De nieuwe foodtrends: wat schaft de pot in 2022?

Vegan blijft regeren, al heeft die droge bloemkoolrijst gelukkig zijn beste tijd gehad. En ongegeneerd genieten in de frituur is net zo belangrijk als tafelen op topniveau. Welkom in het nieuwe eetjaar!

Joie de vivre en witte tafellakens

In 2021 werden hoge en lage culinaire cultuur naar hartenlust gemixt (denk aan hotdogs en champagne of een schep kaviaar op fried chicken), in 2022 zal de restaurantervaring opnieuw op een voetstuk worden geplaatst. Witte tafellakens, jezelf uitdossen om op restaurant te gaan, genieten van het moment: in 2022 wordt luxe weer luxueus.

Moringa

Het is al jaren onder de radar aan het sluimeren, maar dit jaar zou het finaal doorbreken: moringa, een ‘wonderboom’ die al eeuwen als natuurlijke remedie wordt gebruikt in Afrika en Indië. Deze snelgroeiende en droogtebestendige bomen worden nu al in veel delen van de wereld ingezet om ondervoeding te bekampen. De bladeren van de boom zijn supervoedzaam én worden in de VS opgepikt als minder prijzig alternatief voor matchapoeder. Het groene poeder verdwijnt er in smoothies, dressings en gebak, maar ook in granola en ijs. Nu nog wachten op onze groene revolutie.

Van kop tot staartvin

Als het op vlees aankomt, is een kop-tot-staartbenadering geen nieuws meer: we weten al lang dat de filet niet het enige begerenswaardige stuk van het dier is. Bovendien is het niet meer dan respectvol om alle delen van het dier een lekkere bestemming te geven als het dan toch geslacht wordt. Wat vis betreft is die filosofie nog niet helemaal doorgedrongen, maar daar brengt de Australische chef Josh Niland (bekend van zijn boek The Whole Fish) verandering in. Vergaap je op zijn Instagrampagina aan foto’s van zijn rijpingscellen voor vis, gerechten met kabeljauwkeel, zijn tonijnstaartsoep of orgaanvlees uit de zee. Schrik dus niet als je dit jaar een gestoomde vissenkop op je bord krijgt!

Kappen met kappen

De klimaattop in Glasgow afgelopen jaar zorgde voor één lichtpuntje: het besluit dat ontbossing moet stoppen tegen 2030. Geen bos meer kappen heeft ook een impact op ons bord: van de zes producten die het meest bijdragen tot ontbossing – rundvlees, palmolie, soja, koffie, cacao en hout – zijn er vijf die we dagelijks eten. Europa is drukdoende met een wet die ervoor zal zorgen dat producten waarvoor bossen moeten wijken geen plaats meer hebben op de Europese voedselmarkt. Helen Kranstauber van Food Cabinet voorspelt dan ook dat steeds meer start-ups en gevestigde merken zich zullen profileren met lekkers waarvoor geen boom is gekapt. Zo werken er nu al start-ups aan een alternatief voor koffie waar geen koffiebonen aan te pas komen – maar wel lokale producten die een gelijkaardige, gebrande smaak in je kop opleveren.

Vegan alles

Bij alle supermarkten waar we ons oor te luisteren leggen klinkt het luid en duidelijk: zowel in volume als in diversiteit zal het plantaardige supermarktaanbod dit jaar exponentieel toenemen. Vegan is niet meer noodzakelijk beperkt tot het ‘gezonde segment’, merkt ook vegan blogger Elisabeth Van Lierop. ‘Je vindt ook vegan comfortfood zoals diepvriespizza’s of ijs van Ben & Jerry’s. Steeds meer mainstreammerken brengen een plantaardige versie van hun product op de markt. Dit zorgt ervoor dat (af en toe) plantaardig eten nog makkelijker wordt: het hoeft niet langer én plantaardig én gezond én ingewikkeld te zijn.’

Diversiteit smaakt

Dat Seppe Nobels Mens van het Jaar werd in dit magazine had alles te maken met het project Instroom.Academy, waarbij nieuwkomers opgeleid worden tot chefs. In 2022 zullen we steeds vaker het resultaat van een ontmoeting tussen verschillende culturen proeven. Een ander inspirerend voorbeeld van cross-culturele culinaire ontmoetingen is Mixblik uit Rotterdam: een eigenwijze onderneming die duurzaam en lokaal geproduceerde maaltijden in blik maakt. Achter de potten staan Rotterdamse powervrouwen met een vluchtelingenachtergrond, de gerechten komen uit hun land van herkomst, zijn veganistisch en zonder conserveringsmiddelen. Tijd voor een Belgische versie!

Yuzu

Chefs ontdekten al langer de aromatische, frisse smaak van yuzu, een Aziatische citrusvrucht die populair is in de Japanse keuken. Na zijn gastronomische gastoptreden vinden we yuzu nu ook in de supermarkt in een breed gamma producten zoals vinaigrettes, frisdrank, seltzers en gebak.

Belgische natuurwijn

Sommelier Diederik Herbots van restaurant Ogst in Hasselt voorspelt dat de Belgische wijn dit jaar nog meer zal boomen. ‘Opvallend is ook dat steeds meer wijnmakers in ons land natuurlijk te werk gaan: zo min mogelijk ingrijpen in de wijngaard én bij de vinificatie’, aldus Herbots. ‘Belgen hebben ook steeds meer interesse om natuurlijke wijnen te proeven. Het is intussen duidelijk dat er meer bestaat dan enkel funky en troebele natuurwijnen. Ik laat mensen graag het grote aanbod elegante natuurlijke wijnen ontdekken.’

Flitsbezorgers

Een cake aan het bakken en je mist net één eitje? Geen koffiefilters meer en vreselijke nood aan een kop koffie? Waar je vroeger bij deze kleine huishoudelijke noodgevallen ging aanbellen bij de buren, open je in 2022 een app op je telefoon. In Brussel en Antwerpen is er al zo’n supersnelle bezorgservice actief: Gorillas zorgt ervoor dat je boodschappen tien minuten na bestellen door een fietskoerier aan de voordeur zijn geleverd. Bij onze noorderburen is het flitsbezorglandschap al uitgebreid tot een viertal spelers, die elkaar beconcurreren op snelheid, duurzaamheid of aanbod. De kans dat ook bij ons in steeds meer steden mobiele supermarktapps opduiken is zéér groot.

De nieuwe melkboer

We willen steeds lokaler eten, maar we houden zo van exotische smaken… Dat hoeft geen probleem te zijn. Door het veranderende klimaat kunnen we producten die vroeger van verder moesten komen, ook hier kweken. Zo wordt er in Wageningen volop gewerkt aan een Neder Banaan, hebben vissers steeds vaker een inktvis in het net, wordt er Belgische thee en gember gekweekt en blijken sojabonen in onze contreien goed te groeien. Helen Kranstauber van Food Cabinet tipt ons de sojamelk van Nederlandse bodem van ‘De Nieuwe Melkboer’ en in de Belgische winkelrekken ligt er zwarte en groene ‘Localtea’.

Vergeet de suikerwafel

De tijd dat je na het zwemmen enkel een suikerwafel en een chocomelk kon bestellen lijkt op zijn eind. De gezonde Belgische fastfoodketen Foodmaker sloot een deal met Sportoase om volgend jaar zes sportkantines om te vormen tot gezonde restaurants. En daar stopt het niet: op termijn zouden alle sportkantines van Sportoase een gezonde make-over krijgen.

Opwarmertje

De diepvriesmaaltijd is aan een opmars bezig. Geen zielige lasagne, wel gezonde en kleurrijke maaltijden vol groenten. Vaak als eenpersoonsportie verpakt, mikkend op de markt van de drukbezette maar bewuste single. Zo zijn de plantaardige diepvriesmaaltijden van Lazy Vegan al te krijgen in Colruyt en Albert Heijn: een diepgevroren eenpansmaaltijd die je alleen maar hoeft op te warmen.

Restaurant wordt deli

De afhaalrevolutie is nog lang niet uitgedoofd. Steeds meer gastronomische restaurants openen een delicatessenwinkel in de nabijheid van hun zaak. Dit type restaurant zet minder vaak in op bezorgdiensten zoals Deliveroo en wil takeaway stijlvol aanpakken. In zo’n gastronomische deli vind je dan ook kant-en-klare restaurantmaaltijden en exclusieve ingrediënten. Een paar voorbeelden van deze trend (die zich dit jaar zal doorzetten): Ogst Deli in Hasselt, Dhome to go in Menen en Glocal in Brugge.

Noem het bij zijn naam

Wie de internetheisa rond kookboekenschrijfster Alison Roman heeft gevolgd, weet: het is niet oké om een Indische chana masala curry ‘The Stew’ te noemen en zelf met alle eer te gaan lopen. Andere voorbeelden: een Koreaanse bibimbap wordt een generieke ‘rice bowl’ of paratha wordt ‘platbrood met boterige laagjes’. Het privilege om culinair te shoppen in andere culturen en de herkomst vervolgens feestelijk te negeren wordt – zeker in Amerika – steeds sterker afgekeurd. Niks mis met leren uit andere keukens, maar noem het kind bij zijn naam.

Aardappelmelk

In Zweden kun je het al bij je cornflakes gieten: aardappelmelk is een van de vele nieuwe plantaardige melkdrinks die we dit jaar zullen proeven. Dichter bij huis is er de Belgische start-up Tiptoh, die sinds kort melk van gele spliterwten verkoopt via zijn webshop. Na de intussen vertrouwde soja-, haver- en amandelmelk zal de diversiteit in dit segment enkel groeien.

Weekend in de week

De strakke opdeling tussen week en weekend verdwijnt als het op dineren aankomt. Werd een chic etentje vroeger bij voorkeur op zaterdagavond gepland, dan kan dat nu ook gewoon op een doordeweekse dinsdag. Dat komt onder andere door het feit dat steeds meer restaurants in het weekend sluiten. Dit is dan weer een gevolg van het nijpende personeelstekort of van een poging tot een betere balans tussen werk en leven van horecaondernemers.

Het is geen kookboek, het is een levensstijl

Naast een overrompeling van vegan kookboeken verwacht boekhandelaar Wouter Cajot (Stad Leest) in 2022 steeds meer boeken van chefs en restaurants die op de grens tussen salontafelboek en kookboek balanceren. ‘Zo is recent het prachtige boek van het Parijse restaurant Septime verschenen bij Phaidon’, vertelt Wouter. ‘Het is zo’n boek waaruit je nooit zult koken, maar waarvan je wel de onweerstaanbare aandrang krijgt om een citytrip naar Parijs te boeken.’

Belgisch bakgraan

Het graan voor ons dagelijks brood komt meestal uit zonnigere oorden. Al is de kans dat je dit jaar een Belgische boterham smeert groot. Steeds vaker staat ook op Belgische akkers weer graan voor brood. Zo kun je bij bakkerij Korst in Leuven brood kopen met graan van de nabijgelegen Boerencompagnie, werken ze bij bakkerij Domestic in Antwerpen met Belgisch oergraan en komt ook Bioplanet naar buiten met een brood van Belgische bodem.

Bestelrobots

Dit is een trend die veel mensen liever zouden zien verdwijnen, maar digitaal bestellen op restaurant is een blijver. Na de corona-menukaarten-ban zijn veel restaurants blijven inzetten op de QR-code om het menu te bekijken én te bestellen. Dat soort tijd- en personeelbesparende innovaties zullen we steeds meer zien. Van grote bestelschermen in fastfood-restaurants tot apps op je eigen telefoon: een restaurantbezoek zal je schermtijd vanaf nu alleen maar de hoogte injagen.

Zonnebloempitpasta

We werden in 2021 al om de oren geslagen met allerhande notenpasta’s (pindakaas ging al jaren mee, maar nu smeerden we ook amandel, hazelnoot en cashew). Dit jaar komt er een nieuwe favoriet op de proppen: zonnebloempitpasta. Zonnebloempitten krijgen sowieso een moment in 2022: de zaadjes werden door de Amerikaanse natuurvoedingsketen Whole Foods gehyped in hun trendrapport voor komend jaar wegens gezond (Zink! Magnesium! Selenium!) en geen noot (en dus een goed alternatief voor mensen met een notenallergie). De beige, romige pasta heeft een subtiel notenaroma en werd door Ben & Jerry’s al verwerkt in vier van hun vegan ijssmaken. Binnenkort ook op jouw boterham?

Chef wordt brouwer

‘Ik zie steeds meer collega’s zelf spannende elixers brouwen in hun keuken’, vertelt Wim Ballieu van Balls & Glory. ‘Ook in mijn eigen restaurant ben ik bezig met het ontwikkelen van een eigen spritz: zo’n lokaal gebrouwen bitter lijkt me een mooie aanvulling op onze menukaart.’ De chef voorspelt dat steeds meer creatieve chefs ouderwetse drankjes zoals cognac of likeurtjes nieuw leven zullen inblazen.

Simpel of extravagant

Dineren gaat in 2022 twee kanten op: ofwel zoeken we simpele comfortfood op, ofwel gaan we voor een ervaring die we ons nog lang zullen heugen. ‘Ik merk dit ook bij mezelf’, vertelt Wim Ballieu. Gewoon op restaurant gaan verdwijnt: ofwel ga ik voor gezelligheid naar de frituur ofwel ga ik voor een duizelingwekkende restaurantervaring op sterrenniveau.’

Kouign amann

Wie dit heerlijk boterige, plakkerige Bretoense gebakje met laagjes nog niet geproefd heeft, krijgt daar zeker de kans toe in 2022. Het is een heerlijk decadent staaltje brute patisserie dat bij ambachtelijke bakkers steeds populairder wordt.

Paddenstoelen drinken

Geneeskrachtige paddenstoelen zijn hip. Je koopt ze als tinctuur of verpulverd tot poeder. Zo is de chaga paddenstoel een traditionele immuniteitsbooster in Scandinavië. Het gitzwarte poeder van deze zwam vind je in gezondheidswinkels om door je smoothie te roeren of een straffe thee mee te zetten. Ook populair: lion’s mane en reishi.

Water met een lékker smaakje

De vreselijk artificiële gearomatiseerde waters zijn al jaren aan een opmars bezig, maar gelukkig zullen dit jaar hun natuurlijke versies in de rekken verschijnen. Vergeet dat citroenwater met een wasproductsmaakje, en haal opgelucht adem bij de frisse natuurlijke citrussmaak van het citroenwater 2.0.