Als parfumeur word je verondersteld telkens met een nieuwe geur je publiek van zijn sokken te blazen. Dat is precies wat Francis Kurkdjian sinds vandaag ook doet met de expo ‘Perfume, Sculpture of the Invisible’ in het Palais de Tokyo in Parijs.
Hoe toon je iets wat je niet kunt zien? Dat was de uitdaging waarmee Kurkdjian werd geconfronteerd toen hij instemde met een expo rond zijn werk. Het resultaat is een uitgebreide zintuiglijke ervaring die geur combineert met films, sculpturen en geluid. Zo wordt zijn carrière niet alleen in kaart gebracht, maar wordt ook de manier waarop we naar parfum en naar tentoonstellen kijken opengebroken.
Wie is Francis Kurkdjian?
Parfums creëren is een kunstvorm die Kurkdjian als geen ander beheerst. De man die in zijn tienerjaren nog droomde van een carrière als balletdanser, kende op zijn vijfentwintigste al zijn eerste hit met Le Male van Jean Paul Gaultier. Het was de start van een uitzonderlijke loopbaan. Dertig jaar later, met zo’n veertig bestsellers op zijn naam – waaronder For Her en For Him van Narciso Rodriguez – heeft hij een succesvol eigen label en staat hij aan het hoofd van Christian Dior Parfums.

Curator Jérôme Neutres verwoordt het zo: ‘Als componist van geuren heeft Kurkdjian de voorbije dertig jaar talloze ongeziene geurcreaties, installaties en geurende objecten ontwikkeld, vaak in samenwerking met kunstenaars die hij bewondert. Hij maakt parfums om emoties op te roepen en om zijn kijk op de wereld om te zetten in een olfactorische ervaring. Zijn parfums zijn sculpturen van het onzichtbare: volwaardige kunstwerken waarvan de substantie letterlijk kan worden ingeademd.’

Creatieve experimenten en historische geuren
De tentoonstelling brengt Kurkdjians volledige oeuvre samen, met extra aandacht voor zijn samenwerkingen en experimentele projecten. Zo ontdekken bezoekers de achttiende-eeuwse technieken waarmee hij geparfumeerde handschoenen maakte, en Sillage de la Reine, een parfum dat werd samengesteld volgens de regels van het tijdperk van Marie-Antoinette.
Ook te zien: L’Or bleu, een geparfumeerd drinkbaar water ontwikkeld met kunstenaar Yann Toma, en V-Scent, een toestel dat digitale geuren verspreidt via een virtualrealitybril.

Een van de meest opvallende onderdelen van de expo is de installatie rond The Smell of Money, Kurkdjians samenwerking uit 1999 met kunstenares Sophie Calle. Daarvoor creëerde hij een geur, gebaseerd op een versleten dollarbiljet, die tegelijk aantrekkelijk en afstotend moest zijn. Verder is er een herwerking van The King is Dancing, zijn project uit 2008 waarin hij de Ballroom Grove in Versailles vulde met zeshonderd dubbele kaarsen, geparfumeerd met de geur van poederige viooltjes.

Neutres benadrukt het belang van die veelzijdigheid: ‘Met steun van Marc Chaya, co-oprichter van Maison Francis Kurkdjian, bouwde hij de voorbije jaren een unieke collectie geurende werken uit, naast zijn iconische parfums en spectaculaire artistieke projecten. Deze tentoonstelling volgt het parcours van een parfumeur die met elke nieuwe creatie een verhaal vertelt.’
Een slotakkoord in Baccarat Rouge 540
De expo sluit af met een installatie geïnspireerd op Baccarat Rouge 540, het bekendste parfum van zijn eigen merk. Voor dit project werkte Kurkdjian samen met kunstenaar Elias Crespin, chef-kok Anne-Sophie Pic, componist David Chalmin en de pianisten Katia en Marielle Labèque. Samen creëerden ze een ervaring die alle vijf zintuigen prikkelt.
Perfume, Sculpture of the Invisible loopt tot 23 november in het Palais de Tokyo in Parijs. De toegang is gratis. Meer info op de website.