kaal. Net als in een museum creëer je de ruimte door wat je erin zet.

Om de eenheid van toon te behouden en tegelijkertijd de texturen nog verder te vermenigvuldigen, werkte de eigenaar ook met Mortex, met name voor de vloer maar bijvoorbeeld ook voor de badkamermeubels.