Binnenkijken: van afgetakeld rijhuis naar buitengewone eyecatcher
Architect Bruno Vanbesien zag meteen het potentieel van een vervallen bakkerij die uitgeeft op een Brussels park. Niet alleen aan de achterzijde, maar ook aan de voorzijde is zijn rijhuis intussen uitgegroeid tot een buitenbeentje. Met haar koperen façade werd de woning zelfs een echte eyecatcher in Jette.
Als architect maakte Bruno een radicale keuze: hij weigert om nog huizen op het platteland te bouwen en focust zich op de renovatie van stadspanden. “In hun zoektocht naar meer ruimte en groen verlaten veel gezinnen de stad. Tegelijk is de locatie van een woning de eerste voorwaarde voor duurzaamheid. Daarom wilde ik met dit project aantonen dat een creatieve, ecologische en zelfs luxueuze woning midden in de stad perfect mogelijk is. Bovendien hou ik er ook van om naar mijn werven te kunnen fietsen”, glimlacht hij.
Toen de architect het afgetakelde rijhuis met de achtergelegen traditionele bakkerij voor het eerst bezocht, zag hij meteen het potentieel. Hoewel een bevriend makelaar minder overtuigd was, zette hij toch door. “We hebben twee openingen gemaakt in de originele structuur. Helemaal achteraan het bureau en ter hoogte van de keuken bevinden zich nu twee patio’s. Daardoor valt het licht binnen tot in de kern van de woning en ontstaan er doorheen het hele pand boeiende doorzichten. Zo kun je vanuit de woonkamer zien wat er in het architectenbureau, de achterste patio en – via de uitsnijding in de buitenmuur – zelfs in het park gebeurt”, vertelt Vanbesien.
Ruim dakterras
Doordat de gehele gelijkvloerse verdieping is volgebouwd, kwam er op de eerste verdieping ruimte voor het terras. Dat resulteert in een bijzonder ruime buitenruimte die bovendien een veel mooier uitzicht biedt op de omgeving. “We kijken over alle muren heen en genieten dus volop van het achtergelegen park. Terwijl de meeste mensen in een stadstuin tussen vier muren opgesloten zitten. Om de privacy ten opzichte van onze buren te garanderen moesten we wel overal 1,9 meter afstand houden van de scheidingsmuren. De grote bloembakken zorgen voor die afstand”, vertelt Vanbesien. “Het aangename van dit grote terras is dat we kunnen kiezen of we in de zon of, dichter bij het huis, in de schaduw willen zitten.”
De lichtgrijze terrazzotegels van het terras lopen over in de woonkamer. De grote ramen aan de achterzijde versterken het contact met de natuur, en laten het licht – in combinatie met de raampartij aan de voorzijde – overvloedig door de ruimte vloeien. Al is de façade wel voorzien van interne en externe lamellen die de privacy garanderen. Tegelijk leveren ze een boeiend, voortdurend veranderend lichtspel op.
“Dat de woonkamer zo ruim aanvoelt, is te danken aan de openheid en de plafondhoogte tot zelfs 3,5 meter. Het plafond van de meer functionele gelijkvloerse verdieping is dan weer verlaagd tot 2,35 meter. Doordat de keuken naast de patio en in een vide ligt, profiteert ook die van een overvloedige lichtinval en ruimtelijkheid”, vertelt Vanbesien.
Bij de twee bovenste verdiepingen is de originele hoogte behouden en is het balkenplafond opnieuw zichtbaar gemaakt. De slaapkamers, de badkamer en de was- en strijkkamer van het gezin bevinden zich op de tweede verdieping, onder het dak is er nog een gastenvertrek. “Door het traditionele plan van het huis te herdenken wilde ik de vier verdiepingen een betekenisvolle interpretatie geven.”
Oog voor detail
Niet alleen aan de achterzijde, maar ook aan de voorzijde is dit rijhuis nabij het station van Jette een buitenbeentje. Met haar koperen façade werd de woning een echte eyecatcher. Al was dat in eerste instantie geen esthetische, maar een technische keuze. “We wilden ons huis zo goed mogelijk isoleren, en tegelijk de façade zo dun mogelijk houden. Met een dikte van slechts 0,7 centimeter was koper de perfecte match. Bovendien kon ik er meteen onze garage en ons dak mee bekleden, en zal het geheel na verloop van tijd een mooie groene kleur krijgen. Het materiaal vergt geen onderhoud en zou minstens tweehonderd jaar moeten meegaan, waardoor het ook een duurzame keuze is”, vertelt Vanbesien.
De koperen strips inspireerden de architect om de ramen aan de achterzijde in even brede stroken in te delen. Ook binnen zit het huis vol opmerkelijke details. In de woonkamer is de hoogte van de lange wandkast waarin de technische installaties zijn verborgen afgestemd op de hoogte van de tafel én van het raam in de voorgevel. De extra dunne metalen trap bestaat uit twee U-vormen om een interessanter architecturaal element te bekomen. Zelfs de betonnen vloerplaten hebben bijzondere details: de planken van de mal waren slechts vijf centimeter dik, en op de hoeken zie je hoe ze in verstek gezaagd waren om de perfecte mal te kunnen maken. “De donkerbruine aluminium lamellen en de voordeur met gezuurd glas gaan op in de façade. In een lichtere variant komen de kleur en textuur van de koperen façade terug in materialen zoals het essenhout, het onbehandelde staal en de champagnekleurige details”, vertelt Vanbesien.
“Het traject heeft – onder meer door de pandemie – zes jaar geduurd, maar dat gaf me de tijd om over elk detail na te denken. Bovendien heb ik regelmatig zelf de handen uit de mouwen gestoken, zodat ik voortdurend kon overleggen met de vakmannen”, stelt Vanbesien. De ruimtelijkheid, de doorzichten en de doorgedreven details geven deze lage-energiewoning balans en karakter. “Dankzij de openheid en overvloedige lichtinval leven we hier midden in de stad op het ritme van de natuur en de seizoenen.”
ID Bruno Vanbesien (47)
Studeerde aan WENK (Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, Brussel).
Werkte bij Pascal François Architects.
Startte in 2005 zijn eigen bureau op in Brussel.
Is extern jurylid in verschillende architectuurinstituten.
Was medewerker van het Zwitserse webplatform world-architects en voorzitter van architectuurvereniging Archipel.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier