‘Als je mijn lamp koopt, hoef je geen drugs te kopen’: het verhaal achter het wervelende succes van de lavalamp

Er ging eens een boekhouder naar een Engelse pub. Het zou het begin kunnen zijn van een flauwe grap, maar zo start het verhaal van de immer populaire lavalamp. Heb je tieners in huis, dan is de kans groot dat de lamp hoog op hun verlanglijstje prijkt, ook al is het hypno­tiserende ding intussen zestig jaar oud.

Edward Craven Walker, een Britse boekhouder en ondernemer die op de een of andere vreemde manier ook naam maakte met het produceren van onderwater-naturistenfilms, was de tijd aan het doden op café in het na­­oorlogse Hampshire toen zijn oog op een vreemd uitziend object viel. Op het fornuis achter de toog merkte hij een glazen cocktailshaker op waarin vreemde vloeistoffen aan het borrelen waren. Het bleek een kookwekker te zijn: wanneer wasklodders zich aan het oppervlak vormden waren de eieren gaar­gekookt. Walker raakte gefascineerd door het object. Zou hij daar een sfeerlamp van kunnen maken? En zo geschiedde, al was het wel David George Smith die de chemische formule van de vloeistof en het apparaat ontwikkelde.

Tegen het einde van de sixties produceerde het bedrijf van Walker jaarlijks miljoenen ‘Astro-lampen’, zoals hij ze noemde. Dankzij haar psychedelische, groovy vibe werd de lamp heel snel opgepikt door de opkomende hippiecultuur. “Als je mijn lamp koopt, hoef je geen drugs te kopen”, zou Walker ooit hebben verklaard. De lamp dook op in cultshows als Doctor Who en The Avengers; Ringo Starr en David Bowie werden ermee geportretteerd.

Nochtans was symbool staan voor de swinging sixties niet de originele ambitie van Walker. Hij had zijn zinnen eerder op een traditionele doelgroep gezet. Volgens The Smithsonian werden Astro Lamps eerst op de markt gebracht als een stijlvol en sober design. Nu zie je ze opduiken in gloednieuwe, flitsende uitvoeringen van onder meer Sabine Marcelis, Studio Job, Duran Duran en fotograaf Rankin.