Neem je tijd: 3 laatbloeiers over hun passieproject

Je roeping vinden, werk maken van je passies en je talenten: het kan in onze ogen niet snel genoeg gaan. Doe je dat pas na je veertigste, dan word je al snel als een laatbloeier beschouwd. Toch is de voldoening vaak dubbel zo groot.

Nee, laatbloeiers rommelen niet jarenlang aan voor ze hun draai vinden in het leven. Velen bloeien ook voordien al, zegt de Nederlandse Annemiek van Kessel. Zij ging na een carrière als recruiter en loopbaanadviseur op haar 58ste voluit voor haar passie en ging non-fictieboeken schrijven – een ervaring die haar inspireerde om boeiende inzichten rond laatbloeiers te verzamelen in Beter laat dan nooit.

“Allerlei factoren kunnen mensen verhinderen om bepaalde dromen en ambities meteen te realiseren”, zegt Van Kessel. “Zo kan er sprake zijn van uitstelgedrag of een gebrek aan zelfvertrouwen, terwijl ook je opvoeding, de verwachtingen en de financiële mogelijkheden thuis een rol kunnen spelen. Sommigen gaan eerst aan de slag met andere talenten en vaardigheden of worden opgeslorpt door het ouderschap. Wat vaak meespeelt, is dat mensen in hun jeugd amper de tijd gekregen hebben om uit te zoeken wat bij hen past. Doen wat je wilt en wat je voldoening schenkt is in ons onderwijssysteem meestal ondergeschikt aan presteren.”

Rijper

Dat velen het roer omgooien in een latere levensfase verbaast Van Kessel dan ook niet. “Nogal wat mensen herschikken mettertijd hun prioriteiten, of krijgen door een niet helemaal bevredigende beroepskeuze op een bepaald moment te kampen met motivatieproblemen, een gemis aan zingeving of een burn-out. Dan gaan ze zich afvragen wat er nog meer mogelijk is. Al zijn er ook veel laatbloeiers die voordien niet ontevreden waren, maar gewoon wat meer levenservaring nodig hadden om zich op een ander pad te wagen. Vaak spelen ook het toeval of veranderende omstandigheden een rol. Plots een kans krijgen, meer financiële ruimte hebben, de kinderen die het huis uitgaan: het helpt om een sluimerend verlangen te activeren.”

Spijt van hun parcours hebben laatbloeiers zelden, ontdekte Van Kessel. “Velen houden aan hun eerdere ervaringen een beter, rijper ik over en nemen dat mee in wat ze nadien doen. Omdat ze al de nodige hindernissen overwonnen hebben, staan ze sterker in hun schoenen, terwijl hun gevoel van succes veel minder van erkenning door de buitenwereld afhangt. Laatbloeiers doen vooral wat ze zelf het liefste willen in het leven – dat is een enorm krachtige drijfveer.”

‘Het grootste struikelblok was dat ik zelf niet overtuigd was van mijn talent’

Ward Daenen (46) coördineert de opiniepagina’s van De Morgen en ontpopte zich na zijn veertigste tot singer-songwriter. Hij bracht onder de naam Messidor dit voorjaar zijn debuutalbum When Things Go Missing uit.

“Ik schreef al liedjes op mijn twaalfde en speelde tot mijn twintigste in een bandje waarmee ik optrad in cafés en jeugdhuizen. Anderen moedigden me aan om verder te gaan in de muziek, maar daarvoor was ik te plichtsbewust. De verwachting thuis was dat ik ging studeren en werken – de rest kwam op de tweede plaats. Maar het grootste struikelblok was dat ik zelf niet overtuigd was van mijn talent. Ik had één nummer waar ik echt in geloofde, maar dat was het dan ook.

Van mijn plan om met muziek bezig te blijven na de werkuren kwam weinig in huis. Ik ging in 2003 aan de slag als cultuurjournalist, een baan die me volledig opslorpte, en na de geboorte van mijn kinderen had ik mijn handen vol met mijn gezin en het verbouwen van ons huis. Ik jamde sporadisch wel met mijn jeugdvriend Maarten Moesen, maar kwam er gewoon nooit toe om onze losse flarden muziek echt in nummers om te zetten.”

“Toen ik veertig werd en een tussentijdse balans opmaakte, bleek de muziek een groter gemis te zijn dan ik had vermoed. Thuis en op het werk zat ik ondertussen in rustiger vaarwater, ik had dus ook wat meer tijd om de draad weer op te pikken.

Nadien nam ik zanglessen bij Eurudike De Beul en schreef ik me in voor de opleiding singer-songwriting van de Academie Borgerhout. Daar schaafde ik mijn stem en schrijverschap bij en zag ik in wat zingen en muziek maken echt voor me betekenen. Vroeger zag ik muziek vooral als een verlengstuk van mijn jeugdvriendschappen, maar voor mij is het ook echt een uitlaatklep, iets wat me tot rust brengt en dichter bij mezelf. Ik haalde er met Maarten en Bert Hornikx twee beroepsmuzikanten bij, en toen zijn we aan een volwaardig album gaan werken.”

“Het idee dat het allemaal niet zoveel voorstelt en mijn angst voor andermans mening heb ik losgelaten. Ik heb al die jaren van het leven geproefd, ik weet steeds beter hoe ik mijn ervaringen en emoties in muziek kan vertalen – dat sterkt mijn zelfvertrouwen. De positieve reacties op When Things Go Missing doen uiteraard deugd, maar voor mij hoeft deze plaat ook geen schokgolf teweeg te brengen. Ik zie ze eerder als een beginpunt, iets dat hopelijk tot nog meer muziek en meer optredens leidt. Verkoopcijfers zijn voor mij minder belangrijk dan een publiek vinden. Communiceren met anderen en merken dat je mensen kunt raken: dat geeft enorm veel voldoening.”

‘De zekerheid van een vaste benoeming volstond voor mij steeds minder om gelukkig te zijn.‘

Inge Van Ermengem (54) werd zelfstandige in 2020 en biedt zakelijke ondersteuning aan culturele organisaties als danscompagnie Ultima Vez in Brussel en kindertheatergezelschap 4hoog in Gent.

“Uitzoeken wat mijn passies waren en werk vinden in de lijn daarvan, was in mijn jongere jaren niet zo belangrijk. Ik had een talenknobbel en ging daarom public relations en communicatie studeren, maar de vraag wat ik op professioneel vlak wilde doen met mijn leven was amper aan de orde. Mijn wens was vooral om een gezin te stichten en er te zijn voor de kinderen, die geboren werden in ’94 en ’96. Ik ging parttime werken, een keuze waar ik altijd ben blijven achterstaan.

Echt nadenken over mijn ambities ben ik pas gaan doen rond 2010, toen mijn dochters al wat zelfstandiger waren en ik dus meer vrije tijd kreeg. Ik was niet het type voor hobby’s, dus moest een zinvolle invulling van mijn dagen vooral in mijn werk liggen. Bovendien eindigde mijn huwelijk in 2015, waardoor ook mijn financiële situatie veranderde.”

“Toch heb ik nog een hele tijd nodig gehad om een nieuwe start te maken. Ik had heel wat ervaring met administratief werk, communicatiejobs en digitalisering in diverse sectoren zoals de auto- en de bankenwereld en een hogeschool, maar dat mes sneed aan twee kanten. Ik had altijd routine vermeden en geprobeerd om nieuwe dingen te leren, maar ik was ook enorm onzeker omdat ik geen specifieke expertise had. Anderzijds wilde ik niet bij mijn laatste werkgever blijven, daarvoor was de behoefte om mijn eigen keuzes te maken en mijn werk zelf in te vullen te groot geworden. De zekerheid van een vaste benoeming volstond voor mij steeds minder om gelukkig te zijn.

Nu heb ik voor het eerst in mijn leven het gevoel dat ik echt iets beteken voor de organisaties waarmee ik werk. Dansers en acteurs kunnen zich extra goed ontplooien als ook het zakelijke aspect op punt staat. Daarnaast werkte ik vroeger vaak in sectoren waarin het vooral om winst maken ging, terwijl ik nu omringd ben door creatieve mensen die helemaal voor hun passie leven.”

“Vandaag blijf ik ook mezelf in wat ik doe. Vroeger had ik soms het gevoel dat ik op een bepaalde manier moest spreken of dat ik me moest aanpassen aan anderen, nu durf ik op mijn eigen kracht te vertrouwen. Klikt het niet met mensen of ligt de cultuur in een organisatie me niet, dan gaan we beter niet met elkaar in zee. Spijt dat ik de sprong niet eerder waagde, heb ik niet. Hoe ik de zaken nu aanpak, de kennis die ik nu aan jongere mensen kan doorgeven, het zijn dingen waar ik dat hele parcours voor nodig had.”

‘Het grootste verschil met vroeger is dat mijn werk nu samenvalt met mijn passie’

Dirk Ghijsens (49) maakte carrière in de farmaceutische sector, tot hij zich dit voorjaar omschoolde tot steward bij TUI fly Belgium. Hij verzorgde midden april zijn eerste vlucht.

“Ik was als kind al gefascineerd door de burgerluchtvaart. Na mijn studie handelswetenschappen speelde ik wel met het idee om steward te worden, maar dat plan heb ik nooit doorgezet. De luchtvaart beleefde toen woelige tijden en voor elke vacature waren er massa’s kandidaten – op aanraden van mijn omgeving heb ik dan maar een pad gevolgd dat meer zekerheid bood.

Spijt van die keuze heb ik nooit gehad. Ik kon in de farma opklimmen tot directeursniveau en leerde enorm veel van alle taken en menselijke contacten die daarbij kwamen kijken. Ik reisde ook veel in Europa en daarbuiten, zodat ik voeling hield met de luchtvaartwereld.”

“Toch voelde ik de laatste jaren dat ik aan iets anders toe was. Na de pandemie werden de reizen en de face-to-facemeetings flink teruggeschroefd, waardoor ik minder voldoening uit mijn werk haalde. Bovendien hadden, met mijn vijftigste verjaardag in zicht, carrière maken en materiële zaken niet meer dezelfde aantrekkingskracht op me. Toen mijn ouders overleden en ook de zorg voor hen wegviel, zat ik dan ook op een schakelmoment. Ik had wel wat financiële reserves opgebouwd en hoefde als alleenstaande geen rekening te houden met een partner of kinderen, ik wilde dus de sprong naar een andere job maken en iets doen wat me echt gelukkig maakte.

De droom om steward te worden had ik toen eigenlijk al opgegeven. Tot ik in de krant het verhaal las van een voormalige lerares die op haar vijftigste nog in het beroep was gestapt. Daarmee viel voor mij het laatste puzzelstukje op zijn plaats. Ik heb diezelfde dag nog mijn kandidatuur ingediend.”

“Mijn leeftijd vind ik als steward eerder een voor- dan een nadeel. Fysiek ben ik geen twintig meer, maar mijn levenservaring en mensenkennis helpen wel om met passagiers om te gaan, situaties snel te doorgronden en rustig te blijven op stressvolle momenten. Tegelijk weet ik ook dat ik nog alles te bewijzen heb en veel van mijn jongere collega’s kan leren. Zij staan anders in het leven dan ik, maar dat vind ik voor mezelf alleen maar een verrijking.

Het grootste verschil met vroeger is dat mijn werk nu samenvalt met mijn passie. Ik werk onregelmatige uren en vrije dagen vallen vaak midden in de week, maar van opofferingen is geen sprake meer. Als ik een vlucht moet voorbereiden, begin ik daar vaak twee dagen op voorhand aan, gewoon omdat ik zo gemotiveerd ben.”