Ook vaders willen langer thuisblijven: ‘Geen enkele job is belangrijker dan zorgen voor mijn kind’

Vaders de kans geven om na de geboorte van hun kind langer thuis te blijven: veel politieke partijen hoopten met dit programmapunt te scoren. Deze vier vaders zijn alvast overtuigd. ‘Ik vond het heerlijk, hele dagen thuis met dat kleintje.’

‘Je wordt maar één keer voor de eerste keer papa’

Thomas (32) is de papa van Billie (11 maanden). Na haar geboorte nam hij, ondanks zijn drukke baan in een productiehuis, twee keer een maand ouderschapsverlof: een keertje meteen na de geboorte, een tweede keer toen zijn vriendin Eva weer ging werken.

Toen ik vader werd, werkten we hier met z’n drieën: de twee stichtende partners en ik. We hadden elk ons domein en onze verantwoordelijkheden. In vakanties probeerden we elkaars afwezigheden zo goed mogelijk op te vangen, maar dan bleek toch elke keer dat we alle drie zo goed als onvervangbaar zijn op onze plek. We zijn als een driepoot: haal een been weg en het kukelt om. Bovendien waren we een jong bedrijf dat nog geen grote winsten boekte. Je kunt je voorstellen dat mijn collega’s gevloekt hebben, toen ik zei dat ik twee keer een maand vrij zou nemen. Maar ze vonden wel allebei dat ik het móést doen: je wordt tenslotte maar één keer voor het eerst papa.

Van bij het begin van de zwangerschap zei ik dat ik na de geboorte een maand wilde thuisblijven. Ik was zo naïef om te denken dat ik het vaderschap in die tijd tot in de puntjes zou leren beheersen. Nu Billie er is, weet ik dat dat onzin is. Je krijgt het vaderschap nooit helemaal onder de knie. Zodra je je kind een beetje doorhebt en weet hoe je het moet aanpakken, gooit het alles weer om.’

Toen zijn vriendin weer ging werken, stond Thomas voor de zware taak om Billie – die tot dan koppig de fles weigerde – van het flesje te leren drinken. ‘Twee en een halve dag heeft ze gehuild. Aan het einde van dag drie dronk ze. Dat voelde als een overwinning: ik kan mijn kind voeden! ( lacht) Van iemand die er maar wat bij hing, werd ik iemand die ook kan zorgen, die meer kan dan zijn kind verschonen. Ik voelde me plots zoveel nuttiger.’

Veel mensen, vooral mannen, vroegen Thomas of die maand met een baby’tje thuis niet erg lang was, en of het na twee weken niet kriebelde om weer te gaan werken. ‘Ook kreeg ik weleens rare blikken of vreemde complimenten: ‘Chapeau! Straf dat je dat wilt doen.’ Maar ik hoef geen lof, ik vind het normaal. Mijn vriendin heeft ook een drukke baan en we delen de verantwoordelijkheid voor ons gezin. Ik doe mijn werk heel graag en mijn drive en motivatie zijn zeker niet verminderd, maar geen enkele job is belangrijker dan zorgen voor mijn kind.’

‘Het cliché van de agent die zijn werk boven zijn gezin plaatst: dat klopt gewoon niet’

Ignace (39) is eerste inspecteur, maar meer nog is hij de papa van Nora (4).

Toen Nora twee was, gingen Ignace en zijn vrouw uit elkaar. Sindsdien voeden ze hun dochter in co-ouderschap op. De scheiding is verwerkt, maar het gemis van zijn dochter woog op Ignace: ‘Telkens opnieuw was het een zware opgave: Nora zien vertrekken en weten dat ik haar een week niet zou zien. Toen ik vader werd, wist ik dat ik een betrokken vader wilde zijn. Doordat ik elke week een dag ouderschapsverlof opneem, krijg ik die kans.’

Ignace mag van zijn werkgever de vrije dagen opnemen in de week waarin Nora bij hem is. Nora komt op donderdag, op vrijdag en maandag neemt hij ouderschapsverlof. Doordat hij in shifts en geregeld in het weekend werkt, kan hij het zo regelen dat hij in Nora’s week thuis is van donderdagmiddag tot woensdagochtend. De weken zonder Nora werkt hij voltijds.

‘Het maakt dat ik de gemiste tijd met haar kan goedmaken. Ik heb het eens uitgeteld: elke dag heb ik drie uur extra met mijn dochter. Ik ben er zelfs meer voor haar dan ik zou zijn wanneer ik nog getrouwd was. Ik denk dat je dan toch sneller in een traditionele rolverdeling verzeilt. Mijn nieuwe vriendin gaat heel goed met Nora om, maar heeft niet echt een moedergevoel. De zorg valt hierdoor grotendeels op mij, en zo heb ik het ook het liefste. Wanneer Nora hier is, doen we van ’s ochtends tot ’s avonds alles samen, met uitzondering van de uren waarin ze op school is.

Mijn dochter zal altijd mijn prioriteit zijn. Het cliché van de politieagent die zijn werk keer op keer boven zijn gezin plaatst, klopt gewoon niet. Er heerst op onze werkvloer geen machocultuur. De meeste collega’s hebben een foto van hun gezin op hun bureau staan en praten met trots over hun kinderen. Ouderschapsverlof is bij ons statutair bepaald en wordt ook vrij vaak opgenomen. Niemand kijkt raar op wanneer ik mijn werkregeling uitleg. Onlangs had ik wel een collega die wat vrije dagen opnam en bij zijn vertrek zei: ‘Ik ga een Ignaceke doen, tot volgende week’, maar dat was lachend bedoeld.’

‘Mijn vrouw is geen zorgend type, ik ben dat wel’

Jurgen (51) had een bloeiende internationale carrière als businessanalist, maar gaf die op toen de kinderen kwamen. Eerst ging hij vier vijfde werken, nu is hij fulltime thuis met dochters Charlotte (9) en Rosalie (7).

Dat ik degene ben die minder zou gaan werken, lag voor de hand. Ik heb me in het zakenleven al bewezen. Mijn vrouw An is tien jaar jonger, en wil nog voluit voor haar carrière gaan. Na de geboorte van Charlotte is ze een maand thuisgebleven, daarna was het aan mij. Ik nam een maand ouderschapsverlof en vond het heerlijk, thuis met dat kleintje.’

Zeker na de geboorte van Rosalie, die het syndroom van Down heeft, wilde Jurgen vaker thuis zijn. Toen hij aangaf vier vijfde te willen werken, dwong zijn werkgever – een grote multinational – hem om een stap terug te zetten. Na een paar jaar hakte hij de knoop door: hij zou thuisblijven voor de kinderen.

‘Mijn vrouw is geen zorgend type, ik ben dat wel. Dus ben ik degene die om halfvier aan de schoolpoort staat en die het huishouden doet. Zij kan zich ondertussen focussen op haar werk. Ik vind het jammer dat we zo beperkt worden door dat rollenpatroon. Hoe vaak kreeg An na de bevalling niet te horen: ‘Wat! Ga jij geen borstvoeding geven? En na een maand weer aan het werk?!’ Ook op haar werk wordt er weleens een wenkbrauw opgetrokken wanneer ze onze regeling uitlegt. Zelf vind ik onze situatie niet zo uitzonderlijk. Nochtans komen we allebei uit een traditioneel gezin. In onze families gaan veel mannen er prat op dat ze nog nooit een baby hebben verschoond. Op familiefeestjes krijg ik dat soms te horen: ‘Ah hier, de stielbederver!’ (lacht) Maar dat blijft om te lachen. Slechte reacties heb ik – behalve van mijn ex-werkgever – nooit gekregen. Integendeel, om me heen voel ik best wel wat gezonde jaloezie. Ook van mannen, ja. Je zou ervan schrikken hoeveel mensen snakken naar meer tijd met het gezin.

In het begin was het wennen. Als je gewoon bent om keihard te werken en dat stopt plots, moet je een nieuwe rol voor jezelf vinden. Vandaar dat ik nu toch weer bezig ben met de opstart van een eigen zaak. Ik ga chutneys en opgelegde groenten maken en verkopen. Het kriebelt om erin te vliegen. Zo ben ik nu eenmaal: ik doe iets met passie, of ik doe het niet. Met mijn dochter op de fiets op weg naar school tafels opdreunen, en dan zien dat ze een goeie toets maakt: dat geeft me evenveel voldoening als mijn job me gaf.’

‘Het verbaast me hoe weinig papa’s ik aan de schoolpoort zie’

Pieter (39) is papa van Noor (7) en Minne (15 maanden). Hij gaf twaalf jaar les, tot hij voor een uitgeverij ging werken. Na de geboorte van Minne nam hij als uitgever twee maanden ouderschapsverlof.

Ik vind dat echt niet kunnen voor een man in jouw positie’, zei een vrouwelijke collega toen ze hoorde dat ik ouderschapsverlof had aangevraagd. Ze bedoelde dat niet eens slecht: als vader gunde ze het mij, als uitgever niet. Voor de rest reageerden de meesten positief. Een enkeling zei: ‘Zie je dat wel zitten, zo lang thuis met je kinderen?’ of ze vroegen me wat ik ging doen in mijn vrije tijd: schilderen, het huis verbouwen…? Nee, ik ga er gewoon zijn voor mijn kinderen, zei ik dan.’

Toen Pieter nog lesgaf, was hij elke zomer twee maanden thuis met Noor. Hij wist vrij snel dat hij na de geboorte van Minne evenveel tijd met haar wilde doorbrengen, ook al had hij toen al een andere job, met veel meer verantwoordelijkheid.

‘Als leraar besefte ik niet eens wat een luxe het was, al die tijd samen met mijn kind. Toen ik begon als uitgever was dat mijn voorwaarde: ik wilde méér dan de 20 verlofdagen waarop ik recht had en ik wilde flexibele werkuren, zodat ik de job kon combineren met mijn gezin. Die voorwaarde blijft, ook wanneer ik binnenkort weer ga solliciteren. Sinds februari ben ik weg bij de uitgeverij en ik kies er bewust voor nu eerst een paar maanden fulltime papa te zijn. Ik heb een grote behoefte om veel bij mijn dochters te zijn. Ik heb ook een heel hechte band met hen allebei, net omdat ik zo aanwezig ben in hun opvoeding. Het verbaast me hoe weinig papa’s ik zie aan de schoolpoort, om over de wachtzalen van dokters of een oudercontact nog maar te zwijgen. Mijn vrouw en ik hebben nooit een verschil gemaakt in hoe we voor de kinderen zorgen. We kozen bewust voor flesvoeding, en ’s nachts opstaan was voor mij een evidentie. Vanaf de geboorte draaide ik mee. Aan tien dagen vaderschapsverlof heb je niks, vind ik: vader worden heeft een enorme impact, daar moet je toch even de tijd voor nemen.’