Smeren kan je leren: deze zonnecrèmes doen meer dan beschermen tegen de zon

Lief voor koraal, puistjesproof, gebruiks- en kindvriendelijk… Een zonnecrème is deze zomer meer dan een zonnefilter.

1. Lief voor koraal

Steeds meer merken claimen dat hun zonbescherming het oceaanleven niet schaadt, maar wat is precies het probleem? De koraal(on)vriendelijke zonnefilterkwestie in enkele vragen.

Waar draait het om?

Volgens een studie uit 2015 belandt er elk jaar 14.000 ton zonnecrème in de oceanen. Wetenschappelijke studies toonden aan dat bepaalde zonnefilters, waaronder oxybenzone en octinoxaat, koraalriffen doen bleken en een negatieve invloed hebben op hun groei en voortplanting. Dat is slecht nieuws omdat koralen een onmisbaar ecosysteem vormen voor het oceaanleven.

Die filters bannen, probleem opgelost?

Niet helemaal. Hawaï, Palau en Key West, die veel strandtoeristen lokken, verbieden oxybenzone en octinoxaat vanaf 1 januari 2021 bij wet. ‘Maar globaal gezien spelen de opwarming van de aarde en te veel CO2 in de atmosfeer een grote rol bij het bleken van koraalriffen’, vertelt Marc Kochzius, professor mariene biologie aan de VUB. ‘Lokaal spelen ook overbevissing, landbouwmeststoffen die in de oceaan terechtkomen en zonnecrème een rol. Die oorzaken kunnen lokaal worden aangepakt. Zo trekt de populaire Hanauma Bay op Hawaï elke dag 14.000 toeristen. Haast geen enkel rif dicht bij het strand leeft nog. Wat verderop vind je wel nog mooie koraalriffen. Daar spelen zonnecrème en mensen die op koraal stappen een duidelijke rol.’

Worden alleen koralen aangetast?

‘Bij mijn weten is er nog geen onderzoek gedaan naar de invloed van die filters op het mariene leven in de Noord- of Middellandse Zee. Maar aangezien ze koraalriffen schaden, kun je ervan uitgaan dat ze dat ook met andere dieren doen.’

Zijn milieuvriendelijke formules beter?

‘In theorie wel. Alleen is het niet zo duidelijk of elke koraal- of oceaanvriendelijke formule dat ook echt is. Smeer liefst met een eenvoudige formule met zo weinig mogelijk filters en niet in sprayvorm, zodat ze niet op het zand belandt.’

Welke zonnecrème koop je het best?

‘Steeds meer merken met een eigen label, zoals Ocean Protect van Caudalie, laten hun filters en formules testen om zeker te zijn dat ze het mariene leven niet schaden. Toch zou een onafhankelijk logo, gebaseerd op onafhankelijke tests, meer duidelijkheid scheppen. Zo bevatten veel producten octocrylene en nanopartikels titanium- en zinkdioxide, filters die volgens sommige studies ook gevaarlijk zijn. Allard Marx, CEO van cosmeticamerk Aethic met zijn biocompatibele zonnefilters, wil daarom een Prove It!-label. Het Amerikaanse Protect Land + Sea Certification Seal sluit alvast een lijst milieuvervuilende ingrediënten uit, waaronder bovengenoemde filters en bepaalde parabenen.’

2. Kan ik zonnecrème voor kinderen gebruiken?

Veel gezinnen vragen het zich af: moeten we de kinderen insmeren met een apart product? ‘De kinderhuid is gevoeliger dan die van volwassenen en de huidbarrière is nog niet helemaal ontwikkeld’, vertelt Susanne de Kleijn, huidtherapeut en medisch manager bij Eucerin. ‘Je smeert dus best een aangepaste formule. Die heeft een iets andere samenstelling dan gewone zonnecrème. Ze is vaker waterproof en bevat meestal meer minerale dan chemische filters, die directe bescherming bieden. Wil je één product voor het hele gezin? Koop een zonnecrème voor kinderen en gebruik ze zelf ook.’

Dermatologen raden vaak niet-nanominerale filters aan voor erg jonge kinderen omdat ze niet in de huid dringen. Proberen met Zonnemelk Baby & Kids SPF 50+ (23 euro) van Biosolis, in de natuurwinkel.

Insmeren is fun

Om het insmeerritueel iets minder dramatisch te maken, zijn er leuke texturen zoals de gekleurde mousse Solait Kids Sunfoam Coloured SPF 50+ (8,49 euro) van Kruidvat en handige sprays als Sensitive Protect Kids Sun Spray SPF 50+ (24,50 euro) van Eucerin. De zandafstotende Idéal Soleil Mist Anti-Zand SPF 50+ (21,95 euro) van Vichy is een aanrader op het strand en in de zandbak.

Maar de belangrijkste bescherming (zeker voor zuigelingen) blijft: houd kinderen in de schaduw en trek hun beschermende kleding aan.

3. Fijner smeren = beter smeren

‘Je moet elke twee uur rijkelijk een homogene laag zonbescherming aanbrengen om de SPF-bescherming te behouden’, vertelt Marie-Hélène Lair, directeur wetenschappelijke communicatie bij Clarins. ‘We creëren steeds meer specifieke formules. Een verfrissende spray voor op het strand, een rijke formule als je gaat skiën, lichte texturen voor een vochtig, heet klimaat’, dat zet aan tot smeren, aldus Olivier Doucet van Coty.

Dit zijn de leukste nieuwigheden.

-Op het strand

Capital Soleil Beach Protect Melk SPF 50 (20,95 euro) van Vichy is waterbestendig en beschermt tegen zand, zout, chloor en wind, die de huid kunnen uitdrogen en de werking van de filters verminderen.

Fijn op een warme (strand)dag: Ambre Solaire UV Water Refreshing Protecting Mist SPF 30 (17,49 euro) van Garnier heeft een instant verkoelend effect van 2°C.

-Bij het sporten

Sportformules bieden een hoge bescherming die zich goed aan de huid hecht, ook wanneer je zweet. De WetForce-technologie in Sports Invisible Protective Mist SPF 50+ (45 euro) van Shiseido doet de filters zelfs nog beter werken in contact met water of transpiratie.

-In de stad

Slechts 6% van de Belgen beschermt zich het hele jaar door, maar ook een buitenlunch en het zonnige fietstraject na het werk kunnen de huid schaden.

Goed als make-upbasis: de onmiddellijk opdrogende Invisible Sun Fluid SPF 50+ (17,50 euro) van A-Derma en de licht egaliserende Sun Perfect Infinite Glow Highlighting Primer SPF 30 (45 euro) van Lancaster. Getinte formules als Bariésun Getinte Crème SPF 50+ (16,90 euro) van Uriage bieden bescherming en (lichte) dekking. Bijwerken gaat snel met de zacht camouflerende Sunissime Beschermende Stick – Ogen SPF 50 (24,90 euro) van Lierac.

Handig in de handtas: Anthelios Shaka Fluid SPF 50+ (18 euro) van La Roche-Posay. De onzichtbare formule is geschikt voor de (zon)gevoelige huid en prikt niet in de ogen.

4. Elke huid de juiste bescherming

Het aanbod voor de acne- en (zon)gevoelige huid, die specifieke behoeftes hebben, groeit. Wie een vette huid heeft, wil die niet extra doen glimmen en geen reboundeffect na de zomer. Een aanrader is de getinte, vloeibare Photoderm Nude Touch SPF 50+ (19,90 euro) van Bioderma: die egaliseert, houdt de huid mat en werkt in op imperfecties.

De (zon)gevoelige huid vraagt naast hoge bescherming om kalmerende ingrediënten. Ze vindt vooral haar gading in de apotheek, maar Nivea lanceerde de parfumloze Nivea Sun Sensitive Immediate Protect Zonnelotion SPF 50+ (17,69 euro).

5. Na het zonnen: aftersun

De zon droogt de huid uit, vandaar dat wordt aangeraden om haar ’s avonds opnieuw te hydrateren. Dat kan met bodylotion, zeker als die anti-agingbestanddelen bevat, maar aftersunformules hydrateren, verfrissen, helpen om je te beschermen tegen vrije radicalen en vaak ook om je kleurtje langer mooi te houden.’ Marie-Hélène Lair van Clarins: ‘Ook als je onder een parasol zit, vallen vrije radicalen de huid aan. Dat doen ze tot een uur nadat je uit de zon ging.’

Twee handige nieuwkomers zijn de 2-in-1 Anti-Insect & After Sun Body Lotion (24,95 euro) van Care Plus, verkoopinfo via elementsbvba.be, die tot 8 uur tegen muggen beschermt. Het Aftersun Sheet Mask (2 euro) van Hema hydrateert, kalmeert en kan veilig in de bagage. Het is wel niet de meest duurzame optie.