Is ‘bone broth’ echt zo wonderbaarlijk als Gwyneth Paltrow beweert?

Bouillon getrokken van beenderen wordt ‘natuurlijke botox’ genoemd, met ongelooflijke ontstekingsremmende eigenschappen. Volgens de fans, Gwyneth Paltrow op kop, bezit bottenbouillon bijna alles wat je nodig hebt. Maar wat zeggen gezondheidsdeskundigen erover?

Gwyneth Paltrow, zelfverklaarde wellness-godin op haar platform Goop en nooit ver verwijderd van controverse (denk aan haar vaginale eieren, stomer of geurkaars met vaginageur), heeft opnieuw toegeslagen. De nieuwste stunt? Haar bekentenis, voor de microfoon van haar arts dr. Will Cole, verdediger van natuurgeneeskunde en gastheer van de podcast “The Art of Being Well”, dat ze voor haar gezondheid zweert bij intermittent fasting. Liefst met een kom bottenbouillon als lunch.

‘Ik eet ’s avonds vroeg en doe aan intermittent fasting. Voor de middag eet ik niets, en ’s ochtends drink ik alleen koffie om glucosepieken te voorkomen. Tussen de middag ben ik dol op soep, dus drink ik een kom bottenbouillon,’ aldus Gwyneth Paltrow.

Beweren dat ze overleeft op koffie en bouillon, meer was er niet nodig nodig om het web in lichterlaaie te zetten. Online wezen talloze mensen erop hoe moeilijk het is om vol te raken na slechts één kom bouillon, hoe groot die ook is.

Hongerig, Gwyneth? De actrice en ondernemer verdedigde zichzelf in een Instagram-verhaal, waarin ze uitlegde dat haar dieet in samenwerking met haar arts, dr. Cole, is ontwikkeld om chronische pijn gelinkt aan langdurige COVID te bestrijden. Ze zei dat de dokter een dieet voor haar bedacht dat “zo ontstekingsvrij mogelijk is, met gekookte groenten, veel eiwitten en gezonde koolhydraten om ontstekingen te verminderen en het werkt echt goed”.

Te mooi om waar te zijn?

Ontstekingsremmende bottenbouillon? Dat is slechts een van de deugden die het zou hebben, want bottenbouillon zou een uitstekende bron van mineralen en aminozuren zijn, ondersteunend werken voor de darmen en het immuunsystemen bevorderen. Ook wordt het ‘vloeibare botox’ genoemd, dankzij een voorraad collageen die niet alleen sterkere gewrichten, maar ook een vollere huid en gezond haar en gezonde nagels zou bevorderen.

Wat is het recept voor dit vermeende magische drankje? Het zit ‘m in de naam, die in ons land meestal beperkt blijft tot “bouillon”, en die door grootmoeders en koks werd aanbeden lang voordat de trend doorzette. Het is gewoon een bouillon die op traditionele wijze wordt bereid, dat wil zeggen door botten en karkassen lange tijd op een zacht vuurtje te laten sudderen, vergezeld van een aromatisch boeket en kruiden, en zelfs een beetje ui en selder voor de smaak. In online recepten wordt aangeraden de bouillon tot 48 uur zachtjes te laten sudderen, maar niet langer om de smaak van de bouillon niet bitter te laten worden. Om de energierekening niet in de hoogte te laten schieten kan hij ook in een snelkookpan worden bereid door hem slechts drie uur onder druk te laten koken.

Wil je liever niet zelf een kipkarkas of runderbotten onder handen nemen? Verschillende bedrijven, waaronder de Belgen van Brothway en de Parijzenaars van Atelier Nubio, bieden kant-en-klare versies aan, die als bijkomend voordeel hebben dat ze voorverdeeld zijn in afzonderlijke porties, verpakt zodat je je koelkast niet hoeft vol te proppen met flessen of Tupperware bouillon. Tot zover de basis. Maar hoe zit het met de voordelen, feit of fictie?

De echte voordelen van bottenbouillon voor de gezondheid

Een van de meest geprezen deugden is het collageengehalte, waardoor het de bijnaam “vloeibare botox” heeft gekregen, en de belofte dat elke slok een verjongde en stevige huid oplevert. Gemiddeld bevat een portie bottenbouillon van 275 ml tot 10 gram natuurlijk collageen, dat van nature aanwezig is in de gekookte botten. Voorstanders beweren dat het lichaam het collageen opneemt na het drinken van de bouillon en vervolgens gebruikt om de elasticiteit en jeugdigheid van de huid, maar ook van de gewrichten, te verbeteren.

Klinkt allemaal goed, maar wat is er van aan? Dr. Nicolas Leduc-Savard, voedingsdeskundige en sportarts, nuanceert: ‘bottenbouillon is niet voldoende geconcentreerd in collageen om enig ander effect te hebben dan je een beetje Neanderthaler te voelen.’ Auw. En ter herinnering: collageen is een eiwit. Waarom is dit belangrijk? Dr. Freddy Wuyard, voedingsdeskundige in de regio Luik, legt uit: ‘collageen is het eiwit waaruit de pezen bestaan. Je kunt altijd proberen een pees door de spijsverteringsbarrière te halen: hij zal niet verteren, en zelfs al zou hij verteren, dan nog zou het collageeneiwit niet door de darmbarrière kunnen. En als het dat wel zou doen, zou het in stukjes uiteenvallen. Als je collageen voor de huid wilt gebruiken, moet je het injecteren. Vloeibare botox is het dus niet. En hoe zit het met de andere voordelen die door de fans van deze bouillon worden aangeprezen?

‘De aminozuren en mineralen die het bevat, worden opgenomen in de darm en vormen de “bouwstenen” die helpen bij de heropbouw van eiwitten of polypeptiden, wat uitstekend is voor de gezondheid omdat ons lichaam de hele dag door eiwitten moet heropbouwen,’ zegt Dr. Wuyard. Met andere woorden? ‘Het is goed voor het hele lichaam, niet alleen voor de darmgezondheid.’

Geniet met mate

De Luikse arts vertrouwt ons toe dat hij zijn patiënten bouillon aanbeveelt, met name aan diegenen die bij hem op dieet komen. ‘Bouillon is een manier om een hele reeks nuttige voedingsstoffen in vloeibare vorm op te nemen. Bovendien is het verzadigend en caloriearm, wat gunstig is voor mensen die willen afvallen. Je moet echter voorzichtig zijn met het zout- en vetgehalte. Als je te enthousiast bottenbouillon slurpt, omdat het goed is voor je smaakpapillen, maar ook voor je gezondheid, riskeer je namelijk het tegenovergestelde effect: ‘de maximale aanbevolen hoeveelheid zout is 6 gram per dag, maar daar kom je heel snel aan. Als je er te veel van consumeert, heeft dat een schadelijk effect op het lichaam, vooral bij mensen die gevoelig zijn voor hoge bloeddruk.’

Kortom? Bottenbouillon drinken omdat het lekker is? Oké. Om voedingsstoffen aan te vullen en om een dieet te verlevendigen? Ook oké. Maar om de huid te verjongen is het zinloos. En wat vindt onze voedingsdeskundige van de goede raad van tante Gwyneth? ‘Je kunt jezelf niet zomaar voordoen als dokter. Het is prima om advies te delen op sociale netwerken, maar je moet eerst controleren wat je zegt. Als het niet gebaseerd is op enige wetenschappelijke waarheid, is het niet juist, en kan het zelfs gevaarlijk zijn.’ Iets om over te reflecteren mediteren….