Theatercollectief herman: ‘Seksisme, racisme en heteronormativiteit zijn nog steeds alomtegenwoordig in de theaterwereld’

Op de 110de Internationale Vrouwendag antwoorden de jonge theatermakers van het collectief herman op de vraag waarom een dag als deze nog nodig is. ‘Ons theatercollectief had geen safe space moeten zijn als de buitenwereld niet zo gruwelijk unsafe was.’

Als theatercollectief organiseren wij ons onder andere als een safe space: een ruimte waar we onszelf vrijwaren van discriminatie en onrecht. Wij zijn enorm dankbaar dat we deze plek voor onszelf konden creëren. Tegelijkertijd is er het bewustzijn dat herman geen safe space had moeten zijn als de buitenwereld niet zo gruwelijk unsafe was.

Meermaals worden we geconfronteerd met hoe de theatersector zich tegenover de strijd voor gelijkheid plaatst. Er heerst een dominant discours dat deze strijd minimaliseert en onnodig acht. Racisme, seksisme en heteronormativiteit zijn nog steeds alomtegenwoordig, zowel op vlak van representatie als in gedragingen tijdens repetities.

Zo worden wij als jonge, niet-normatieve acteurs vaak uitgedaagd om onmogelijke balanseer-trucjes te ontwikkelen: een seksistisch stuk aanpassen terwijl de regisseur elk vrouwelijk personage objectiveert, een ongewenste aanwezigheid uit de kleedkamer gooien waarmee je nadien een liefdesscène moet spelen, steun vragen van collega’s die onverschillig toekijken wanneer je openlijk seksueel geïntimideerd wordt,… Dit zijn helaas geen zeldzame situaties. Een voorstelling maken geeft ons in zulke contexten een vermoeiend driedubbel takenpakket: de artistieke verantwoordelijkheid én in een onveilige situatie voor jezelf opkomen én deze problematieken aankaarten.

Seksisme, racisme en heteronormativiteit zijn nog steeds alomtegenwoordig in de theaterwereld

Ondertussen zitten we vast in het systeem van de zelfverkoop. Je uitspreken over deze zaken, wordt door nog teveel mensen verspreid als slechte reclame. Bovendien is simpelweg niet meer aan discriminerende voorstellingen meedoen een luxe die niet iedereen zich kan veroorloven. ‘Nee’ zeggen tegen samenwerkingen staat gelijk aan kansen en broodnodig geld mislopen. Toch beslissen wij vaak om ‘nee’ te zeggen. Soms is dat de enige manier om onze stem te laten horen zonder in onveilige situaties terecht te komen.

De #metoo-beweging bracht een aantal veranderingen teweeg. Het slachtofferschap bespreken is in bepaalde kringen minder taboe en er is een collectieve beweging die seksisme aankaart. Deze beweging moet groter worden.

Tijdens de Internationale Vrouwendag roept herman op om de successen van de #metoo-beweging te verdiepen en uit te breiden naar een grotere inclusiviteit en naar structurele veranderingen.

Als jonge, niet-normatieve acteurs worden wij vaak uitgedaagd om onmogelijke balanseer-trucjes te ontwikkelen

In diezelfde lijn juichen we het toe dat er tijdens de Internationale Vrouwendag steeds meer aandacht gaat naar anti-racisme en de LGBTQI+ beweging. Met veel liefde zet herman zich in om de theaterwereld dit inclusieve voorbeeld te laten volgen. Niet alleen voor de rechten en de waardigheid dat elk mens verdient, maar ook voor de artistieke ontwikkelingen die door dit gedachtegoed mogelijk worden.

Wanneer we ons ontdoen van de monotone racistische, seksistische en heteronormatieve verbeeldingen, gaat een wereld aan nieuwe verhalen open. De artistieke mogelijkheden worden eindeloos.