Op bezoek bij de Belgische weverij Jules Clarysse, pionier in duurzame handdoeken

Een zachte, warme handdoek na een deugddoende douche of bad is natuurlijk heerlijk. En van hotelhanddoeken wordt ook iedereen blij. Helaas worden ze na gebruik vaak in een nat hoopje op de grond gegooid om vervolgens in de was te belanden. Jammer, want je kan een handdoek met een gerust hart vier keer gebruiken. En ook de productie van een katoenen handdoek is een vervuilend proces. Aangezien we handdoeken vaak en intensief gebruiken en op zestig graden wassen, verslijten ze ook nog eens behoorlijk snel en worden ze door de consument in de vuilnisbak of in het beste geval in de recycleercontainer gegooid.

‘Kan het ook duurzamer?’ Vroegen we ons af. Het antwoord kregen we bij het Belgische bedrijf Jules Clarysse, waar we rondgeleid werden in de fabriek.

Na een pittoreske treinrit arriveren we in Tielt, het dichtstbijzijnde station van Pittem, waar het hoofdkantoor van Jules Clarysse zich bevindt. We worden op sleeptouw genomen door sales manager Laurens Oversier, die in de auto onderweg naar Pittem al honderduit vertelt over de duurzame maatregelen die het bedrijf de voorbije jaren heeft genomen. ‘Het zit ingebakken in de filosofie van het familiebedrijf. De familie Clarysse denkt altijd na over waar de markt naartoe gaat en waar we als bedrijf in geloven. Je hebt twee mogelijkheden: ofwel wacht je tot de maatregel er komt ofwel zorg je ervoor dat je voorloopt op de maatregel. Het familiebedrijf wil niet afwachten, maar de maatregel voor zijn.’

Concreet wil dit zeggen dat het handdoekenbedrijf de eerste Europese weverij is waar een Cradle to Cradle handdoek werd gemaakt, ze handdoeken met het Fairtrade label aanbieden en voor de Nederlandse Defensie handdoeken hebben ontwikkeld van Post Consumer textiel . En ook in hun productie letten ze op het duurzame aspect. ‘Doordat we in België produceren en automatisering steeds meer in opmars kwam, is er jaren geleden beslist om bewust om te gaan met het ecologische aspect van productie. Voor handdoeken start de productie bij katoen , waarvoor heel veel water en energie nodig is. Daarom wordt er bij Jules Clarysse met duurzame energie en met ‘groene’ verf gewerkt’, licht Laurens Oversier toe.

Waarin onderscheidt Jules Clarysse zich van andere handdoekfabrikanten?

Laurens Oversier: ‘Ten eerste zijn er bijna geen meer in Europa. We zijn dus uniek in het landschap. De standaarden op gebied van arbeid- en milieumaatregelen liggen zeer hoog in België, dus daarin onderscheiden we ons van de fabrikanten die naar ontwikkelingslanden trekken voor productie. Daarnaast investeren we in onderzoek naar kwaliteit. We bekijken nieuwe manieren van automatiseren en nieuwe mogelijkheden in gebruik van textiel. Als ik even chauvinistisch mag zijn, is een Belgisch product gewoon goed gemaakt en zorgt het voor werkgelegenheid. Als je op zoek gaat naar de goedkoopste spelers zal je niet bij ons terechtkomen, maar een importfabrikant benaderen. Jules Clarysse biedt goede kwaliteit aan tegen een eerlijke prijs. Dat is onze added value.

Trends in de badkamer

Naast basics voorzien wij ook in trends. We weten wat de tendensen op de markt zijn en we weten wat goed verkoopt, wat ook belangrijk is. Het bedrijf kent de wensen van de consument, en die zijn anders in elk land of streek. In Frankrijk willen ze niet hetzelfde als in België of in Nederland. En zelfs binnen de landsgrenzen zijn er verschillende tendensen. Zo hebben Noord-Frankrijk en Zuid-Frankrijk een totaal andere marketing aanpak nodig. Opnieuw hebben we hier als Europees bedrijf een streepje voor op de importbedrijven, omdat wij hier dagelijks met de markt te maken krijgen. We volgen trouwens niet alleen trends, we proberen er ook zelf te lanceren.’

‘We lopen met onze productie altijd een jaar voor op wat er in de winkelrekken ligt, dus waar we nu mee bezigzijn zal eind 2017 in onze rekken belanden. Ook dit varieert van plaats tot plaats. De trends in het nabije vooruitzicht zijn poederkleuren en ook goudtinten blijven populair. Het uniegamma blijft eigenlijk altijd hetzelfde, dat is niet zo verbonden aan trends. In dat gamma is donkergrijs een bestseller. We willen de markttendens ook niet altijd volledig volgen. Je moet je blijven onderscheiden.’

POST CONSUMER

Voor de Nederlandse Defensie ontwikkelde Jules Clarysse samen met de European Spinning Group (ESG), Van Scherpenzeel en Texperium een handdoek die uit bijna 40% gerecyclede katoen bestaat. Die nieuwe productiewijze heeft een grote troef voor het milieu in handen. Bij het vervaardigen van een kilo handdoeken bespaart men namelijk 5.559 liter water, 1,64 kg CO2-uitstoot en wordt er minder energie verbruikt. Met het aantal liter dat bespaard wordt per kilo kunnen we bijna zeventig baden nemen, worden er zo’n 3000 mensen een volledige dag van drinkwater voorzien of worden er zo’n 120 wasjes gedraaid.

Voor de berekening van de milieubesparingen werd de EcoTool van Modint gebruikt, die rekening houdt met de volledige levenscyclus van het product.

‘Het plan is om de keten rond te maken. Wanneer bijvoorbeeld hotelhanddoeken na een tijd versleten zijn, kunnen we ze vervezelen en met dit materiaal 40% van de nieuwe handdoeken voor dezelfde klant maken. We zijn met de eerste prototypes gestart vorig jaar en willen dit principe in het groot uitrollen.’ Dit closed loop post consumer concept heeft als voordeel dat het bedrijf alles zelf in handen heeft. Ze halen zelf de versleten handdoeken op en vervezelen, spinnen en weven ze vervolgens zelf in Pittem. ‘Dat is uitzonderlijk en quasi niet meer haalbaar voor veel andere bedrijven’, klinkt het bij Oversier.

Waarom niet gewoon 100% gerecycleerd katoen gebruiken?

‘Het maximum aan gebruikt textiel dat we kunnen hergebruiken in een handdoek is 40%. De reden hiervoor is dat we een grote inbreng nodig hebben van lange vezels om een handdoek te maken van hoogwaardige kwaliteit. Hoe korter de vezel, hoe moeilijker het is om te spinnen. Als er aan zo’n draad getrokken wordt, trek je hem onmiddellijk uiteen. We gebruiken 40% gerecycleerde vezels, maar omdat er tijdens het proces wat vezels verloren gaan, spreken we van minimaal 36% gerecycleerd textiel. We willen het aantal gerecycleerde vezels op termijn opdrijven, maar willen dit op een duurzame manier doen, zodat de handdoeken niet inboeten aan kwaliteit’, licht Oversier toe.

CRADLE TO CRADLE

Een andere investering van Jules Clarysse in de duurzame toekomst van handdoeken is de ontwikkeling van een C2C-lijn. De oervaders van het Cradle to Cradle principe zijn Michael Braungart en Wiliam McDonough. Het concept is simpel: zorg ervoor dat er geen afval overblijft op het einde van de levenscyclus van een product. In principe zou je deze handdoeken dus gewoon bij het groenafval mogen gooien.

Een product dat Cradle to Cradle gecerfiticeerd is, moet 100% afbreekbaar zijn. In principe is katoen een product dat bio-afbreekbaar is, maar ook de verf mag niet schadelijk zijn als je een C2C certificaat wil. Naast de handdoek zelf moeten ook de lus en het stikgaren afbreekbaar zijn.’

Maar het gaat verder dan het product, ook het ganse productieproces moet voldoen aan de eisen van Cradle to Cradle. Daarom gebruiken ze bij Jules Clarysse de restwarmte van de weverij en de machines om het gebouw te verwarmen. Bovendien gebruikt het bedrijf een miljoen liter water per dag dat allemaal gezuiverd en opnieuw gebruikt wordt.

FAIRTRADE

Jules Clarysse heeft ook een collectie die het Fairtrade label draagt. Fairtrade staat voor eerlijke handel. Wanneer de katoenboeren hun katoen verkopen op de Fairtrade markt krijgen ze minstens de minimumprijs, die probeert hun gemiddelde kosten voor een duurzame teelt te dekken. Ze ontvangen ook een Fairtrade premie, die hun de mogelijkheid biedt om te investeren in projecten voor de gemeenschap, zoals scholen, wegen of voorzieningen voor gezondheidszorg. Het Fairtrade katoen waar Jules Clarysse mee werkt komt uit West-Afrika, is manueel geoogst en van hoogwaardige kwaliteit.