Een minimalistisch meesterwerk: het verhaal achter Stool60 van Alvar Aalto

De schijnbaar eenvoudige Stool60 van Alvar Aalto is een knap staaltje minimalistisch vernuft en werd door de Finse designer zelf ‘het kleine zusje van de architectonische kolom’ genoemd. Een zoektocht naar het kleine verhaal achter dit grote ontwerp.

Eenvoud siert. Dat weet Alvar Aalto met zijn Stool60 intussen al negentig jaar lang te bewijzen. De kruk bestaat uit slechts één ronde zitting, drie poten en zes bouten, maar toch volstond het ontwerp om er miljoenen van te verkopen. Al is het schijnbare eenvoud. Wie net iets beter kijkt, merkt het vernuft van de stapelbare Stool60 aan de karakteristieke L-poot. Aalto, die dit jaar in Finland wordt gevierd omwille van zijn 125ste verjaardag, ontwikkelde ze samen met timmerman Otto Korhonen terwijl ze experimenteerden met houtbuigtechnieken. De innovatie, die Aalto ook patenteerde, werd voor het eerst toegepast in de kruk, die één jaar later een vierpotige variant kreeg. Hij noemde de uitvinding later ‘het kleine zusje van de architectonische kolom’, omdat het zo’n belangrijk structureel element vormde voor zijn meubelen.

Stool60 werd sinds 1933 onafgebroken geproduceerd in de oorspronkelijke fabriek. De kruk veranderde ook nauwelijks. Ten tijde van WOII zorgde de lijmschaarste ervoor dat het inzetstuk van de L-poot vervangen moest worden door een vingerverbinding. Na de oorlog werd de kruk luxueuzer: in plaats van het originele Finse berkenhout koos men voor duurder iepenhout en mahoniehout fineer. De Stool60 uit de seventies herken je aan een dikke laag felgekleurde lak, de kruk uit de eeuwwisseling aan de creatieve samenwerkingen waarvoor het een canvas werd. Misschien herinner je je nog de polkadotversie van Comme des Garçons’ Rei Kawakubo van tien jaar terug?

Zoek je een vintage exemplaar, let dan op dat je geen Frosta van IKEA in huis haalt. De schaamteloze kopie uit 1981 was niet alleen een pak goedkoper (nog geen 5 euro toen), ze was ook hoger, had een dunnere zitting en vier plattere poten. De bouten staan ook in een rechte lijn in plaats van geschrankt. De productie ervan werd uiteindelijk gestaakt. Maar online vind je ze makkelijk voor het tienvoudige van de prijs. Géén koopje dus.