‘Meditatie- en relaxatieapps leveren maar een beperkte bijdrage tot ons geluksgevoel’

‘Meer tijd maken voor echte vriendschappen en met grote regelmaat een wandeling in het bos of op het strand, het zouden onze goede voornemens voor het nieuwe jaar kunnen zijn’, schrijft Knack Weekend-hoofdredactrice Ruth Goossens.

Op de avond dat de regering na veel struikelen dan toch valt, zit ik voor de televisie. Terzake op Canvas kondigt het bijna live aan. Eerste minister Charles Michel heeft de Kamer van Volksvertegenwoordigers net laten weten dat hij naar de koning trekt om zijn ontslag aan te bieden. Op zich relevant, boeiend en zelfs een beetje spannend nieuws, maar de studiogast wordt om de haverklap onderbroken met weinig diepzinnige interventies en slecht gefilmde smartphonebeelden die een vertrekkende Michel tonen. De programmamakers lijken last te hebben van fomo: fear of missing out. Na vijftien minuten zet ik licht geïrriteerd de televisie uit: ik hoef niet per se het gevoel te hebben dat ik overal bij ben.

De dagen nadien is het niet beter. Op radio, televisie, online en in kranten werpen journalisten, specialisten en politici vanuit de meest diverse invalshoeken een blik op de regeringsval. Het gebeurt steeds vaker dat een gebeurtenis, of die nu politiek, sportief of economisch is, in enkele uren tijd zoveel aandacht krijgt dat we er een indigestie aan overhouden. We worden dag en nacht gebombardeerd met informatie door pushberichten van nieuwsapps en overactieve sociale media. Voeg dat bij ons al drukke leven als werknemer, partner, ouder, vriend en familielid en het hoeft niet te verbazen dat we overprikkeld raken en het gevoel hebben dat de samenleving op hol is geslagen.

Dat is geen goed nieuws. Het aantal depressies, burn-outs en andere mentale problemen neemt hand over hand toe. Tal van onderzoeken wijzen uit dat mensen die in een prikkelrijke omgeving wonen een grotere kans hebben om mentale stoornissen te ontwikkelen. Ons digitale leven heeft daar een belangrijk aandeel in. Zelfs de grote technologiebedrijven beseffen dat het zo niet langer verder kan. Zij leggen stilaan een beetje verantwoordelijkheidszin aan de dag en komen met tools waarmee mensen hun gebruik op tablets, smartphones en andere devices kunnen meten en controleren.

Uit onderzoek naar ons telefoongebruik, blijkt dat we vooral ongelukkig worden van apps waarbij we veel swipen en scrollen, zoals Facebook, Instagram, Tinder of Grindr. Het gelukkigst worden we van applicaties die niet verslavend zijn en bij een gebruik van tien à vijftien minuten per dag al voldoening schenken. Het zal niet verwonderen dat ook deze bevindingen al tot een hele nieuwe business hebben geleid.

In de eerste helft van 2018 waren meditatie-apps goed voor zo’n 90% van de inkomsten in de sector van de wellness-apps. Zo werd Calm, door gebruikers verkozen tot ‘gelukkigste app’, een gigantisch succes. De app biedt verhalen voor het slapengaan en helpt stress te verminderen met meditatieoefeningen en relaxatiemuziek. Helaas beweren onderzoekers dat deze producten maar een beperkte bijdrage leveren tot ons geluksgevoel. Betekenisvolle sociale contacten, voldoende bewegen en de natuur zijn een stuk effectiever in de strijd tegen een stressvol en overprikkeld leven. Meer tijd maken voor echte vriendschappen en met grote regelmaat een wandeling in het bos of op het strand, het zouden onze goede voornemens voor het nieuwe jaar kunnen zijn. Ik wens het u alvast toe: een zielsgelukkig 2019.