‘Een modernistische jarenzeventigbungalow die wat liefde kan gebruiken’: klinkt aantrekkelijk. Maar voeg er een verouderd binnenzwembad aan toe en het zoekertje blijft maanden online staan. Voor kunstenaar Ellen Vrijsen werd het haar droomhuis mét atelier.
Er gebeurt iets met je wanneer je Ellen Vrijsens adres in het Limburgse Zelem nadert. Ligt het aan het kronkelende straatje, het koor van tsjilpende vogels of de wiegende acaciabomen aan weerszijden van de hellende oprit? ‘Wij ervaarden tijdens ons eerste bezoek een enorm gevoel van thuiskomen’, herinnert de kunstenaar zich.
Sinds 2020 woont ze hier samen met haar man Jasper, chef productie bij Toneelhuis, en Eddie, de elfjarige vizsla met karakteristiek wit kopje. De twee jeugdliefdes, allebei grote fan van moderne architectuur, droomden al lang van een eigen bungalow in het groen, maar een onvervulde kinderwens deed hen de laatste jaren verlangen naar een echt toevluchtsoord.
‘We wilden een retraitegevoel’, licht Vrijsen toe. ‘Toen we hier aankwamen en het groene uitzicht zagen, stond het voor ons meteen vast. Ook al was er duidelijk veel werk aan, we zagen het potentieel.’
De rode, bakstenen bungalow dateert uit 1977 en was toe aan een fikse renovatie. ‘Initieel wilden we zoveel mogelijk originele elementen behouden, want we houden van de seventiesstijl, maar ze waren jammer genoeg te versleten’, vertelt Vrijsen. Om het huis in ere te herstellen schakelden ze bevriend architect Mieke Goris in. ‘Ons moodboard bestond uit Léon Stynen en Le Corbusier. Ze was meteen mee en zag er ook wat Japans modernisme in. Zo vormden we een gouden team.’
Geven en nemen
De woning aanpassen aan de moderne standaarden en tegelijk de bouwstijl respecteren: het bleek een balansoefening. ‘We deden al het mogelijke om de woning energiezuinig te maken, maar je kunt van een oud huis geen BEN-woning maken.’ Zo werden het dak, de ramen en het verwarmingssysteem volledig vernieuwd, maar toen de energiemeester adviseerde om ook het originele atrium te overkappen, won de esthetiek. ‘Zo’n mooie binnentuin hebben en daar dan een plastic tsjoep op zetten? Nee bedankt’, lacht Vrijsen. ‘Je moet het hier eens zien als het sneeuwt. Dat is me het beetje energieverlies wel waard.’
Groen als kroos
Je kunt het haar niet kwalijk nemen: het atrium in de inkomhal vormt het groene hart van de bungalow. De andere ruimtes wikkelen zich errond en kijken erop uit dankzij kamerhoge ramen, waardoor de woning ook nog eens baadt in natuurlijk licht. ‘Die vormgeving is enorm rustig. Dit huis zit zo fijn in elkaar, dat maken ze niet meer.’ Om de originele seventiessfeer verder in ere te herstellen, koos het team voor bekleding uit donker hout, vintage ogende tegeltjes en – uiteraard – zoveel mogelijk voltapijt. Voor het kleurpalet liet Vrijsen zich dan weer inspireren door haar liefde voor de natuur.
‘Ik neig vaak naar groen, ook in mijn werken. Dat brengt gewoon rust’, zegt ze. Al mocht het niet om het even welk groen zijn. ‘Ik heb heel veel stalen laten maken, zeker voor de gietvloer. Die wou ik in net dezelfde tint als het kroos dat op een vijver ligt. De gietvloerspecialist bekeek me raar, maar de architect was gelukkig helemaal mee. Eindelijk mocht ze eens iets anders doen dan greige.’
Zonder water
Dan komen we aan bij het pièce de résistance: het in 1992 aangelegde zwembad dat Vrijsen nu als atelier gebruikt. Tijdens de verkoop bleek het voor veel geïnteresseerden een doorn in het oog, maar voor het koppel was het liefde op het eerste gezicht. ‘Ironisch genoeg zijn wij echte waterratten. Toch wisten we meteen dat we het bad leeg zouden laten. We zagen de kosten niet zitten en we zwemmen sowieso liever in de buitenlucht.’ Het heeft echter ook een zekere symboliek in zich. ‘Er gaat voor mij weinig boven het gevoel volledig omhuld te zijn door water. Dat heeft zoiets helends. Ik voelde echt: hier moet ik zijn.’
Heiligdom
Een beurstapijt, twee muren en een extra trap later (een die wél tot op de bodem reikt) was de klus geklaard. ‘In het begin stonden onze vrienden hier teleurgesteld in hun zwembroek’, lacht ze. ‘Nu weten ze dat het zwembad mijn heiligdom is. “Ze zit weer in de put”, zeggen ze dan.’
Tijdens ons bezoek is de put in kwestie in volle voorbereidingsmodus. Vanaf 27 september heeft Vrijsen namelijk een solo-expo bij ( s o o n ) gallery in de Antwerpse Riverside Tower. Er heerst een gezellige chaos: links en rechts staan doeken uitgestald, her en der hangen teksten en foto’s op ter inspiratie en in een hoek ligt een collectie droogbloemen. Aan de rand van het zwembad kijkt hond Eddie goedkeurend toe. ‘Ik besef elke dag hoe uniek deze ruimte is’, glimlacht ze. ‘Ik wil hier nooit meer weg.’
De renovatie zit er dan wel grotendeels op, toch heeft het koppel nog tal van andere plannen voor hun droomhuis. Zoals de gevel en de terrassen onder handen nemen en op termijn hun vrienden toch ook in zwembroek verwelkomen: ‘We willen graag een zwemvijver aanleggen, maar dat is nog niet voor meteen. Niet alles hoeft nú te gebeuren’, aldus Vrijsen. ‘Een huis is een project, en je moet altijd blijven dromen.’
Ellen Vrijsen (46)
Kunstenaar en docent aan PXL-MAD.
Opgeleid als illustrator aan Sint Lucas Antwerpen.
Haar solo-expo Reminders loopt van 27 september tot 9 november bij ( s o o n ) gallery.
