Moeders onder het mes voor een mommy make-over: ‘Na de operatie dacht ik dat ik zou sterven’

Sociale media triggeren niet alleen onzekerheden bij tieners. Ook moeders ondervinden druk om enkele weken na de bevalling opnieuw ‘bikiniklaar’ te zijn. Het gevolg? De opkomst van de mommy make-over: een operatie om het lichaam opnieuw in prenatale staat te herstellen.

De term mommy make-over is een verzamelnaam voor de verschillende plastische ingrepen die chirurgen tijdens eenzelfde operatie uitvoeren. Het gaat om een liposuctie (vetafzuiging), een buikwandcorrectie en een borstvergroting of -lift.

‘Door de combinatie van verschillende ingrepen wordt de herstelperiode korter en is de prijs voordeliger voor de patiënt’, zegt plastisch chirurg Kristoff Verdonck, oprichter van de Belgian Beauty Clinic in Diest. ‘Zo moeten de patiënten maar één keer personeel, verdoving en materiaal betalen. Als je de ingrepen apart zou laten uitvoeren, zou je vaker verlof moeten nemen om te kunnen herstellen.’

Prestatiedruk

De mommy make-over kwam al in 2016 overgewaaid uit Amerika, maar begint nu pas aan zijn opmars in Europa. ‘Amerikaanse vrouwen ervaren een constante druk om te presteren. Wie na een bevalling niet snel opnieuw strak en fit is, wordt aan de kant geschoven’, zegt chirurg Verdonck. ‘Vandaar dat zij de ingreep kort na de bevalling laten uitvoeren. In Europa is die druk minder hoog en kunnen vrouwen hun tijd nemen.’

In tegenstelling tot de Verenigde Staten moeten Belgische privéklinieken werken met een verplichte wachttijd van zes maanden na de bevalling. Wie borstvoeding geeft, moet daar voor de operatie mee stoppen. Omdat het gaat om een ingreep van esthetische aard is er geen tussenkomst van de mutualiteit. De kosten voor een ‘perfect’ postpartumlijf kunnen zo hoog oplopen.

Bovendien is zo’n mommy make-over niet zonder gevaar. De lijst met mogelijke risico’s is behoorlijk lang. Nabloedingen en bloedklonters, maar ook infecties, wild vlees, ongevoelige borsten en aanhoudende pijn: het is maar een greep uit de mogelijke complicaties. ‘Vooral vrouwen die roken lopen gevaar. Bij hen merken we dat de genezing niet altijd even vlot gaat’, zegt Verdonck. ‘Meestal blijven de littekens zichtbaarder en verkleuren ze makkelijk. Ook vragen we aan de vrouwen in kwestie of ze nog een kinderwens hebben. Indien dat zo is, raden we de ingreep ten zeerste af.’

Gescheurde buikspieren

Dat een mommy make-over niet enkel gedaan wordt uit esthetische overwegingen, blijkt in het verhaal van Auke* (24). Zij beviel vorig jaar van een tweeling. ‘Na mijn bevalling had ik het gevoel dat ik zwanger bleef. Mijn bolle buik verdween maar niet. Mijn omgeving dacht dat ik opnieuw zwanger was: ik kreeg spontante felicitaties, pijnlijk. Enkele weken na mijn zwangerschap namen we voor de zekerheid echo’s van mijn buik. Daaruit bleek dat mijn buikspieren gescheurd waren en mijn navel gebroken.’

‘Na de diagnose ging ik langs bij de kinesist. Daar bleek dat de scheur elf op dertien centimeter was. In mijn geval was het dus niet mogelijk om met kinesitherapie mijn buikspieren te herstellen. Een chirurgische ingreep was de enige oplossing, want door de pijn kon ik ondertussen niet gaan werken.’

Daarom liet Auke om de buikwandcorrectie uitvoeren. ‘De striemen zijn er nog, maar dat stoort me niet. Je mag zien dat ik zwanger ben geweest. Omdat ik toch al onder het mes ging, besloot ik om het esthetisch mooier te maken. Ik ben nog jong en wil er verzorgd uitzien.’

Toch heeft Auke een tijd lang spijt gehad van de operatie. ‘Na de operatie dacht ik dat ik zou sterven. De eerste dagen kon ik niet slapen door de pijn en zag ik elk uur van de nacht passeren. Ik had ook problemen met ademen. De ingreep aan mijn buik deed veel meer pijn dan mijn borstvergroting.’

Perfectionisme

De grootste doelgroep van de mommy make-over zijn jonge vrouwen tussen 24 en 35 jaar. ‘De patiënten die komen aankloppen voor een make-over zijn zelfbewuste vrouwen. Ze schenken graag aandacht aan hun voorkomen. Dit wil absoluut niet zeggen dat ze onzeker zijn. Vaak hebben ze al alles geprobeerd, maar kunnen ze net dat laatste niet oplossen’, legt plastisch chirurg Verdonck uit.

Daarnaast is het taboe rond plastische chirurgie de voorbije jaren enorm afgenomen. Denk maar aan influencers op Instagram die pronken met hun volle borsten, strakke lichamen en opgespoten lippen. ‘Sociale media brengen dit soort ingrepen dichter bij de gebruikers, omdat zij vaak leeftijdsgenoten volgen en hen als gelijken zien. Daardoor vergelijk je sneller met je eigen situatie’, verklaart onderzoeker Jolien Trekels van de Katholieke Universiteit van Leuven.

Die vergelijking zorgt ervoor dat heel wat vrouwen zichzelf als een object zien in plaats van als een mens. ‘Doordat ze zich laten beïnvloeden denken ze niet meer aan wie ze zijn als persoon. Ze focussen zich enkel op hun uiterlijk. Vandaar dat het belangrijk is om te beseffen dat sociale media enkel de positieve kant van het verhaal tonen’, zegt Trekels. ‘Een moeder die enkele weken na de bevalling een foto post met het perfecte lichaam, doet mee aan die trend. Zij vertelt meestal niet hoe ze opnieuw in topvorm raakte. De mommy make-over is, denk ik, deel van een groter geheel, een manier om aan een bepaald ideaal te voldoen. Hier is dat een perfect uiterlijk na de bevalling.’

(On)schuldige Facebookgroepen

Niet alleen influencers op Instagram weten jonge vrouwen te beïnvloeden, ook online gemeenschappen spelen een belangrijke rol. ‘Voor vrouwen op consultatie komen, gaan ze eerst op zoek naar informatie. Die vinden ze vaak op online fora of Facebook-groepen waar vrouwen informatie uitwisselen en verhalen delen. Als ze hier komen, weten ze eigenlijk al heel goed wat ze willen’, zegt chirurg Verdonck.

‘Deze groepen zijn niet zo onschuldig als je zou verwachten’, legt sociologe Jolien Trekels uit. ‘Gelijkgezinden gaan elkaar opzoeken en informatie delen. Op die manier sturen ze elkaar in een bepaalde richting. Mensen die beïnvloedbaar zijn en zich identificeren met de situaties van anderen, gaan die druk om te voldoen aan het ideaal veel sterker voelen. In dit geval gaan de gebruikers sneller de stap zetten naar plastische chirurgie.’

Ook shockerende reclames van bepaalde privéklinieken beïnvloeden hun publiek. Hiermee spelen ze in op de schoonheid van een zwangerschap, maar focussen ze vooral op de lichamelijke veranderingen. ‘Een chirurg die heel erg inzet op de schoonheid van het lichaam na de zwangerschap, beïnvloedt in mijn ogen op een onethische manier het zelfbeeld van vrouwen’, zegt Trekels. ‘Het gaat niet meer over wat ze hebben voortgebracht, maar over de lichamelijke veranderingen. Die objectiverende boodschappen hebben veel invloed op vrouwen, met alle gevolgen van dien.’

Kiezen voor veranderingen

Niet alle moeders zijn even positief over de mommy make-over. Sommigen zien het als een poging om de kenmerken van een zwangerschap weg te werken. Yasmine* (25), moeder van Sophia (3 maanden), is ronduit tegen de ingreep. ‘Ik snap niet dat mensen dergelijke operaties ondergaan. Ik heb hangborsten gekregen door mijn zwangerschap, maar ook loshangende huid en striemen op mijn buik. Als je aan kinderen begint, moet je beseffen dat je leven en lichaam veranderen.’

Net zoals vele vrouwen lette zij op haar lijn en ging ze regelmatig sporten. ‘Voor mijn zwangerschap was ik bezig met mijn lichaam en hoe ik eruit zag. Zodra je zwanger bent, moet je een klik maken. Je weet waar je aan begint en wat de gevolgen zijn. Nu ben ik opnieuw bezig met gezonder te eten en probeer ik dagelijks te gaan wandelen. Dat mijn lichaam niet meer hetzelfde is als ervoor, aanvaard ik gewoon. Je moet je lichaam tijd geven op zich opnieuw aan te passen. Je oude vorm zal je nooit terugkrijgen, maar je kan sporten en op je voeding letten helpt.’

Door Sofie Peeters en Kaat Monsieur