Whisky voor Dummies: de ultieme handleiding

Een lekker glaasje whisky kan zalig ontspannend werken. Alleen zijn er zoveel soorten whisky, zoveel verschillende manieren waarop je het kan drinken en zoveel mensen die er een mening over hebben, dat je er bijna stress van zou krijgen. Vrees niet, wij stelden een handleiding samen waarmee u aan de slag kan.

Blended of single malt?

De eerste stap is eigenlijk weten wat voor whisky’s er zijn. Je hebt de keuze uit een single malt whisky en een blended whisky en dit is het grootste onderwerp van discussie onder de whisky drinkers. Want wat is beter?

Een single malt is een whisky die wordt vervaardigd uit een mout, gevormd uit gerst van hoge kwaliteit. Een blended whisky is een mix tussen een single malt en een goedkopere sterke drank, meestal een graan whisky. Hier lijkt het kwaliteitsverschil al duidelijk en zoals vele ook zeggen is een single malt beter dan een blended whisky. Toch is het niet zo eenduidig. Het is inderdaad zo dat een blended whisky een goedkopere whisky variant kan zijn, maar het hoeft niet.

Waar de kwaliteit van een single malt wordt bepaald door het karakter van die ene mout, het gebruikte vat en de duur van het rijpen, wordt de kwaliteit van een blended whisky bepaald door het ‘huwelijk’ tussen de single malt en de graan whisky. De volgende vragen zijn hierbij van belang: Hoeveel gebruik je van beide ‘spirits’, hoelang laat je beide rijpen voor het mengen, in welk vat doe je beide en hoelang giet je ze terug in het vat na het mengen?

Beide soorten whisky kunnen van uitstekende kwaliteit zijn, bepaal dus zelf wat je lekker vindt.

Welke whisky drink je?

Het herkennen van een whisky begint al voordat je hem proeft. Aan de kleur kan je vaak zien of een whisky lang of kort heeft gerijpt. Een donkere kleur is een teken van langer rijpen. Maar het kan ook zijn dat er wat extra karamel aan is toegevoegd om hem wat donkerder te maken, dus het zegt nog niet alles.

De volgende stap is afgaan op de geur van een whisky. De geur verraadt heel wat over hoe de whisky zal smaken. Een jongere whisky heeft vaak een iets scherpere en sterkere alcohol lucht, als je hier aan ruikt dan voel je de alcohol prikkelen aan je luchtwegen. Hoe langer een whisky heeft gerijpt hoe zachter de geur. Hier herkennen we dan ook het eerste verschil tussen single malt en blendend whisky, een single malt ruikt voller en robuuster en een blended whisky ruikt vaak wat ronder. Dit klinkt misschien vaag, maar als je je neus zijn werk laat doen, begrijp je het meteen.

De laatste stap voor het proeven is om de whisky goed door je glas te laten draaien. Als je dan stopt zullen er druppels lang het glas naar beneden lopen, deze worden ook wel ‘legs’ genoemd. Als deze ‘legs’ lang zijn en snel naar beneden lopen heeft de whisky minder lang gerijpt en zijn ze kort en langzaam dan is het een whisky die lang gerijpt heeft.

Voor het proeven geldt hetzelfde als bij het ruiken; een scherpere en sterkere alcohol smaak is het teken van een jongere whisky, een oudere whisky is vaak wat zachter. Single malt is vol en robuust en blended whisky is zachter en ronder. Maar vooral belangrijk is natuurlijk of jij hem lekker vindt.

Hoe drink je whisky?

Hoe je je whisky drinkt is ook nog een grote vraag. Je kan hem puur drinken, mat een klein beetje water of met ijs. Ook dit is verkennen van je smaak, want iedereen vindt iets anders lekker.

Als je de whisky puur drinkt, dan drink je hem zoals de brouwers het gewild hebben. Zij hebben veel tijd gespendeerd aan de smaak van deze drank. Logisch dus om hem zo te drinken. Alleen het hoge alcohol percentage is soms wel erg heftig voor je smaakpapillen, dus na een paar slokken kan het zijn dat je de smaak niet zo goed meer proeft. Een oplossing is dan om er een klein scheutje koud water bij te doen. Op deze manier komen er meer aroma’s vrij uit de whisky, de smaak wordt iets voller maar het belangrijkste is dat je het alcoholpercentage wat verlaagd en zo de smaak iets beter binnen krijgt.

Een combinatie is natuurlijk ook mogelijk. Wil je wel de echt pure smaak ervaren, maar geen verlamde smaakpapillen, dan neem je de eerste slok puur en dan doe je daarna pas wat water bij de whisky.

Tot slot is er dan nog de mogelijkheid voor een whisky met ijs. Hier begint je smaak vrij puur, maar naarmate het ijs smelt, komt er steeds meer water in je whisky. Veel mensen beweren daarom dat dit juist niet de manier is om whisky te drinken, omdat je aan het einde een waterig aftreksel over zou hebben. Maarn zoals net al gezegd, komen er nieuwe aroma’s vrij door het toevoegen van water aan je whisky. Bij iedere slok is de verhouding whisky-water weer anders, dus iedere slok heeft een ander aroma. De eigen voorkeur is hier erg belangrijk. Wel raden we een beginnende whiskydrinker aan om te beginnen met wat water of ijs, meteen aan de pure whisky kan soms wat heftig zijn.

Extra lekkere tips

Graag sluiten we af met en aantal lekkere whisky tips, om je whiskyhorizon wat mee te verbreden. Zo is de combinatie van een whisky met een lekker stuk chocolade echt goddelijk. Hoe puurder de chocolade, hoe beter. Hou je zo op zijn tijd van een sigaar, dan is deze in combinatie met een whisky ook zeker aan te raden. Goed om te onthouden is dat hoe pittiger je sigaar is, hoe zachter je whisky moet zijn, en vice versa natuurlijk. Ook is een whisky heerlijk te combineren in je koffie of als mix, perfect aan het einde van de dag of tijdens een ontspannend moment in de zon.

Om met de woorden van George Bernard Shaw af te sluiten “Whisky is liquid sunshine”.