Microkredieten tillen Bengaalse vrouwen uit extreme armoede

Microfinanciering is in Bangladesh een revolutionaire en doeltreffende manier gebleken om vrouwen meer controle te geven over hun leven. “We hebben nu een huis, onze kinderen gaan naar school en ik kan zelfs geld sparen”, zegt een vrouw die dankzij microkredieten aan de armoede kon ontsnappen.

Minu Bai Marma baat een kledingwinkel uit, inclusief naaiatelier, in Tarabonia. De bestellingen voor nieuwe jurken, vooral vlak voor de festivalperiode, blijven binnenstromen. Minu en haar man Athuse Marma verdienen meer dan genoeg om hun gezin te onderhouden.

Amper zeven jaar geleden zag het er veel slechter uit. Toen werkte het stel nog op het veld. “We hadden geen vast inkomen. Als dagloner wordt je enkel betaald op de dagen dat er werk is”, vertelt de 27-jarige huisvrouw.

Minu woont in een voorstad van Rangamati, één van de drie Chittagong heuveldistricten in Bangladesh, gelegen op ongeveer 350 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad Dhaka. De meerderheid van de bevolking leeft er van de landbouw. De bevolking in deze heuveldistricten verdient 40 procent minder dan het gemiddelde van 1170 euro in de rest van het land.

Naaimachine

De niet-gouvernementele organisatie Young Power in Social Action (YPSA) implementeert programma’s voor de microfinanciering van de inheemse bevolking in de heuveldistricten. Minu startte in 2009 met een lening van 45 euro, die ze in verschillende termijnen terugbetaalde. In oktober vorig jaar leende ze 1350 euro ineens.

“Met dat geld kocht ik een naaimachine om jurken te stikken. Het was mijn droom, en ik ben er snel goed in geworden”, verklaart Minu. “Mijn leven is veranderd sinds ik bij YPSA ben aangesloten. We hebben nu een huis, onze kinderen gaan naar school en we eten degelijke maaltijden. Ik kan zelfs wat geld sparen.”

YPSA telt meer dan 25.000 leden die net als Minu economische vrijheid genieten. Mohamad Manzur Murshed Chowdhury, een directeur bij de organisatie, verklaart: “We richten ons enkel op mensen die in extreme armoede leven, zoals dagloners, landloze boeren, kleine handelaars en mensen met een handicap.”

“We verschaffen niet alleen kredieten. Ieder lid krijgt ook opleidingen. Tijdens groepsvergaderingen leren ze over zakelijke kansen en hoe ze anderen kunnen helpen”, zegt Murshed. YPSA heeft al meer dan 33 miljoen euro aan leningen (zonder onderpand) verstrekt om de levens van zeer arme en machteloze mensen te veranderen.

Stereotype doorbroken

Cheya Chakma, een 26-jarige huisvrouw, runt samen met haar echtgenoot een souvenirwinkel in het hartje van Rangamati. Ze heeft een fortuin vergaard dankzij microkredieten van YPSA. Ze is een succesvolle ondernemer geworden, maar schaamt zich niet over haar verleden. “Ik zat volledig aan de grond en moest bijna bedelen om te overleven. Maar vandaag heb ik mijn trots terug. Ik kan beslissen wat ik met mijn gezin doe en onze toekomst gaan plannen.”

Bengaalse vrouwen zijn zich nu bewuster van hun rechten, in vergelijking met tien jaar geleden. Microfinanciering is een revolutionair middel gebleken om hen een stem te geven. Het empoweren van vrouwen, beschouwd als de sleutel om armoede aan te pakken, heeft een belangrijke plaats gekregen in de nationale ontwikkelingsprogramma’s.

Hasib Hossain is de stichter en directeur van de Proyas Manabik Unnayan Society, die een wekelijks radioprogramma heeft over succesvolle vrouwen. “In een door mannen gedomineerde, conservatieve samenleving worden vrouwen altijd onderdrukt”, zegt hij. “Maar doelgericht beleid heeft dat stereotype kunnen doorbreken. Meer vrouwen op het platteland beginnen een eigen zaak, en genieten zo vrijheid.”

Eigen zaak

Uit tal van peilingen blijkt dat vrouwen die over eigen middelen beschikken, hun gezin en hele gemeenschappen kunnen helpen om aan de armoede te ontsnappen. Wanneer vrouwen een inkomen hebben, investeren ze 90 procent van dat geld in hun gezin. Meisjes die naar school gaan, verdienen later vaak een hoger inkomen, krijgen gezondere baby’s en zijn meer geneigd ook hun kinderen naar school te laten gaan.

“Programma’s voor microfinanciering die zich specifiek op vrouwen richten hebben, ondanks hun beperkingen, de mogelijkheden voor vrouwen om geld te verdienen vergroot en heel wat vrouwen de middelen bezorgd om een eigen zaak te starten”, meent Shireen Haq, een van de stichters van de vrouwenrechtenorganisatie Naripokkho.

(IPS/Naimul Haq)