‘Leegstaande gebouwen zijn de ideale uitvalsbasis voor startende ondernemingen’

Wie dacht dat lege gebouwen gedoemd waren tot verkrotting en verkommering, om dan meedogenloos met de grond gelijk gemaakt te worden, heeft het goed mis. ‘Leegstaande panden kunnen een unieke kans zijn om startende ondernemingen te laten groeien‘, klinkt het bij leegstandsbeheerder FMT België.

Ze geven urban explorers een kick, krakers een dak boven het hoofd. Lege panden zijn vaak een onbedoelde trekpleister. In 2012 kwam FMT België tot stand, een leegstandsbeheerder die eigenaars helpt om braakligging tegen te gaan en ongewenste bezoekers buiten te houden. ‘Wij bieden onze gebruikers op deze manier tijdelijk een unieke en betaalbare ruimte voor hun maatschappelijk relevante projecten’ zegt Denis Nyssens, accountmanager bij FMT België.

Wij geven startende ondernemingen de fundamentele boost die ze nodig hebben om te kunnen groeien.

Een van hun projecten is het Wonderburo in Antwerpen. Wat ooit de thuisbasis van de Overheidsdienst Financiën was, is sinds 2014 een bruisende community voor creatievelingen. Met een op voorhand uitgetekend concept, gericht op mode en design, gingen ze aan de slag om de oude kantoorruimtes op te vullen. ‘Zo konden we een optimale samenlevingsvorm tussen verschillende organisaties creëren’, zegt Nyssens. ‘Van ontwerpers tot eventbureaus, van schilders en fotografen tot muzikanten en een yogastudio. Wij geven startende ondernemingen de fundamentele boost die ze nodig hebben om te kunnen groeien.’

Breien met rubber

Achter de imposante gevel van marmer en glas zit ook Evy Puelinckx. Architecte van opleiding, creatief designer van beroep. Haar handelsmerk? Upcycling, circulaire economie, honderd procent lokaal en handgemaakt. Samen met bedrijven gaat ze aan de slag om van productieoverschotten, versleten meubilair of oude folders nieuwe designstukken te maken. ‘We vertrekken altijd van het afval van een organisatie, en gaan dan brainstormen’, klinkt het. ‘Zo hebben we voor Samsung ooit hangmatten gebreid uit kapotte gsm laders. De opdrachten zijn zo uiteenlopend, elke week krijgen we een nieuwe uitdaging en dat maakt mijn job erg boeiend.’

In het Wonderburo doet iedereen beroep op elkaars expertise, wat ons een heuse coworking community maakt.

Prototypes of kleinschalige opdrachten voert ze zelf uit in haar atelier in het Wonderburo, maar voor grote opdrachten doet Puelinckx beroep op andere kunstenaars of een sociale werkplaats. ‘Voor interieurprojecten werken we bijvoorbeeld samen met schrijnwerkers, voor de Samsung-hangmatten zochten we naar breisters die konden breien met rubber. Zo is mijn netwerk van vakmensen enorm uitgebreid. In het Wonderburo doet iedereen beroep op elkaars expertise, wat ons een heuse coworking community maakt.’

O’Rèn

Ook op de modewereld heeft het Wonderburo alvast zijn stempel gedrukt. Tal van gerenommeerde modemerken zoals de Noorse Damien Ravn en Arte Antwerp zijn een vaste waarde in het gebouw. ‘Ook het label O’Rèn van ontwerpers Michael Wauman en Nathan Murillo was er een tijdje gevestigd’, zegt Nyssens. ‘Ze zijn bij ons in het Wonderburo begonnen, maar werden op korte tijd zo groot dat ze moesten verhuizen’, klinkt het.

In 2015 nam FMT België het kasteel Sterckshof in Deurne onder zijn vleugels. Toen het vroegere Zilvermuseum leeg kwam te staan, stelde de Provincie Antwerpen – eigenaar van het kasteel – hen aan om het gebouw tijdelijk in te vullen.

‘De heren van O’Rèn namen hun intrek in Sterckshof, waar ze veel meer ruimte hadden om te floreren.’ In de eeuwenoude zalen van het kasteel worden de hippe collecties van het duo af en toe tentoon gesteld: een mooie cohesie tussen oud en nieuw.

Het kasteel is momenteel een echte trekpleister. Twee jonge dames openden er de koffiebar Bar Stark, en die boert erg goed. ‘De bar opent haar deuren voor iedereen uit de wijde omgeving, van grootouders met hun kleinkinderen tot ondernemers voor een business meeting. Op die manier wordt het kasteel een aangename ontmoetingsplaats voor de buurtbewoners en de ondernemers en creatievelingen in de ateliers.’