Gladde jongens: steeds meer mannen vinden de weg naar de plastische chirurg

Ook mannen belanden steeds vaker bij de plastisch chirurg. Omdat ze er jonger, mannelijker of gewoon een tikje meer als zichzelf willen uitzien. Met welke wensen kloppen zij aan bij de arts, en waarom ligt praten over die esthetische ingrepen nog steeds zo moeilijk? ‘Mannen willen vooral niet dat je kunt zien dat er aan hun uiterlijk gewerkt is.’

Mannen die bij de plastisch chirurg aankloppen en daar nadien uitgebreid over praten in de media: lange tijd was het compleet ondenkbaar. Wie aan zijn uiterlijk liet schaven, hield in veel gevallen de (al dan niet opgespoten) lippen stijf op elkaar, uit angst om als ijdel te worden weggezet. Vandaag leven we, op heel wat vlakken, in een andere wereld. Gert Verhulst zat dit jaar nog met afgeschoren wenkbrauwen in de jury van K2 zoekt K3, ten gevolge van zijn pas uitgevoerde ooglidcorrectie. Jani Kazaltzis, die vooral fan is van fillers en op zijn twintigste zijn lippen liet opvullen met siliconen, noemt die ingrepen dan weer liefkozend retouches. En ook VTM-nieuwsanker Dany Verstraeten liet in 2017 zijn oogleden liften en gaf daar nadien tekst en uitleg bij in interviews met de pers.

Nu goed: wat er in de mediawereld gebeurt is zelden een goede indicator van wat zich in de brede samenleving afspeelt. Al lijkt ook de gewone man vandaag een pak sneller overstag te gaan voor plastische chirurgie of behandelingen met Botox en fillers. Naar officiële cijfers is het in België evenwel gissen. Cosmetische behandelingen worden niet terugbetaald en er is ook geen meldplicht. Maar volgens statistieken van de American Society of Plastic Surgeons (ASAPS) is het aantal cosmetische ingrepen uitgevoerd op mannen met ruim 106% toegenomen in de afgelopen vijftien jaar. Dat merken ook Patrick Tonnard en Alexis Verpaele op, beiden plastisch chirurg in Gent in dezelfde praktijk. ‘We zien de laatste jaren een markante stijging in het aantal mannen dat bij ons over de vloer komt. Waar mannen enkele jaren geleden nog 15% van ons cliënteel uitmaakten, is dat vandaag al 30%.’

De pandemie heeft de hele sector gespecialiseerd in het boetseren met gezichten en lichamen een handig duwtje in de rug gegeven. We werden, met dank aan de talrijke Zoom-meetings, allemaal wat vaker met ons uiterlijk geconfronteerd. En ook de mondmaskerplicht maakte het gemakkelijker om het herstelproces van je pas uitgevoerde plastische ingreep te verbergen. ‘Dat is voor mannen ontzettend belangrijk: áls ze aan hun uiterlijk laten schaven, moet het wel zo subtiel mogelijk. Ze willen er ook geen weken voor thuisblijven van hun werk en zichtbare littekens zijn uit den boze. Ze willen er frisser, jonger en virieler uitzien, maar het mag niet opvallen dat daar wat hulp aan te pas is gekomen.’

Zoomrimpels

Vooral verjongende behandelingen zijn in trek, zoals Botox en fillers in voorhoofdsrimpels en kraaienpootjes. Maar ook ooglidcorrecties zijn populair, net als borstreducties – overmatige borstgroei wordt volgens Tonnard door heel wat mannen als erg storend ervaren. ‘Zelfs hele facelifts voeren we nu veel vaker uit dan enkele jaren geleden’, vertelt Verpaele, die onlangs ook zijn eigen oogleden liet opereren door een collega. ‘Ook donkere kringen onder de ogen zijn met fillers eenvoudig te behandelen, een ingreep waar best wat mannen naar vragen. Maar ook behandelingen met eigen vet, dat we met een kleine liposuctie verzamelen en elders in het lichaam injecteren, zijn erg veelbelovend én subtiel. Vet is natuurlijk de meest natuurlijke filler die je je kunt inbeelden, en de stamcellen die aanwezig zijn in het lichaamseigen vetweefsel hebben ook nog eens een verjongend en herstellend effect.’

Het zijn logischerwijs vooral veertigers en vijftigers die naar verjongende behandelingen vragen bij de plastisch chirurg. Al is er ook een groeiende groep twintigers en dertigers die komt aankloppen of om advies vragen om minder snel te verouderen. Maarten* (32) begon aan het begin van de pandemie te experimenteren met Botox en liet eerder ook zijn lippen al opvullen met fillers. ‘Ik frons heel veel als ik achter de laptop zit en tijdens de pandemie zat ik plots de héle dag achter dat toestel. Ik heb dan een beetje Botox tussen mijn wenkbrauwen laten inspuiten, die ook nog eens hielp tegen de spanningshoofdpijnen waar ik vaak last van had. Een echte drempel moest ik niet over: die fillers en Botox zijn na enkele maanden weer verdwenen. In die zin vind ik ze minder ingrijpend dan een tatoeage.’

Hoewel hij in zijn directe omgeving zo open mogelijk probeert te zijn over zijn behandelingen, getuigt hij in deze reportage toch liever onder een schuilnaam. ‘Het is toch nog iets anders om er open over te zijn tegen je vrienden, dan plots in een magazine te gaan verkondigen dat je esthetische behandelingen hebt laten uitvoeren. Misschien speelt onzekerheid daarin wel een rol, ja. De persoon die zegt dat hij enkel voor zichzelf naar de esthetisch arts stapte, is zichzelf volgens mij toch een beetje aan het voorliegen. We zijn sociale beesten hè, en in die context gaat het altijd over hoe je gepercipieerd wordt door de ander. Daar ben ik niet ongevoelig voor.’

Niet te glad, niet te bol

Stijn Piessens, een esthetisch arts uit Antwerpen, behandelt in zijn praktijk voor tachtig procent mannen. ‘Ik ben met esthetische behandelingen begonnen toen ik nog in opleiding was om huisarts te worden, en ben dan vooral binnen mijn eigen vrienden- en kennissenkring ingrepen beginnen uitvoeren. Ik ben zelf homo, en daardoor zijn ook heel wat van mijn vrienden homoseksueel. Dat is een belangrijke doelgroep voor esthetische ingrepen, omdat die mannen vaak wat bewuster met hun uiterlijk bezig zijn.’

Naast antiagingbehandelingen voert Piessens ook heel wat ingrepen uit om de mannelijkheid van zijn patiënten extra in de verf te zetten. ‘Veel mannen vragen bijvoorbeeld om hun kaaklijn te accentueren of om hun kin te verbreden met fillers. Dat zijn ingrepen die vrouwen niet snel zullen vragen, maar die voor mannen wel in het schoonheidsideaal passen.’

Die behandelingen zijn niet zozeer ingrijpend, maar vereisen wel een andere aanpak dan wanneer je met vrouwen aan de slag gaat, zegt de arts. ‘Je kunt met esthetische ingrepen een gezicht al snel gaan vervrouwelijken. De huid ziet er dan net iets te glad uit, of het gezicht wordt wat boller. Dat willen mannen absoluut niet. Bij Botox-behandelingen bij mannen zorg ik er daarom altijd voor dat de huid niet helemaal verlamd is, zodat mensen niet kunnen zien dat er iets aan gedaan is.’

Piessens merkt in de gehele bevolking een stijgende interesse voor plastische ingrepen en vermoedt dat die tendens kwam overgewaaid uit het buitenland. ‘Vrouwen laten zich gidsen door internationale voorbeelden als de Kardashians en komen dan aankloppen omdat ze hun jukbeenderen of diezelfde volle lippen willen.’ Dat soort rolmodellen lijken mannen dan weer minder te hebben. ‘Ik denk dat het voor een heteroman toch wat moeilijk is om te zeggen dat hij een andere man aantrekkelijk vindt.’

Ook Wim* (59) ging eind december voor een ooglidcorrectie en een halslift en wil daar enkel in alle anonimiteit iets over kwijt. Het was de eerste keer dat hij een plastische ingreep liet uitvoeren. Voor die ooglidcorrectie tekende hij in op aanraden van zijn dokter, omdat de doorhangende huid zijn zicht stilaan begon te belemmeren. ‘Met die halslift heb ik mezelf een beetje verrast. Dat was ik aanvankelijk helemaal niet van plan. Tot ik bij de plastisch chirurg een foto van mezelf te zien kreeg, en het me opviel dat de huid in mijn hals wat was gaan doorzakken. Toen dacht ik: als ik dan toch moet herstellen van die ooglidcorrectie, kan ik evengoed meteen mijn hals aanpakken.’

Voordien was Wim nooit echt veel bezig geweest met zijn uiterlijk; hij smeerde geen crèmes, deed niet aan dagelijkse huidverzorging. ‘Dit was dus allemaal ontzettend spannend. Ik wilde er vooral wat frisser uitzien, zonder dat mensen er de vinger op konden leggen wát er precies veranderd was.’ Dat zijn ingreep in alle discretie gebeurde, vond hij ontzettend belangrijk. Niemand is ervan op de hoogte dat hij dit najaar onder het mes ging – zelfs zijn moeder, die enkele jaren geleden zelf een ooglidcorrectie liet uitvoeren, heeft geen weet van de ingrepen die haar zoon onderging. Waarom toch al die geheimzinnigheid? ‘Als mensen de indruk krijgen dat je complexen hebt over je uiterlijk, zouden ze daaruit weleens kunnen afleiden dat je onzeker bent. En onzekere mensen worden in onze samenleving toch niet altijd geapprecieerd’, aldus de vijftiger.

Kwalijk ideaal

Hoe komt het dat al die esthetische behandelingen vandaag meer in trek zijn bij mannen dan enkele jaren geleden? Volgens plastisch chirurg Tonnard heeft er de voorbije jaren een aanzienlijke mentaliteitswijziging plaatsgevonden. ‘Vroeger hadden we allemaal wat meer last van dat katholieke schuldgevoel dat ons werd ingelepeld: we moesten dankbaar zijn voor wat we gekregen hadden, en iets veranderen aan je uiterlijk terwijl je gewoon gezond was, dat was eigenlijk not done. Maar we worden met z’n allen alleen maar ouder, en beseffen ook steeds meer dat de mens maakbaar is. Eigenlijk is het eenvoudig: als je er jonger uitziet, word je ook als jonger behandeld.’

In theorie klinkt het mooi dat we ons tegenwoordig gemakkelijk van onze onzekerheden kunnen ontdoen, in plaats van er een leven lang onder gebukt te gaan. Maar het blijft een moeilijke balans, vindt ook Piessens. ‘Want tegelijk worden ons door sociale media heel wat onzekerheden aangepraat. Daar zijn niet alleen vrouwen gevoelig voor, ook mannen hebben daar last van.’

Voor Lennert, die onlangs zijn wenkbrauwen liet transplanteren, hebben cosmetische ingrepen niks te maken met onzekerheid. ‘Als je elke keer dat je in de spiegel kijkt, denkt: dit zou beter kunnen, waarom zou je dat dan niet laten oplossen? Ik stoorde me bijvoorbeeld lang aan mijn korte wenkbrauwen. Telkens als ik uitging, tekende ik ze zelf wat bij. Een goede vriendin zei ooit: ‘Eyebrows are the nipples of the face’, omdat ze nu eenmaal contour geven aan een anders nogal leeg geheel. Daar ben ik het mee eens.’

Een transplantatie, waar hij tweeduizend euro voor overhad, bood een blijvende oplossing. Ook in de toekomst voelt hij geen schroom om eventueel een ooglidcorrectie te laten uitvoeren, of om wat te experimenteren met verjongende behandelingen. ‘Ik denk dat het beter is om af en toe wat kleine behandelingen te laten uitvoeren, dan op je vijfenvijftigste te proberen om je jonge gezicht weer tevoorschijn te halen. Dat gaat toch nooit lukken.’

Maarten vindt het toch een iets delicatere kwestie. Enerzijds probeert hij blij te zijn met hoe hij eruitziet, anderzijds beseft hij dat hij zich door het laten uitvoeren van zijn esthetische ingrepen ook enigszins conformeert aan een klassiek schoonheidsideaal. ‘Net daarom vind ik het belangrijk om open te zijn over wat ik aan mezelf heb laten veranderen. Ik vind het hypocriet hoe iemand als Kylie Jenner bij hoog en laag blijft volhouden dat ze alleen fillers gebruikt en nooit andere ingrepen heeft laten uitvoeren, terwijl ze er tegenwoordig onherkenbaar uitziet. Dat vind ik, zeker met haar reusachtige platform, gevaarlijk. Ik ben zelf ook best tevreden met hoe mijn esthetische ingrepen zijn uitgedraaid, maar mensen mogen wel weten dat ik wat hulp heb ingeschakeld. Anders bouw je alleen maar mee aan kwalijke schoonheidsidealen.’