‘Single zijn is geen wachtkamer’: auteur en podcastmaker Charlotte Wilmssen wil het vrijgezellenbestaan een positiever imago geven

‘We worden opgevoed met het idee dat we zo snel mogelijk de liefde van ons leven moeten vinden, trouwen en ons settelen, maar er zijn andere volwaardige manieren om het leven te leiden’, vertelt auteur Charlotte Wilmssen. Met haar boek Single zijn is geen wachtkamer pleit ze voor een andere kijk op het singleleven.

‘En, nog geen lief gevonden intussen?’ Het is de meest gestelde én meest gehate vraag die singles op familiefeesten te horen krijgen. Het antwoord is vaak ingewikkeld, intiem en kwetsbaar. Niet het soort informatie dat je graag op tafel gooit als opener in een gesprek met een nieuwsgierige nonkel of tante zonder tact.

Over singles bestaan veel verwachtingen en clichés. Het meest hardnekkige is zonder twijfel dat ze allemaal op zoek zijn naar een lief. Als dat lief er niet is na een bepaalde deadline (leeftijd, x maanden na een relatiebreuk) dan is dat de schuld van de single zelf. Die moet dringend harder z’n best doen of minder kritisch zijn. In elk geval mag hij, zij of X de zoektocht zeker niet opgeven. Anders dreigt er het volgende cliché: eindigen als een oude vrijster of een crazy cat lady – de clichés zijn vooral snoeihard voor vrouwelijke singles op leeftijd, ook al tonen cijfers aan dat zij gezonder en gelukkiger zijn dan hun seksegenoten in een relatie.

Het idee dat iemand er bewust voor kiest om single door het leven te gaan, en dat dat leven minstens even verrijkend en vervullend is als het leven mét een partner, stuit nog altijd op weerstand. Dat ondervond ook podcastmaker, auteur en professionele single Charlotte Wilmssen, die zelf aanvankelijk ook moeite had om haar single status te omarmen. ‘Toen mijn relatie na vijf jaar op de klippen liep, voelde ik me mislukt en zelfs beschaamd. Mijn eerste gedachte was dat ik zo snel mogelijk op zoek moest naar een nieuw lief om die situatie ongedaan te maken. Naarmate dat gebroken hart weer heelde, begon ik te beseffen dat single zijn geen tussenfase is. Dit is geen louche tussenstop waar je zo snel mogelijk uit weg moet, het is een volwaardige bestemming. Ik ben intussen acht jaar single en ik ben perfect gelukkig. Omdat ik merk dat anderen dat soms moeilijk kunnen geloven, besloot ik er twee jaar geleden een podcast over te maken en nu een boek over te schrijven.’

Hoe komt het dat singles nog altijd bekeken worden met een mengeling van medelijden en achterdocht?

‘Onze samenleving is nog altijd sterk gericht op koppels. We groeien op met het idee dat je zo snel mogelijk de liefde van je leven moet vinden, om vervolgens te trouwen en een huis te bouwen. Supermarkten richten hun promoties vooral op koppels en gezinnen, ons belastingsysteem komt vooral koppels ten goede. Singles worden vaak nog gezien als een groep in afwachting, alsof ze in een tussenfase zitten. Dat idee klopt niet. We hebben meer initiatieven en herkenbaarheid nodig, zodat singles zich niet als ‘de mislukten’ voelen. We zijn hier niet de zielige verzameling mensen bij wie het nog niet gelukt is, veel singles kiezen bewust voor een leven zonder partner. Het is tijd dat we stoppen met op zo’n betuttelende manier naar singles te kijken. Dat kan door meer over hen te spreken, in boeken en podcasts, zodat er meer erkenning en herkenning komt. De cijfers tonen ook aan dat we met steeds meer zijn.’

Wat vertellen die cijfers precies?

‘Het is moeilijk om de cijfers te interpreteren, omdat vaak alleenstaanden – mensen die officieel alleen wonen – worden geteld. Terwijl de groep singles natuurlijk heel heterogeen is en er ook mensen zijn in een latrelatie. Maar dat de groep singles groeit, staat vast. Mensen blijven vaker en langer single. Dat heeft deels te maken met de toegenomen complexiteit van het leven. Vroeger ontmoette je elkaar op de dansvloer van het lokale café en bleef je samen. Dat was niet per se beter, wel eenvoudiger. Nu maken datingapps connecties vluchtiger. Er is veel kwantiteit, weinig kwaliteit. Tegelijkertijd is er meer aandacht voor mentale gezondheid en zelfontwikkeling. Single zijn wordt daardoor een bewuste optie. Waarom nog overhaast in een relatie stappen als je ook gelukkig alleen kan zijn?’

Je bent zelf al acht jaar single. Hoe is jouw kijk op het singleleven in die tijd veranderd?

‘De initiële paniek heeft plaatsgemaakt voor geluk en berusting. Ik woon niet langer in mijn kleine dorpje in de Kempen, maar ben verhuisd naar Antwerpen, waar ik omringd ben door gelijkgestemden. Ik heb een diploma op zak, heb een eigen podcast en ontzettend veel vrijheid. Het loslaten van de maatschappelijke verwachtingen is een groeiproces. Vaak heeft de omgeving het daar moeilijker mee dan de single zelf. De afgelopen jaren heb ik natuurlijk gedatet, maar ik heb ook ontdekt wat ik zelf belangrijk vind in het leven. Dit is voor mij niet langer een tussenfase, dit is mijn leven. Uiteraard voel ik me soms alleen of verlang ik af en toe naar een partner, maar eigenlijk zie ik vooral voordelen.’

Lees ook: Hoe belangrijk is seks in een relatie? ‘Wetenschappelijke cijfers tonen een heel ander plaatje dan sociale media’

Blijven die voordelen onderbelicht volgens jou?

‘Veel mensen associëren het single leven vooral met wilde avonturen, spontane feestjes en veel geflirt. Dat hoort erbij, maar dat is lang niet alles. Het grootste voordeel vind ik de vrijheid om mijn tijd exact in te delen zoals ik het wil. Als ik volgend weekend op een vliegtuig naar Barcelona wil stappen, zal niemand mij tegenhouden. Op zondag word ik niet verwacht bij mijn schoonmoeder aan tafel of aan de kant van een voetbalveld. Ik heb alle tijd van de wereld om mijn vrienden te zien en nieuwe vrienden te maken. Ik kan probleemloos nieuwe hobby’s starten of naar een andere stad verhuizen. Als ik iets in mijn leven wil veranderen, dan kan dat gewoon, zonder dat ik daarbij rekening moet houden met iemand anders. Daardoor sta ik met een heel open houding in het leven.’

In het boek hamer je ook vaak op het belang van vriendschap, wat je omschrijft als een van de meest onderschatte vormen van liefde. Is dat iets wat je hebt ontdekt als single?

‘Romantische liefde wordt gezien als het hoogst bereikbare goed, maar een goede vriendschap is duurzamer dan een gemiddelde relatie. Mijn twee beste vriendinnen ken ik al mijn hele leven. Dates komen en gaan, maar die vriendschap blijft bestaan. In dat opzicht is het gek dat twee vrienden samen maar heel moeilijk een huis kunnen kopen of dat een erfenis nalaten aan een vriend zo zwaar belast wordt.’

‘Het is een mythe dat je een lief nodig hebt om graag gezien te worden; vriendschappen kunnen je net zo goed dat gevoel geven. Ik ben zelf actief op zoek gegaan naar mensen in dezelfde levensfase en dat zou ik ook echt iedereen aanraden. Soms voel je je als single heel alleen, maar als je je dan de moed vindt om je verhaal te delen met iemand in een gelijkaardige situatie, merk je dat dat heel veel herkenning oplevert. En dat kan zo’n deugd doen. En uiteraard heb je ook gewoon mensen nodig die ook zin hebben om op stap te gaan in plaats van voor tv te hangen, of mensen om je dateverhalen mee te delen.’

Singles die regelmatig daten maken veel ups en downs mee. 80 procent belandt in een datingburn-out. Wat is dat precies?

‘Daten gaat gepaard met veel teleurstelling en afwijzing. Als die elkaar te snel opvolgen, krijg je het gevoel dat je alleen maar pech hebt. Je gedachten worden donkerder en cynischer. Elke afwijzing neem je persoonlijk, en veel fun is er niet meer aan. Dat zijn tekenen van een datingburn-out, en dan is het hoog tijd voor een pauze. Zeker mensen die pas uit een relatie komen, gaan vaak in sneltempo daten, nog voor ze de breuk helemaal verwerkt hebben. Niet per se een goed idee, maar wel begrijpelijk: als je uit een relatie komt, moet je echt afkicken. Je moet je huishouden alleen regelen, je leven op de rails krijgen, misschien weer op zoek naar een nieuw sociaal vangnet en wennen aan het idee dat er niet altijd iemand is. Een nieuwe partner lost al die problemen op, zo lijkt het. Ik denk dat je beter even de tijd neemt om te helen voor je je helemaal smijt in het datingleven en de emotionele rollercoaster die daarbij hoort.’

Jij bent intussen helemaal geheeld en staat gelukkig in het leven. Hoe kijk jij naar de liefde?

‘Toen ik 21 was, kon ik me niet voorstellen dat ik ooit zo’n gelukkige single zou zijn. Als iemand mij nu vertelt dat ik nooit de liefde van mijn leven zal tegenkomen, ben ik daar oké mee. Mijn leven zit vol avontuur en uitdaging; ik ben een gelukkig mens. Soms mis ik dingen, maar dat is in een relatie niet anders. Ik zie wel wat er op mijn pad komt.’

‘Single zijn is geen wachtkamer’ van Charlotte Wilmssen is uit bij Pelckmans, 24,50 euro. Charlotte Wilmssen maakt ook een podcast, ‘How to be single’ en vertelt over het leven als single op haar Instagram-kanaal, howtobesinglemetCharlotte.