Fotograaf en filmmaker Jimmy Kets: ‘Lanterfanten is geen optie voor mij’

Sinds zijn afstudeerproject over straatkinderen in Nepal in 2001 werkt Jimmy Kets (45) als fotograaf voor de Vlaamse pers. Hij maakte fotoboeken over o.a. volkscafés en missverkiezingen. Als cameraman werkte hij mee aan de tv-reeksen Shalom allemaal! en Wij zijn van Nienof! In 2022 draaide hij de documentaire film New Pigs on the Block.

Overconsumptie

‘Voor elk stuk speelgoed dat bij ons binnenkomt, gaat een oud stuk buiten. Met zo’n regel proberen we ons koopgedrag wat bewuster te maken. Het kan geen kwaad tradities in vraag te stellen, zoals de gewoonte om elkaar met Kerstmis cadeautjes te geven die je niet nodig hebt en die na enige tijd al stukgaan. Brol uit een discountwinkel of, nog erger, van een Chinees onlineplatform. Ik walg echt van onze overconsumptie, niet in het minst omdat die een desastreus effect op het milieu heeft. In de kringwinkel vind je ook mooie dingen. Of je kunt zelf iets maken of bij wijze van geschenk met iemand lekker gaan eten.’

Ombuigen

‘Met wat creativiteit kun je negatieve ervaringen in positieve ombuigen. Voor het boek en de tentoonstelling Niet Miss fotografeerde ik allerhande missverkiezingen. Een Nederlandse journaliste van het blad Vogue had het persbericht gelezen en belde me op. Ik legde uit dat ik, zoals steeds, meer aandacht had gehad voor wat in de marge gebeurde dan voor wat er op het podium had plaatsgevonden. Ze vond het verhaal interessant en vroeg om wat foto’s door te sturen. Wat later liet ze weten dat ze geen artikel zouden publiceren omdat het beeld dat ik van die wedstrijden ophing te rauw was. Mijn initiële reactie was er een van teleurstelling, maar vrij snel ging ik het als een compliment beschouwen dat mijn foto’s te rauw waren voor een afgelikte wereld. Ik heb de afwijzende mail van Vogue uiteindelijk als voorwoord in mijn boek gebruikt.’

Zelfbescherming

‘Soms is het beter om niet alles te weten. Wat ben je ermee op sociale media te lezen wat anderen over je zeggen of er op schokkende beelden te botsen? Vroeger wilde ik een filmpje over agressie dat de ronde deed uit nieuwsgierigheid wel zien. Tegenwoordig mijd ik het, omdat ik weet dat de beelden nog een hele dag door mijn hoofd zullen spoken en me een heel slecht gevoel zullen geven. Noem het een vorm van zelfbescherming.’

Lees ook: De comeback van de analoge camera: ‘De strijd van gen Z tegen de opgelegde perfectie van sociale media’

Obsessie

‘Ik moet leren op tijd los te laten als ik iets té graag wil. Een tijdje geleden begon ik steeds fanatieker te lopen. Tot ik last kreeg van mijn knie na het lopen van een halve marathon. Overbelasting, klonk het verdict van de osteopaat. Zodra ik door iets gebeten ben, dreigt het een obsessie te worden. Ik ben altijd al perfectionistisch geweest. Ik herinner me een opdracht in de middelbare school: we moesten hyperrealistische foto’s natekenen. Op zaterdagnacht werkte ik daar maniakaal aan verder, tot in de ochtend, terwijl mijn klasgenoten uitgingen.’

Onrust

‘Het voelt als een plicht om steeds de koe bij de hoorns te vatten. Ik voelde me thuis in het secundair kunstonderwijs, ook al hield dat in dat we behoorlijk wat materiaal moesten aankopen. Wij hadden het thuis echter niet breed. Mijn moeder ging bijverdienen in een bloemenwinkel om mijn studie te bekostigen. Mijn ouders gaven me ondanks de moeilijke omstandigheden de kans om illustratieve vormgeving te volgen aan de hogeschool en ik nam die met beide handen aan. Lanterfanten was geen optie en dat is het nog steeds niet. Als ik nu enkele dagen na elkaar geen opdrachten heb, word ik heel onrustig.’

Relaties

‘Advies van vrienden kan waardevol zijn. Ik was ooit samen met een toxisch persoon. Van bij het begin waren er al tekenen dat het foute boel was, maar omdat ze me aandacht en bevestiging gaf, bleef ik toch bij haar. De waarschuwingen van vrienden sloeg ik in de wind. Ik had ze beter ter harte genomen, dat had me veel ellende en geld bespaard. De gevolgen waren niet min. In mijn volgende relaties slaagde ik er niet meer in om me in dezelfde mate open te stellen. Ik merk dat ik harder ben geworden. Dat is spijtig voor mijn huidige vriendin. Ik was vroeger liever, en waarschijnlijk ook naïever.’

Angsten

‘Ik sta te veel stil bij wat er fout zou kunnen lopen. Sinds ik voor mijn angststoornissen naar de psycholoog ben gegaan, gaat het beter, maar soms steken de angsten voor elke vorm van gevaar nog de kop op. Ik zou constant willen roepen dat mijn kinderen de leuning goed vast moeten nemen als ze de trap afkomen. Voorzichtigheid is goed, maar als de schrik voor alle mogelijke risico’s de overhand neemt, kun je niet meer van het leven genieten. Het heeft een weerslag op de mensen rondom je. Je wordt er soms een onaangename, prikkelbare mens door.’

New Pigs on the Block is op 15/1 om 23u10 te zien op Canvas en op 19/1 om 15u in het Concertgebouw in Brugge. PIXL Talk #1: Stephan Vanfleteren & Jimmy Kets – Concertgebouw Brugge

Lees ook: Dominique Savelkoul, directeur van kunstbeurs TEFAF: ‘Ik kon mijn Algerijns-Belgische kinderen niet dezelfde zorgeloze jeugd geven die ik zelf had’