Wrijf het erin: hoe effectief zijn gezichtsmassages?

Net zoals een sportsessie ons silhouet verbetert, zou ‘face fitness’ onze gelaatstrekken weer in vorm brengen. De dynamiserende gezichtsmassage wordt steeds populairder, thuis en in spa’s.

Backstage bij modeshows zien we het steeds vaker: gezichten van modellen – mannen en vrouwen – worden ‘voorbereid’ voor het aanbrengen van de make-up. Deze trend, waarbij het gezicht gemasseerd wordt, is een essentiële stap geworden, bijna even belangrijk als het opmaken zelf. Deze nieuwe behandeling komt voort uit de groeiende invloed van facialists, die gespecialiseerd zijn in dynamiserende gezichtsmassages. Sarah Vandendriessche is er zo eentje: zij volgde in Londen en Parijs opleidingen bij de grote namen in de nieuwe schoonheidsdiscipline en werkte in maart backstage voor het defilé van Balmain. De massagetechniek is een totaal andere aanpak dan de langetermijnbehandelingen die ze aanbiedt in haar instituut. Maar de resultaten zijn duidelijk zichtbaar. ‘Na de reiniging van het gezicht activeert een massage van tien minuten met stimulerende bewegingen de bloedcirculatie en ontspant het de trekken.’

Vijftienduizend fronsen

De boom van wat sommigen face fitness noemen heeft veel te maken met het democratiseren van procedures uit de esthetische geneeskunde. Om te kunnen optornen tegen de concurrentie van Botoxinjecties, behandelingen met hyaluronzuur en andere dermatologische peelings, moest er een nieuwe aanpak komen voor traditionele cosmetica. Het eenvoudig aanbrengen van een serum of een crème volstaat niet meer voor een goede huidverzorging. Een massage, met de hand of met behulp van almaar geavanceerdere apparaten, is zowel thuis als in de spa een essentiële behandeling geworden. Deze massages zijn vaak gebaseerd op oude oosterse technieken. Ze zouden de gelaatstrekken weer in vorm brengen, zoals een sportsessie ons lichaam verstevigt.

De behandeling vertrekt van een eenvoudig feit: ons gezicht telt een vijftigtal spieren die onze expressie bepalen. Dagelijks trekken onze gezichtsspieren niet minder dan vijftienduizend keer samen. Sommige spieren werken te veel – zoals de spieren die de fronsrimpel tussen de wenkbrauwen veroorzaken – en andere te weinig, waardoor de huid verslapt. De te hard werkende zones, denk aan de kaken of het gefronste voorhoofd, staan onder spanning. Een massage kan dan helpen. Zoals we een beroep doen op een fitnesscoach om ons lichaam weer in vorm te brengen en om voor ons een routine uit te werken voor thuis, zo kunnen de facialists – maar ook de beautymerken die actief zijn in spa’s – programma’s aanbieden die een combinatie zijn van regelmatige behandelingen in schoonheidsinstituten en zelfmassage thuis om zo de effecten van verzorgingsproducten te versterken. Net zoals in fitness en yoga zijn er tegenwoordig bijna evenveel methodes als beoefenaars, en lang niet iedereen deelt dezelfde visie omtrent wat al dan niet helpt in de strijd tegen veroudering.

Grimassend glad

Face fitness is overigens niet te verwarren met het populaire facial yoga. Dat berust op dezelfde principes – de ‘luie’ spieren van het gezicht moeten worden gereactiveerd – maar naast zelfmassage komen daar ook bewegingen bij kijken, of moeten we zeggen: grimassen? Googel maar eens op facial yoga. Het merk Rituals werkte zelfs samen met Abigail James, specialiste in face lifting massages, om cursussen voor beginners aan te bieden op zijn website. In België bieden verschillende studio’s, o.a. Yoganna in Antwerpen en My Best Face in Brussel, inleidende workshops aan.

Clarins deed, na onderzoek in het laboratorium, dan weer een aantal aanpassingen om aan de behoeften van de klant tegemoet te komen. ‘Na een behandeling van een uur waarbij het gezicht twintig minuten lang wordt gemasseerd, stellen wij een vermindering tot 28 procent vast van de zichtbare rimpels’, bevestigt Dominique Rist van Clarins. ‘Dat is uiteraard geen absoluut cijfer. Het resultaat is afhankelijk van de huid van de cliënt en van de behandelende persoon. Maar de resultaten zijn er en kunnen een week lang zichtbaar blijven als de massage thuis juist wordt verdergezet. ’s Ochtends en ’s avonds, elke dag van het jaar. Net zoals bij lichaamsbeweging is regelmaat van primordiaal belang.’ Op de website van Clarins vind je onder het thema ‘Beauty School’ achttien video’s (waaronder drie specifiek voor mannen) waarin het abc van de methode, uitgewerkt door Clarins-oprichter en professioneel masseur Jacques Courtin-Clarins, uit de doeken wordt gedaan. ‘Onze techniek is uitsluitend gebaseerd op het uitoefenen van druk’, benadrukt Dominique Rist. ‘We zullen nooit trekken aan de huid, want dan bestaat het gevaar dat je de huid uitrekt en dat ze dunner wordt.’

Alle beoefenaars van de nieuwe discipline voeren min of meer dezelfde handelingen uit – draineren, kneden, drukken en knijpen – maar in een eigen volgorde, ritme en intensiteit om een ‘signatuurmassage’ uit te werken die hen onderscheidt van de anderen.

Woweffect

Bij Caudalie is Sylvie Bolzan verantwoordelijk voor het opstellen van een protocol zodra een nieuw gamma wordt gelanceerd of geherformuleerd. Zoals de antiverouderingslijn Premier Cru, die belooft in te werken op acht tekenen van veroudering. ‘Bij ons draait alles om massage, vanaf het moment dat je je installeert in de behandelingscabine. De relaxatiefase is essentieel om de gelaatstrekken te ontspannen. De cadans van de bewegingen en het gewicht van de handen zijn hierbij erg belangrijk. Om een spier te ‘drogen’ worden, net zoals dat in de sportwereld gebeurt, snelle bewegingen uitgevoerd met een lichte druk. Wil je daarentegen volume, dan kies je voor tragere bewegingen en een zwaarder gewicht.’ Door te ‘zwellen’ vullen de spieren ook de rimpels en geven het gezicht meer veerkracht. Die handelingen stimuleren ook de fibroblasten die zorgen voor de productie van collageen en elastine, op voorwaarde dat je ze niet te hard aanpakt. Want zoals je een elastiekje te hard kunt uitrekken, kun je ook de vezels forceren of breken.

Volgens Agnès Teffaud, verantwoordelijke voor de wetenschappelijke communicatie bij Valmont, zou de gecumuleerde werking van dagelijks aangebrachte producten en regelmatige behandelingen je vijf tot tien jaar jonger doen lijken, afhankelijk van je huidtype en je levensstijl, en dat in vergelijking met mensen die zich niet geregeld laten behandelen. Het Zwitserse merk werkte overigens onlangs al zijn spaprotocollen bij om ze in overeenstemming te brengen met de specifieke doelstellingen van elke verzorgingslijn. ‘Dat zal ook het regelmatige gebruik van de producten stimuleren’, legt ze uit. ‘Na een professionele massage krijg je echt een woweffect. Of je nu kiest voor meer glow, voor een hydraterende of voor een antiagingbehandeling, het onmiddellijke effect op de huid is met het blote oog zichtbaar.’

Niet te bruusk

Sarah Vandendriessche is een van de weinige Belgische facialists die ook een opleiding kreeg in intrabuccale massage, waarbij de plooien tussen neus en lippen aangepakt worden aan de binnen- en de buitenkant van de mond, en opgebouwde spanning in de kaken kan worden verzacht. ‘De effecten daarvan zijn cumulatief. Door een wekelijkse behandeling gedurende vijf tot zes weken, en daarna eenmaal per maand, activeer je het spiergeheugen, dat ook verder getraind wordt door massages thuis.’ Sarah post ook geregeld korte instructievideo’s op haar Instagramaccount. Daarin stelt ze gemakkelijk op te volgen routines voor, waarbij soms nieuwe apparaten worden gebruikt.

Ook bij Caudalie leidt een QR-code op de producten rechtstreeks naar de handleiding. Het internet bulkt tegenwoordig van dergelijke filmpjes. Helaas zijn ze niet allemaal even betrouwbaar. ‘Instinctief maken we niet de juiste bewegingen’, zegt Denise Barthe, opleidingsverantwoordelijke bij Clarins. ‘We gaan niet goed om met onze huid. Zeker niet als we, zonder de juiste technieken te beheersen, hulpmiddelen gaan aanwenden zoals guashastenen of jaderollers. Je kunt het best je eigen handen gebruiken. Zonder te wrijven, te trekken of bruuske bewegingen te maken. De druk beheersen is voldoende. Om je serum of crème aan te brengen verwarm je die het best in de hele handpalm en gebruik je het natuurlijke gewicht van de hand. Om de bloed- en lymfecirculatie te stimuleren kun je de druk opvoeren tot drie kilogram, zelfs tot vijf kilogram als de behandeling professioneel wordt uitgevoerd in een cabine, waarbij gebruik wordt gemaakt van modellerende texturen die speciaal ontwikkeld zijn voor behandelingen in spa’s.’

‘Deze formules zijn vaak geconcentreerder en aangepast aan de behandeling door specialisten’, benadrukt Agnes Teffaud van Valmont. ‘Het is dankzij onze expertise op dat vlak dat wij kunnen concurreren met medische praktijken.’ Het herontdekte plezier van huidcontact na al die frustrerende pandemiemaanden speelt hierbij ongetwijfeld ook een rol.