Architect Julien Dailly creëert herdenkingstuin voor Dutroux-slachtoffers: ‘Ons doel was om de buurt te genezen’

Op het puin van de voormalige woning van Marc Dutroux wordt vandaag een herdenkingstuin voor zijn slachtoffers ingehuldigd. Met deze plek willen de architecten van Reservoir A, kunstenaar Christophe Terlinden en de landschapsarchitecten van Carbonifère het immense verdriet dat al bijna dertig jaar nazindert, verzachten.

Aanvankelijk wilden de ouders van de slachtoffers – waaronder Julie Lejeune, Mélissa Russo, An Marchal en Eefje Lambrecks – niet dat het huis van Dutroux werd afgebroken, maar na onderling overleg werd toch beslist om er een gedenktuin te creëren. Een 93cm brede bakstenen muur omringt vandaag een grafheuvel die subtiel opgaat in het landschap. 

De plek biedt de buurtbewoners een groene ruimte aan met een kleurrijke vegetatie die doorheen de seizoenen verandert. Op één van de aangrenzende muren staat een herinterpretatie van een beeld dat na aan het hart ligt van de inwoners van Charleroi: een kind dat achter een vlieger rent, vrij en sereen. Een gelijkaardig muurschilderij camoufleerde lange tijd de panelen die de gevel van het huis Dutroux bedekten.

De aanleg van de Jardin du souvenir werd in 2021 gelanceerd door het gemeentebestuur van Charleroi. Het is een lang proces geweest waarbij verschillende spelers uit de stad betrokken waren: de kunstenaar Christophe Terlinden, het architectenbureau RESERVOIR A en landschapsarchitecten van Carbonifère. We spraken met Julien Dailly, architect bij RESERVOIR A.

Hoe kwam het project tot stand?

Julien Dailly: ‘Het project is mogelijk gemaakt dankzij de medewerking van verschillende spelers. De cel Charleroi-Bouwmeester – een onafhankelijk orgaan dat de gemeenteraad adviseert over een coherente stedenbouwkundige, landschappelijke en architecturale ontwikkeling – is eerst in gesprek gegaan met de familieleden van de slachtoffers. Zo konden we er zeker van zijn dat iedereen, van bij het begin, op dezelfde golflengte zat. Vervolgens werd ons het project voorgesteld.

We hebben hun ideeën uitvoerig doorgenomen, waarna we kunstenaar Christophe Terlinden vroegen om zich bij ons aan te sluiten. Hij voegde een artistieke dimensie aan het monument, zijn voorstellen zorgden voor wat symboliek, een vleugje hoop. Zijn bijdrage was essentieel.’

Hoe heeft de lokale bevolking het project onthaald?

‘We zijn heel goed ontvangen, door iedereen. De buurtbewoners zijn blij dat deze grimmige plek plaats heeft gemaakt  voor een tuin dat symbool staat voor hoop en herinnering. Het is de bedoeling om er zowel voorbijgangers als inwoners van Charleroi bij te betrekken. We hebben een rechthoekige nis voorzien waar iedereen een kaars of bloem in kan plaatsen. De nis wordt dan op haar beurt verlicht door een straatlantaarn op het kruispunt, een voorstel van Christophe Terlinden.’

Hoe voelt het om aan zo’n betekenisvol project te werken?

‘We zijn erg trots dat we deze tuin hebben aangelegd, maar zoeken de media-aandacht zelf niet op. We hoeven geen schouderklopjes, we willen enkel de stad en haar bewoners helpen. Ons doel was om Charleroi in staat te stellen haar wonden te likken, de buurt te genezen van haar geschiedenis en zo te verlichten, letterlijk, door de lantaarnpaal van Christophe Terlinden eraan toe te voegen. Deze plek vertelt een verhaal en zal de wijk ongetwijfeld vooruithelpen. Het is een veerkrachtproject.’