Hoe heilzaam is mushroom coffee echt? ‘Ga niet meteen voor de switch’

Belgen zijn notoire koffiedrinkers, maar het nadelige effect van te veel mokken op lichaam en geest is nefast voor de leut. Mushroom coffee belooft dezelfde voordelen zonder schade. Gezwam of niet?

Na een eerste smaaktest zijn we wat in de war: dit smaakt toch eerder naar warme chocolademelk? We hadden het kunnen weten, aangezien Bonjour (een natuurlijk en 100% plantaardig alternatief voor koffie) naast geroosterde gerst ook cacao bevat. Maar het is vooral het hoofdingrediënt – adaptogene paddenstoelen – dat de drank populair maakt. Die zouden je wakker maken zonder je lichaam te bruuskeren zoals cafeïne dat doet.

De verkwikkende paddenstoelen duiken op de ingrediëntenlijst van de meeste alternatieven voor koffie op – meestal eenvoudigweg mushroom coffee genoemd. Labels als Ten, Sunday Natural en Upraising pakken uit met wervende claims: zo zouden ze ‘je energie en productiviteit stimuleren’ of ‘je concentratie en geheugen verbeteren’. Zouden adaptogenen het geheim zijn om de positieve eigenschappen van koffie te behouden zonder de zure maag, hoofdpijn of nervositeit?

‘Ga toch maar niet meteen voor een switch’, waarschuwt voedingsdeskundige Marjorie Van Robays. Koffie is een onderwerp dat ze met negentig procent van haar patiënten bespreekt, die allemaal ‘verslaafd’ zijn. Ze wijst dan op de nadelen van koffie, zoals het vochtafdrijvende effect, wat kan leiden tot uitdroging en de eliminatie van bepaalde essentiële mineralen en vitaminen. Maar ze benadrukt ook de voordelen: ‘Koffie bevat verschillende antioxidanten en vermindert het risico op parkinson. Het vergroot ook de focus.’

Maar ook de adaptogenen hebben die eigenschap. ‘Ze worden al eeuwenlang gebruikt in de Chinese geneeskunde’, vertelt Van Robays. ‘Ze kunnen het hormoon- en zenuwstelsel beïnvloeden en helpen het lichaam om beter om te gaan met stress. Je krijgt ook minder energieschommelingen dan met cafeïne.

Ook al bieden deze koffiealternatieven ons lichaam een vergelijkbare oppepper, deze paddenstoelen komen niet zonder risico, waarschuwt de expert. ‘Vooral als ze in grote hoeveelheden of in combinatie met bepaalde geneesmiddelen worden gebruikt.’ Reishi, de gesteelde lakzwam, kan bijvoorbeeld een wisselwerking hebben met antistollingsmedicijnen of met medicatie die het immuunsysteem onderdrukt. Maitake, of eikhaas, kan dan weer de werking beïnvloeden van medicijnen tegen suikerziekte. Sommige mensen kunnen ook allergieën ontwikkelen voor deze paddenstoelen, met huid- of spijsverteringsreacties als gevolg.’

Conclusie

Adaptogene paddenstoelen bieden zeker gezondheidsvoordelen, zo verbeteren ze je cognitieve functies en je stressmanagement. In tegenstelling tot cafeïne hebben ze geen vochtafdrijvend effect en is er geen risico op verslaving. Maar wees op je hoede en houd altijd de mogelijke wisselwerking met andere middelen in de gaten. Vraag ook raad aan een arts als je al medische kwalen hebt. Het gebruik is niet zonder risico, vooral wanneer je grote hoeveelheden drinkt.

Lees ook: De kost van koffie: experts over de toekomst van ons bakje troost