Ode aan onkruid: 9 tuintrends van de Chelsea Flower Show 2023

De Chelsea Flower Show is een van de belangrijkste tuinevents van het jaar. Wij spotten er vorige week deze plant- en tuintrends.

Met 170.000 waren ze, de bezoekers van de legendarische Chelsea Flower Show. Ze kwamen zich vergapen aan indrukwekkende showtuinen, een tent vol plantenkwekers drie voetbalvelden groot en originele ideeën voor kleinere tuinen, balkons en zelfs huisplanten. Chelsea Flower Show is een soort Olympische Spelen voor tuinmensen, waar gerenommeerde ontwerpers, hoveniers en plantenmensen van over heel de wereld samenkomen om te tonen wat ze kunnen en doen. Er worden ideeën de wereld in gestuurd, nieuwe planten voorgesteld en trends gelanceerd. Wij verzamelden ze voor jou.

Edimentals

Een samentrekking van ‘edible’ en ‘ornamentals’. Groenten, kruiden en andere eetbare planten worden niet langer verstopt achteraan de tuin, maar krijgen een prominente plaats. Dat kan in de traditionele moestuinrijen, maar de trend dit jaar was om groenten en bloemen te mengen. Niet alleen omdat het mooi is, maar ook omdat bloemen de insecten aantrekken waar ook je groenten baat bij hebben. Het ultieme voorbeeld dit jaar was de Saville tuin, met een buitenkeuken en een hele tuin om uit te plukken tijdens het koken. Ook opvallend waren serres die niet alleen gebruikt werden om tomaten te kweken, maar waar een mooi zeteltje je ook een plaats geeft om rustig een boek te lezen.

Onkruid. Excuseer, wilde bloemen

Groot-Britanniës bekendste tv-tuinier, Alan Titchmarch – bovendien ook directielid van de Royal Horticultural Society die deze show organiseert – klaagde voor de deuren open gingen dat te wilde tuinen met te veel onkruid geen eer doen aan de tuinier. Maar de designers en tuinmensen lapten zijn mening aan hun rubberen laarzen. Paardenbloemen, netels en bramen, vingerhoedskruid en zevenblad: lokale wilde bloemen die tot voor een paar jaar als onkruid omschreven werden, doken – opzettelijk – in heel wat tuinen op. Semantiek is belangrijk. De organisator Royal Horticultural Society noemde ze de hero-planten van de show, en een van de designers, Tom Massey, noemde ze veerkrachtig. Ze kunnen de biodiversiteit in je tuin vergroten, trekken insecten aan en als je ze niet langer als onkruid ziet, moet je ook minder tijd op je knieën zitten wieden.

Er wordt ook elk jaar een ‘product van het jaar’ verkozen. Dit jaar was dat Lindum Wildflover Turf, een grasmat die zonder plastic en turf gekweekt wordt, en waar zo’n 27 lokale bloemen in zitten.

Opgevuld

Elke vierkante centimer van een tuin kan worden gebruikt. In de London Square Community Garden tuin worden de borders tussen de patio en de plantenbakken vol geplant met kruiden bijvoorbeeld, die bovendien heerlijk gaan geuren als je ertegenaan loopt. Ook voor onder de bank en zelfs in het pad kozen de designers planten.

Dood hout

Van ‘omgevallen’ bomen tussen de planten tot sculpturen, van takken als haag tot verzaagde bomen als tuinmeubelen. Heel wat tuinen gebruikten hout in hun ontwerp, van ornamentaal dood tot mooi verzaagd.

Champignons

Zelfs toegewijde moestuiniers wagen zich niet allemaal aan champignons, maar dat zou wel eens kunnen veranderen. Eetbare fungi zijn niet alleen lekker, ze verbeteren ook de kwaliteit van je grond. In The Mush Room, de stand van Caley Bros, groeiden er oesterzwammen in potten, kommen en zelfs uit boeken en in The Balance Garden van Wild City Studio, werd een container herbruikt om in een stedelijke omgeving spectaculaire paddenstoelen te kweken.

Rustige kleurenpaletten

Twee tuinen waar iedereen het over had, waren de ‘A Letter From a Million Years Past’-tuin Jihae Hwang en de ‘Nurture Landscapes’ tuin van Sarah Price. De eerste was een soort recreatie van een stukje Zuid-Korea, met grote rotsen, een oude vervallen boerderij als achtergrond en groen als de dominante kleur. De Nurture Landscapes tuin was geïnspireerd doorkunstenaar Cedric Morris, die bekend stond als excellente plantenschilder. Aardekleurige muren, eindeloze irissen in zachte, caramelle, abrikoos en paarse tinten, en luchtige ‘net genoeg’- beplanting.  

Interessante muren

We vergeten wel eens dat de omheining of muur rond onze tuin niet gewoon de buren buiten houdt, maar ook een achtergrond is voor onze planten. Van felgekleurde houten latten van verschillende hoogte en breedte zodat je in de loop der dag een mooi veranderend schaduwspel krijgt over zwartgeblakerde houten planken waar het groen en de bloemen echt van gaan knallen en donkergroene tegels tot aardekleurige lemen muren die rust uitstralen.  

Waterdoorlatende paden

Ontharding van tuinen is een van de belangrijkste tuinideeën en in Chelsea gebeurde het dit jaar ook op de paden. Heel wat paden waren van grind, bakstenen met grote groeven in zand, verpletterde stenen of gewoon aangestampte aarde met hier en daar een welgemikte stepping stone. Sommige experts riepen ‘puin’ dan ook uit tot een thema van 2023, omdat het op allerlei manieren in tuinen te zien was. Dat is niet alleen goed omdat regen zo de grond in kan sijpelen, maar het is ook een stuk goedkoper dan een volledige ‘bestrating’. In een aantal tuinen mochten planten als tijm, mos en madeliefjes tussen de stapstenen groeien.

Tuinieren met klimaatverandering

Er was geen enkel grasveld te zien op de hele tuinshow, en dat was volgens TV-tuinman Joe Swift hét teken dat duurzaam tuineren en klimaatverandering doorgedrongen zijn in alle lagen van de tuinindustrie. Warmere zomers betekent planten die goed tegen de droogte en hitte kunnen, zoals irissen (alweer) en wilde rozen, alliums en salvia, en uiteraard lavendel. Er was ook veel aandacht voor het opvangen en gebruiken van regenwater, en op de Royal Entomological Society Garden van Tom Massey zag je een vijver die regenwater opvangt, niet alleen om dieren en insecten aan te trekken maar ook om de tuin mee water te geven als het nodig is.  Duurzaam tuinieren gaat ook over plasticvrij kweken en veenvrije potgrond, want in het Verenigd Koninkrijk wordt veen vanaf eind 2024 verboden in potgrond.